Van zelfstandig leren naar ZZP'er

Tijdens de middelbare school en de studie moest je er niet aan denken: studeren in de bibliotheek, aan je verslag werken in stilteruimtes of om voor een uurtje overleg naar je school of studie te gaan, om direct daarna weer om te keren. Allemaal verspilde tijd en gedoe met het openbaar vervoer. Bovendien liep je in rustige ruimtes het risico om je schoolwerk af te krijgen, terwijl je net zo goed bij vrienden thuis muziek had kunnen luisteren. Zelfstandig leren? My ass! Vrije tijd was veel belangrijker. En jaren later zit je ineens als ZZP’er op een gezamenlijke werkplek. Vrijwillig.

Er komen steeds meer ZZP’ers bij. Dat komt aan de ene kant omdat talentvolle mensen en complete idioten hun eigen werk creëren als ze op de reguliere manier niet aan de bak komen, en aan de andere kant omdat bedrijven veel liever een ZZP’er inschakelen zodat ze zelf geen enkel risico lopen door personeel in te huren dat je moet doorbetalen als ze ziek, zwanger of allebei tegelijk zijn. Maar ja, dan zit je daar ineens als zelfstandige zonder personeel achter je eigen bureautje opdrachten binnen te harken. Je springt een keer in je autootje voor een klant, werkt je de pleuris om een deadline te halen en werkt met tegenzin de boekhouding bij. Maar er is niemand met wie je je kantoorgrapjes en klantroddeltjes mee kan delen.

Thuiswerken is best handig hoor. Lekker in je blote kont de mail lezen, niemand die elastiekjes naar je schiet en je afleidt als je net lekker in de flow zit. Maar iedereen die thuiswerkt, betrapt zichzelf er wel eens op dat de werkdagen toch langer duren dan wanneer je op kantoor zit. Plotseling sta je de was te vouwen, doe je de afwas die het hele weekend geen prioriteit had of houd je jezelf bezig met andere vormen van studieontwijkend gedrag. Studie? Werkontwijkend gedrag! Je moet wel een fucking goede discipline hebben om dat op een rendabel niveau te houden.

En voor je het weet zit je op een gedeelde werkplek tussen andere ondernemers. Kwaliteitskoffie, gratis Wifi, een schoon en leeg bureau dat uitnodigt tot werk, werk en nog meer werk. Om je heen zitten de studiebollen, vlotte gozers, hockeymeisjes en alto’s van toen te werken. Maar nu zijn ze minstens vijftien jaar ouder, dragen jasjes en zijn net zo druk met zichzelf als jij. Je strekt je benen door nieuwe koffie te halen, lult even wat met iemand die er ook aan de slag is en voor je het weet zit je per ongeluk in een collegiaal gesprek met een andere ZZP’er. Ook al liggen de beroepsinteresses mijlenver uit elkaar, toch begrijp je de ander omdat je allebei even uit huis bent om efficiënt te werken.

Zonder dat je het zelf doorhebt, sta je per ongeluk te netwerken. De meeste gesprekken beginnen met onderwerpen zoals het niet doen van de was, voetbaluitslagen in de Eredivisie en eindelijk geen kat die op je toetsenbord ligt en om aandacht schreeuwt. Terwijl je lacht, vraag je wat de ander eigenlijk doet. Niet uit beleefdheid, maar omdat je samen lol hebt. Omdat je samen werkt en elkaars advies kan gebruiken. Waar je vroeger een verveelde docent voor de klas kon vragen, zoek je nu je eigen netwerk op voor praktisch advies. Omdat je bijna het gevoel hebt, dat je een nieuwe collega ontmoet op je eerste dag op je nieuwe werk. Alleen heb je geen nieuw werk, maar een nieuwe werkplek. Je eigen bedrijf zit in je laptop. En als je thuiskomt, ben je ook echt weer thuis. Zonder huiswerk, bijbaantjes of stress voor een nieuw tentamen. Wist je vroeger op school maar dat zelfstandig werken zo druk en tegelijkertijd relaxed kon zijn. Maar dat zeiden die verveelde leraren er nooit bij.