Kraftwerk

Bijna helemaal vooraan, daar sta ik. Om me heen is het publiek gemiddeld een jaar of 45 en bestaat het voornamelijk uit mannen. Met Japanners, Belgen, Duitsers, Italianen, Fransen en vele andere fans die er de halve wereld voor rondreisden. De lichten gaan uit. Het gordijn gaat omhoog. Zware bastonen en elektronische bliepjes dreunen door de zaal. Paradiso beeft, Kraftwerk begint.

Vier mannen die aan de wieg stonden van zo'n beetje alle elektronische muziek. Ze waren niet de eersten, maar wel de eerste succesvollen die elektropop maakten. Sinds ze in '75 doorbraken met 'Autobahn' groeiden ze in 40 jaar uit naar levende legenden. Nog altijd spelen ze even minimalistische muziek als waarmee ze ooit begonnen.

Tien jaar geleden zag ik de act voor het eerst en nu mocht ik er vorige week opnieuw twee keer bij zijn. Iedereen in de menigte beweegt z'n hoofd of been op en neer op de beat. Als je stilstaat voel je de vloer van Paradiso zachtjes op en neer bewegen. Voor eenieder is het al even speciaal als voor mij om 'erbij' te zijn.

En terwijl de vier bandleden -waarvan de oudste inmiddels de 70 gepasseerd is- Radioactivity ten gehore brengen, schiet er plots onwillekeurig door m'n hoofd dat we de nazi's ervoor te danken hebben. Niet voor radioactiviteit, maar voor Kraftwerk. En met hen de hele Krautrock-scene van begin seventies, van Neu! tot Can en alles ertussen.

Hun generatie had een vreselijke aversie richting alle cultuur en muziek van hun ouders' generatie. Zo'n beetje elke denkbare muziekstijl was in de jaren dertig en veertig besmeurd geraakt. Daar wilde men niks meer mee te maken hebben en synthesizers brachten uitkomst: volledig losgerukt van het verleden. "Er bestond geen muziek", zei een Kraftwerklid begin jaren tachtig. "Die moesten we opnieuw uitvinden."

Natuurlijk was synthesizermuziek alsnog wel ontstaan zonder WO2, maar ongetwijfeld op een andere manier en wellicht niet met Duitsland als epi(sch)centrum. Het maakt ook allemaal niet meer uit. Wat gebeurd is, is gebeurd. En wat gebeurd is, is acht fenomenale concerten in een afgeladen Paradiso. Ik ben nog steeds confuus van de genialiteit ervan.