Het filmjaar 2022 volgens de FOK!filmredactie
4. Het filmjaar volgens Peter (Breuls)
Terugkijkend op 2022 ben ik persoonlijk echt heel blij met wat ik allemaal gezien heb. Na een aantal jaren waarin ik niet altijd zeker was van wat er nu écht zo goed was dat ik het in een jaarlijst wilde opnemen barst mijn eigen Top 89 (and counting) van 2022 van de goede titels. In de bovenste tien staan echter ook titels die ik buiten Nederland op een festival heb gezien, en die hier nog niet zijn verschenen. Omdat de top 5 die ik voor deze special kies films moeten zijn die FOK!kers ook gezien moeten kunnen hebben (vind ik zelf), reken ik die dus niet mee.
Ik kan daarom van films als The Whale, Till en in mindere mate The Banshees of Inisherin (al is die laatste stiekem al in voorpremières vertoond), alledrie alleen zeggen dat ik heel nieuwsgierig ben of ik die over een jaar in mijn top 5 zal zien, of dat er nóg mooiere, leukere of betere films voor in de plaats zijn gekomen. Ze staan momenteel op mijn persoonlijke plaatsen 5, 6 en 7, maar ik schuif ze voor dit artikel door naar volgend jaar. Mijn nummer 8 draait echt nog maar nét in Nederland in de bioscopen, dus die kan ik gelukkig nog meerekenen en krijgt dus in deze lijst plek 5.
Wat me opvalt is dat ik vooral de kleinere films bovenaan heb laten eindigen - mijn nummer 2 is een film die zelfs maar een paar schamele weken in een handjevol zalen is vertoond, maar waarvan ik gelukkig van het bestaan wist omdat deze in het buitenland in het vorige jaar goed is ontvangen. Eén van mijn films is in Nederland alleen op streaming geweest, maar die werd vertoond op dat zelfde filmfestival en heeft dus een paar maanden in mijn hoofd kunnen bewijzen dat een plek in de top 5 gerechtvaardigd is.
Wat mijn bovenste vijf allemaal niet heeft gehaald is verder nog steeds hartstikke leuk: we kregen dit jaar een geheel nieuwe Batman, die ik uiteindelijk meerdere keren heb gezien. Tom Cruise bewees dat het een goede keuze was om Top Gun: Maverick niet te verkopen aan een streamingdienst; wat gaaf om die op een supergroot scherm te hebben gezien. Ik heb op het filmfestival van Rotterdam een documentaire gezien over een jongen uit mijn eigen wijk; die film kwam ik op dat andere festival vervolgens ook weer tegen. In animatie was er met een Chip 'n Dales, Turning Red, een nieuwe Minions en Guillermo del Toro's Pinocchio een leuk aanbod.
Er waren ook teleurstellingen. De nieuwe Matrix en de nieuwe van Robert Eggers vielen tegen, net als de Toy Story-spinoff Lightyear. De Harry Potter-spinoffserie Fantastic Beasts bewees dit jaar volkomen zinloos te zijn en waar Guillermo del Toro slaagde, stelde Robert Zemeckis teleur met Pinocchio. Maar ach, elk jaar kent releases die je mijdt omdat ze volgens iedereen tegenvallen (ik moet nog steeds beoordelen of Morbius écht zo slecht is) of die je wel hebt gezien, maar uiteindelijk zonde van je tijd bleken.
Dat gaan we komend jaar natuurlijk ook weer krijgen. Er komt in alle lagen van het filmspectrum weer van alles bovendrijven. Er komen weer overbodige blockbusters met superhelden en kleine maar sterke drama's van onafhankelijke filmmakers. Er komen langverwachte vervolgen en nieuwe sensaties. We gaan naar de bioscoop, het filmhuis of blijven gewoon lekker thuis. We gaan genieten of ons ergeren. Hopelijk meer goeds dan slechts, maar ik ontvang alles weer met open armen.
5. Living
Een remake van Akira Kurosawa's Ikiru, met Bill Nighy als een stoffige Britse ambtenaar die zich op zijn oude dag realiseert dat hij in zijn leven niet echt heeft geleefd. Hij laat de sleur los en neemt de wereld om zich heen in zich op. Waar hij geniet, geniet ook het publiek.
4. Triangle of Sadness
Gezien in een volle zaal, wat het beleven van die ene scène tot een hilarische gezamenlijke ervaring maakt. Een satire over de superrijken, die op subtiele, maar ook uiterst platte manier de humor over het publiek uitstrooit. Hoewel ik maanden later nog steeds vind dat het einde wat inzakt (en wellicht te lang duurt) blijf ik deze film van harte aanraden.
3. Glass Onion
Deze film doet precies wat het wil doen: een humorvol moordmysterie dat de puzzel langzaam en onvoorspelbaar compliceert en daarna oplost. Tel daarbij op de sterrencast rondom Edward Nortons domme miljardair en Daniel Craigs tweede (van hopelijk vele) optreden als Benoit Blanc en je hebt gewoon een klassieker.
2. Mass
Vier ouders spreken met elkaar in een kamertje. Twee ouders zijn hun kind verloren; het kroost van de andere twee ouders is daarvan de oorzaak. Uitermate krachtig in z'n simpelheid en de ontroerende vertolking door de vier acteurs. Niemand loopt onverschillig uit de zaal waar deze film wordt vertoond.
1. Everything, Everywhere, All at Once
Dé verrassing van 2022 was die ene multiversumfilm die niét van Marvel was: een knotsgek avontuur rondom een wasserette-eigenaar die de spil is in de strijd tegen een multiversum-bedreigende slechterik. Met bizarre grappen, geweldige vechtchoreografie en steeds weer een nieuwe, vindingrijke gebeurtenis en tóch een coherent verhaal met een mooi einde.
