[Special OWS] Nancy Kerrigan vs Tonya Harding

Op 12 februari beginnen in Vancouver de Olympische Winterspelen. In aanloop naar dit grote evenement zal FOK!sport in de geschiedenis duiken van de wintersporten met specials over grote sporters of gebeurtenissen. Vandaag kijken we terug op de kunstschaatser Nancy Kerrigan en haar concurrente Tonya Harding.

Het was een onwaarschijnlijke geschiedenis en het leek een sprookje te worden. Het knappe Amerikaanse meisje wat op weg was naar goud en een boze heks die probeerde haar dwars te zitten. Het had alle ingrediënten voor een prachtige disneyfilm. Graag nemen we jullie mee naar alle opwinding rond de dames Kerrigan en Harding rond de Olympische Spelen van Lillehammer in 1994.

Allereerst stel ik je graag het knappe Amerikaanse meisje voor; Nancy Kerrigan. Ze is geboren op 13 oktober 1969 in Woburn, Massachusetts. Ze begint met kunstschaatsen op haar zesde op de plaatselijke ijsbaan. In 1991 weet ze zich met een derde plaats bij de Amerikaanse kampioenschappen te plaatsen voor het wereldkampioenschap in München. Daar weet ze de bronzen medaille te behalen en op het podium staan landgenotes Tonya Harding en Kristi Yamaguchi.

En daar komt de boze heks voorbij, Tonya Harding, geboren op 12 november 1970 in Portland, Oregon. Ook voor haar is 1991 het doorbraakjaar. Ze wordt kampioen van de Verenigde Staten en weet in de Zuid-Duitse stad de zilveren medaille te veroveren. Dit blijkt het begin van een jarenlange concurrentiestrijd tussen beide dames.

Beide dames zijn totaal verschillende persoonlijkheden. Harding is het krachtmens, ze maakt fenomenaal sprongen. In haar persoonlijke leven is het een beetje een rommel. Ze trouwt al op haar negentiende, verslijt vele coaches en probeert zelfs een tijdje zichzelf te coachen. Ook rookt ze terwijl ze astmatisch is. En tenslotte heeft ze een geschiedenis vol met kleine en grote incidenten op en naast de ijsbaan.

Kerrigan lijkt het allemaal te hebben, de typisch Amerikaanse look waarmee ze na een bronzen medaille op de Spelen van Albertville in 1992 (Harding werd daar vierde) een rij aan grote sponsors binnen haalt. Een gouden toekomst in het profschaatsen lijkt voor haar weggelegd. Maar ze wil zich echter liever richten op de Spelen van twee jaar later in Lillehammer. Als ze in 1993 enkele keren opzichtig blundert tijdens wedstrijden weet ze dat het beter moet. Ze intensiveert haar trainingen en neemt een psycholoog in dienst. Dit alles met als doel: goud.

Dan is het zover, begin januari, en iedereen bereidt zich voor op het Amerikaans kampioenschap waar de tickets voor Lillehammer te verdienen zijn. Op 6 januari stapt Nancy Kerrigan van het ijs na een training en wordt bruut aangevallen door een man met een knuppel. Ze krijgt een harde klap net boven haar knie en moet zich terug trekken uit de strijd.

Al snel weet de politie de belager te linken met Tonya Hardings ex-man. Hij heeft hem samen met Hardings bodyguard Shane Stant ingehuurd om een aanslag op de knieën van Kerrigan te plegen om haar zo uit competitie te houden en Tonya alle ruimte te geven voor kwalificatie en mogelijk olympische roem.

Harding zelf ontkent alle betrokkenheid maar bekent wel schuld voor het "hinderen van de berechting van de direct betrokkenen", haar ex-man en haar bodyguard. Hiermee voorkomt ze verdere vervolging en ze komt er vanaf met een proeftijd van drie jaar, een taakstraf van vijfhonderd uur en een boete van 160.000 Dollar.

De schaatsbond en het Amerikaans Olympisch Comité starten een procedure om haar uit de olympische ploeg te zetten. Maar na dreiging van de beschuldigde om via de rechter haar plaats te behouden, binden de bonden in en laten haar in de ploeg voor Lillehammer. Dezelfde ploeg waar Kerrigan een plekje in heeft gekregen op basis van haar prestaties uit het verleden.

Het droomscenario ligt dus klaar, van slachtoffer van een brute aanslag tot olympisch kampioen! Zo mooi zal het echter niet lopen. Want niet Kerrigan pakt het goud maar Oksana Baiul. De Amerikaanse weet wel het zilver te pakken. Voor Harding worden een spelen een compleet drama. Ze komt bijna te laat het ijs op omdat haar veter kapot is. De nieuwe veter blijkt niet goed en al snel stopt ze haar kür en in tranen en vaagt de jury of ze nogmaals van veter mag wisselen. Ze krijgt toestemming van de jury en gaat snel van de baan af. Daarna begint ze haar kür opnieuw. Na een redelijk verloop stapt ze opgelucht van het ijs. Eindelijk lijkt er een einde gekomen aan het circus rond haar. Uiteindelijk wordt ze achtste.

Daarna is het snel afgelopen met de carrière van de gevallen ster. De schaatsbond ontdekt in een eigen onderzoek dat Harding van de aanslag geweten moet hebben en ze wordt uit de bond gezet. Vrijwel geen enkele schaatsshow wil haar in dienst nemen en haar bokscarrière blijkt van korte duur. Wat volgt is een treurig leven met veel aanvaringen met de politie. Drank en foute mannen domineren haar leven. Later zou ze in een boek toegeven dat van tevoren wist van de aanval maar dat haar ex-man haar bedreigde en dat ze daarom niets aan de FBI vertelde. Haar ex-man ontkende dit weer.

Voor Nancy Kerrigan leek wel een mooie carrière weggelegd. Alleen viel ook zij al snel van het voetstuk en bleek niet de ideale schoondochter. Tijdens het wachten op de prijsuitreiking in Lillehammer, die lang op zich laat wachten, zegt ze lelijke dingen over de kersverse olympische kampioene. Toen ze enkele dagen later het olympische dorp verliet voor een geplande parade door Disney World leverde dat ook veel kritiek op. En een onhandige opmerking over de parade zelf maakte het er niet beter op. Ze sprak in een onbewaakt moment de woorden: "This is dumb. I hate it. This is the most corniest thing I have ever done." En zette daarmee de parade van de sponsor die haar twee miljoen dollar betaalde als dom en onzinnig weg. Hierop volgde een golf van artikelen over haar met als karakterschetsen nors en bitchy. Hierdoor verloor ze een deel van haar grote sponsordeals.

Na de Spelen stopte ze als wedstrijdrijdster maar bleef actief in het kunstschaatswereldje. Ze schaatste in ijsshows, presenteerde televisieprogramma’s over de sport en was actief als commentator. Ook schreef ze een lesboek voor gevorderde kunstschaatsers.

In 2008 werd Kerrigan toegelaten tot de Amerikaanse kunstschaats Hall of Fame en zo is haar geschiedenis dus vereeuwigd tussen de groten van het ijsdansen in haar land.

Uiteindelijk kent deze geschiedenis dus geen winnaars en één grote verliezer. Door de aanslag werd het kunstschaatstoernooi in de Noorse olympische stad tot een groot mediacircus waarin beide dames klem kwamen te zitten en geen kant meer uit konden. Wat begon als een sprookje eindigde toch wat minder mooi dan de meeste sprookjes eindigen!