Eikenprocessierups opereert ook ondergronds
Eikenprocessierupsen blijken, behalve in bomen, hun nesten ook onder de grond te maken om zich daar te verpoppen. Dit meldt wetenschapper Silvia Hellingman woensdag op de website natuurbericht.nl. De grondnesten zijn moeilijker te vinden dan de nesten aan stammen en takken. Hierdoor wordt de bestrijding van de schadelijke rupsen nog ingewikkelder.
Insectenkenner Hellingman, die werkt bij een Drents bedrijf dat biologische plagen bestrijdt, constateerde dit nog onbekende gedrag in Meppel, waar een eikenprocessierupsnest die eerst in een boom zat zich binnen een dag twee tot vijf centimeter in de grond had gegraven om te verpoppen. Alleen een uitstekend stukje spinsel of een stuk vel verraadden hun aanwezigheid.
Het gedrag is mogelijk het gevolg van het warme weer. Van de dennenprocessierups, die niet in Nederland voorkomt, was al bekend dat deze zich bij hoge temperaturen de grond ingraaft.
De eikenprocessierupsen kunnen voor gezondheidsproblemen zorgen bij mens en dier. Ze scheiden haartjes af die irritaties en allergische reacties kunnen veroorzaken. Normaal gesproken komen de eitjes eind april, begin mei uit en vervolgens vervellen de rupsen een paar keer. Totdat ze zich in juli tot nachtvlinder omvormen, zorgen de rupsen voor overlast. De haren die vanaf de derde vervelling vrijkomen, worden door de wind verspreid.
Door de grondnesten blijven de brandharen in de grond en zwerven ze niet door de omgeving. Dit zorgt dan voor minder overlast dan de boomnesten. Overlast kan echter wel ontstaan bij het maaien of het bewerken van de grond.
Tot nu toe worden alleen nesten in bomen verwijderd, maar grondnesten blijven onaangeroerd waardoor de populatie zich sneller kan herstellen. Vanwege de recente ontdekking is het nog lastig vast te stellen hoe vaak het voorkomt.
Eind vorige maand werden in tien gemeenten mini-aaltjes met succes ingezet om de rupsen te bestrijden. De mini-aaltjes zijn parasieten die de rupsen een infectie bezorgen waaraan ze doodgaan. Het middel levert geen gevaar op voor andere insecten of vogels en andere dieren die rupsen eten. Rupsen van beschermde vlindersoorten worden ontzien.
De eikenprocessierups komt oorspronkelijk uit Midden-Europa en rukt door de stijgende temperatuur steeds verder op naar het noorden. Het dier dankt zijn naam aan de nachtelijke zoektochten 'in processie' naar voedsel in de toppen van eikenbomen.
Eikenprocessierups (Foto: Novum)
