Nier: Automata

Nadat PlatinumGames vorig jaar met een belabberde Turtles-game op de proppen kwam en eerder dit jaar bekend werd dat hun langverwachte Scalebound voor Xbox One geannuleerd zou worden, werd het hoog tijd om wat dingen goed te maken. Met Nier: Automata zetten ze samen met Square Enix in ieder geval een bijzondere titel neer, maar heeft het genoeg in huis om zich te meten met Platinums andere topgames zoals Bayonetta en Metal Gear Rising?

Nier: Automata is een vervolg op Nier, de actie-RPG die in 2010 uitkwam voor PS3 en Xbox 360. Opnieuw in een post-apocalyptische setting ver in de toekomst bestuurt de speler deze keer een gevechtsandroïde genaamd 2B, die verwikkeld is in een proxyoorlog op aarde tussen enerzijds door de mens gemaakte androïdes en aan de andere kant een leger robotachtige machines (genaamd "machines") gecreëerd door een buitenaardse mogendheid. De aarde is volledig verwoest en de restanten van de mensheid zijn noodgedwongen teruggetrokken naar de maan, van waaruit de androïdes aangestuurd worden.

De geblinddoekte 2B is nogal een eye-catcher met haar witte lokken, haar pikzwarte lolitajurkje en haar glimmende lipgloss. Het feit dat er twee enorme wapens op haar rug 'zweven' doet al vermoeden dat het geen katje is om zonder handschoenen aan te pakken. Ergens halverwege de game komt de opvallende kledingkeuze van de droids ook nog even ter sprake, maar buiten kijf staat dat het een aangename verschijning is. Belangrijker is de besturing van 2B, en dat is waar deze game hoog weet te scoren. 2B is uitermate lenig, snel en heeft een mooie verzameling aan bewegingen in huis die niet alleen helpen bij gevechten, maar ook het afleggen van grote afstanden een stuk plezieriger maken. Ze kan razendsnel sprinten, double-jumpen, dashen en zweven, en al deze bewegingen zijn weer met elkaar te combineren voor ideale manoeuvres. Het zorgt ervoor dat het vele backtracken nooit echt vervelend wordt en hoewel je verderop in het spel een fast-travel-mogelijkheid krijgt moet je tijdens het spelen toch behoorlijk wat kilometers te voet afleggen.

Al tijdens het spelen van een van de demo's van Nier: Automata was ik naarstig op zoek naar een move list, maar ook in de volledige game ontbreekt deze. Het aantal speciale aanvallen en combo's wordt nergens echt uitgelegd, en dat is best jammer want de luie button-bashers onder ons zullen dan enkele pareltjes van moves moeten missen. Het aantal aanvallen is me in totaal wel wat tegengevallen, maar dat wordt deels gecompenseerd door de variatie in wapens die allemaal hun eigen krachten hebben. 2B kan twee weapon sets tegelijk dragen die voortdurend gewisseld kunnen worden. Het mid-combat wisselen van wapens biedt daarbij ook weer nieuwe speciale aanvallen, net als het opladen van je aanvallen en het combineren met een dash of een jump.

Voor de Platinum-kenners onder ons is er ook weer een bekende variant aanwezig van Bayonettas 'Witch Time', waarbij een perfect getimede dodge gelegenheid biedt voor een epische counter-aanval, die ook weer per wapen en per aanval uniek is. Bovendien zijn er nog de pods, kleine mechanische handlangers die verantwoordelijk zijn voor je ranged attacks, en geupdradet kunnen worden met allerlei speciale aanvallen zoals gigantische lasers of hamers. Van pods kun je ook meerdere bij je hebben, zodat je ook daarmee steeds kunt wisselen tussen bijvoorbeeld een chaingun en homing missiles. Alles bij elkaar opgeteld heb je toch nog behoorlijk wat variatie in huis die goed kan zijn voor een reeks waanzinnige knokpartijen.

Verder draait het allemaal erg vloeiend, met een keurige framerate die alleen af en toe wat terug lijkt te vallen op de momenten dat je tussen omgevingen 'switcht'. Je merkt dan dat de game moeite heeft met het inladen van de nieuwe achtergrond-textures, met wat gestotter in het beeld als gevolg. Op de momenten dat het er echt toe doet ondervind je er geen noemenswaardige hinder van.

Eindeloos machines in elkaar rossen is leuk en aardig, maar waar doe je het allemaal voor? Het is niet alleen soepele besturing en vermakelijke combat waar deze game mooie resultaten laat zien. Als je je kop er een beetje bijhoudt en niet vies bent van wat typische (J)RPG-elementen dan merk je dat er een behoorlijk diepgaand verhaal wordt verteld. 2B en 9S zijn androïdes met kunstmatige intelligentie, maar naarmate het verhaal vordert blijken ze beide ook over emoties te beschikken. Dat zouden hun ontwerpers er mogelijk ingeprogrammeerd kunnen hebben, maar het opvallende is dat in het universum van Nier: Automata emoties verboden zijn bij androïdes, een beetje zoals in de film Equilibrium. Het feit dat de twee hoofdpersonen herhaaldelijk tekens van een eigen bewustzijn laten zien wijst op een conflict in hun software, dat later ook bij de 'kwaadaardige' machines een rol lijkt te spelen. Gedurende het spel kom je erachter dat een boel vijanden niet meer terugvechten; ze hebben geen zin meer. Ze hebben het gehad met de oorlog die al ontelbare jaren voortwoedt zonder noemenswaardig resultaat. De zwaarmoedigheid die in de storytelling schuil gaat is lastig te beschrijven: het is een vreemd, melancholisch sfeertje dat dankzij de achtergrondmuziek extra beladen aandoet.

Want holy shit wat is die muziek goed. Franchise-componist Keiichi Okabe is terug en zorgt voor geweldige achtergrondklanken die perfect corresponderen met situaties en omgevingen. Op een zeker moment liep ik in een dorpje ergens in een bebost gebied, bewoond door vreedzame machines, en het pakkende, vredige achtergronddeuntje overtuigde me om rond te blijven hangen. In eerste instantie alleen om mezelf na wat intense actie te herpakken, maar ook om te praten met de inwoners en het gebied uit te pluizen op zoek naar loot, alles om maar niet terug te hoeven naar de grote boze buitenwereld met zijn dramatische muziek, die ondanks zijn dreigende klanken toch stiekem óók wel erg mooi is. Om nog maar te zwijgen van de aanstekelijke 8-bit muziek die je hoort tijdens de fantastische hacking-minigames.

Het klinkt nu misschien allemaal wat zwartgallig, maar er is genoeg luchtigheid tussen de bedrijven door om er niet depressief van te raken. De excentrieke en bizarre karaktertrekken van scenarioschrijver Yoko Taro waarmee hij naam maakte bij de Drakenguard-games en de originele Nier komen ook hier regelmatig om de hoek kijken. Taro heeft sowieso een behoorlijk eigenzinnige kijk op dingen, maar heeft bijzonder goed over zijn eigen ideëen nagedacht, daarvoor hoef je alleen maar een willekeurig interview met hem te lezen. Toen hem gevraagd werd waarom 2B zo'n sexy uiterlijk heeft was zijn antwoord "Because I like girls". Uiteraard vloeide hier weer een seksismediscussie uit voort waarin allerlei mensen over elkaar heen vielen om kritiek te hebben op de objectificatie van vrouwen in Nier: Automata, vooral toen bekend werd dat je trophies kunt unlocken door meermaals onder het rokje van 2B te kijken. Na de kritiek werd het internet overspoeld door enerzijds een leger SJW's en anderzijds een vloedgolf aan seksueel getinte photoshops van 2B. De reactie van Taro op alle commotie: "Stuur mij alsjeblieft al jullie geweldige, oversekste fan-art toe zodat ik het kan bundelen voor mijn eigen verzameling".

Is het dan allemaal feilloos? Helaas niet. De omgevingen in Nier: Automata passen weliswaar bij het dystopische karakter van de game, ze voelen her en der behoorlijk flets en repetitief aan. De 'downtown area', die fungeert als een soort hub naar diverse locaties, toont het effect van honderden jaren ongeremde groei van boomwortels en andersoortige natuur die zich door de jaren heen door de vele lege flatgebouwen hebben geboord. Het probleem is een beetje dat die flatgebouwen uit een eindeloze verzameling grauw-groene blokken bestaat waar niet al te veel detail in zit. Ook in de industriële setting was ik bij vlagen wat 'underwhelmed' door de eindeloze roestige fabriekshallen met hun metalen trapjes die allemaal wel erg veel van elkaar weghebben. Het argument dat het bij de game hoort is een te makkelijk excuus. Bovendien zitten er erg veel onzichtbare muren in Nier: Automata die het bereiken van je doel soms behoorlijk frustrerend maken. De onduidelijke (mini-)map waar je over beschikt helpt daarbij nauwelijks, een onderwerp dat ook nog even grappenderwijs voorbij komt in de dialogen.

Een ander ding wat me totaal niet aanstaat is het loot- en upgradesysteem. Er is gi-gan-tisch veel te looten en ook behoorlijk veel te customizen. Maar het hoeft niet. Het is simpelweg niet nodig. De character upgrades werken via zogenaamde plug-in chips in allerlei soorten en maten, die je tot een bepaald maximum kunt combineren. Sommige chips hebben betrekking op je user interface, en bepalen bijvoorbeeld de weergave van je health-balk of je radar. Anderen zijn weer goed voor een upgrade in schade of in ranged defense. Op den duur loop je rond met een enorme hoeveelheid van dit soort items en je moet dan maar de moed op kunnen brengen om hier steeds aandacht aan te besteden voor een marginale verbetering van een specifieke statistiek. Omdat je al gauw aan je maximum chips zit kun je overwegen om bijvoorbeeld user interface chips op te offeren voor een verbetering in schade of verdediging. Maar nogmaals, het is in mijn playthroughs geen noodzaak gebleken en ik had er de kracht niet voor om er al te veel mee te experimenteren, wat wellicht betekent dat normal difficulty te eenvoudig is voor een doorgewinterde hack-n-slash-junkie.

Bij dat laatste moet nog wel een grote kanttekening geplaatst worden, want zodra de credits de eerste keer over je scherm rollen ben je nog lang niet klaar. Het is een extreem spoilergevoelig onderwerp, maar laten we zeggen dat Nier: Automata meerdere keren achter elkaar uit te spelen is, afhankelijk van je keuzes, waarbij later ook verschillende personages speelbaar worden. Ik zou iedereen die dit leest dan ook op het hart willen drukken dat het écht de moeite waard is om door te gaan zodra je 1 of 2 eindes hebt gezien. Dit betekent vaak dat bepaalde onderdelen domweg opnieuw gespeeld moeten worden, maar dat doe je met een ander personage en het is absoluut onmisbaar als je het volledige achtergrondverhaal wilt doorgronden.

Conclusie
Nier: Automata is een beladen avontuur met een vanouds goed PlatinumGames-combatsysteem, heerlijke muziek, vette bossfights en een interessante narrative die vele verschillende eindes kent met een boel kippenvelmomentjes. De post-apocalyptische aarde in combinatie met de stijlvolle goth-droids toont een unieke grafische stijl, maar laat in de omgevingsdetails wat steken vallen. Ook qua looten en customizen zijn er veel mitsen en maren te benoemen, maar daartegenover staan moddervette gameplay mechanics die een heleboel goed maken. Het bijna onmerkbare switchen tussen hack-n-slash, RPG, run-n-gun, twin-stick shooter en scrolling shooter is een briljant uitgewerkt concept dat ik nog nooit eerder in een game heb gezien. Ook het verhaal dat verteld wordt heeft de potentie om nog lang in je hoofd te blijven malen, mits je het geduld kunt opbrengen om alle verschillende eindes te trotseren.

Pluspunten
Minpunten
  • Haarfijne beweging en combat
  • Naadloze afwisseling gameplaystijlen
  • Sterke storytelling met meerdere eindes
  • Geweldige achtergrondmuziek
  • Side-quests niet heel boeiend
  • Onnodig gecompliceerd upgradesysteem
  • Sommige omgevingen eentonig
Gespeeld op PlayStation 4 Pro. Ook beschikbaar voor pc.