Eerste kamer neemt euthanasiewet aan

De Eerste Kamer heeft met 46 stemmen voor en 28 stemmen tegen de euthanasiewet aangenomen. PvdA, VVD, D66 en GroenLinks stemden voor, CDA, SP, SGP en ChristenUnie waren tegen. De wet zal in het najaar en uiterlijk 1 januari 2002 van kracht worden.

Het aannemen van de wet komt niet als verrassing. Omdat Nederland het eerste land is waar euthanasie en hulp bij zelfdoding onder voorwaarden wordt gelegaliseerd, was de belangstelling van buitenlandse media groot. Duizenden mensen protesteerden buiten het parlement tegen de nieuwe wet,onder regie van het Platform Zorg voor Leven.

De bijeenkomst is een initiatief van het 'Platform Zorg voor Leven', waarin enkele christelijke organisaties zitten. Vanmorgen stonden bij de deur van de Eerste Kamer al enkele katholieke betogers liederen te zingen.

Gewetensbezwaar niet in wet
Volgens minister Borst van Volksgezondheid is het niet nodig in de wet vast te leggen dat artsen en verpleegkundigen kunnen weigeren euthanasie toe te passen, als zij daar principiële bezwaren tegen hebben. Het is een beroepsstandaard in de zorgsector dat men niet gedwongen wordt mee te werken aan iets wat men niet wil.

Artsen en verplegers moeten hun bezwaren vooraf kenbaar maken bij de instelling. Voor verpleegkundigen zijn daar afspraken over in de cao en voor artsen gelden richtlijnen van de artsenorganisatie KNMG. Wel vindt Borst dat ziekenhuizen en andere zorginstellingen verplicht een protocol moeten opstellen over euthanasie, waarin duidelijk staat wat ze doen met gewetensbezwaren.

'Druk neemt niet toe'
Als een instelling de enige in de regio is en een verzoek om euthanasie niet in behandeling wil nemen, moet de instelling ervoor zorgen om wel aan de wens tegemoet te kunnen komen. Borst liet zich niet uit over de manier waarop dat moet gebeuren. Het kabinet is niet bang dat de druk op de artsen om euthanasie toe te passen onder de nieuwe wet toeneemt. Borst stelt dat de wet hiertegen door de strikte criteria voldoende waarborgen kent.

Het wetsvoorstel
Het wetsvoorstel houdt in dat artsen die euthanasie toepassen, niet meer strafbaar zijn. Die artsen moeten zich wel aan twee basisvoorwaarden houden. In de eerste plaats moeten ze voldoen aan bepaalde zorgvuldigheidseisen. Daarnaast zijn artsen verplicht de onnatuurlijke dood aan de gemeentelijke lijkschouwer te melden.

Het voorstel bevat eveneens regels in verband met euthanasie voor minderjarigen. Patiënten tussen de twaalf en de zestien jaar kunnen ook een verzoek tot euthanasie indienen. Zelfs als de ouders niet met dat verzoek instemmen, kan een arts het verzoek onder bepaalde voorwaarden toch inwilligen.

Handtekeningen
De christelijke groepering 'Schreeuw om Leven' overhandigde vorige week ruim 25.000 handtekeningen aan de senatoren. De organisatie krijgt uit binnen- en buitenland post en e-mails om de actie tegen euthanasie te ondersteunen. Volgens voorzitter Dorenbos krijgt Schreeuw om Leven reacties uit onder meer Duitsland, Australië en Amerika. "In het buitenland maken mensen zich grote zorgen over de ontwikkelingen in Nederland."

Een aantal Eerste Kamerleden liet het weekeinde weten zich te storen aan de aanhoudende protesten van tegenstanders van euthanasie. De fracties van PvdA, D66 en GroenLinks ergeren zich eraan dat de christelijke organisaties onjuiste gegevens in de strijd gooien en suggereren dat de wet onethisch zou zijn. Dorenbos noemt dat "een verlegenheidsreactie".