Mijn vraagtekens bij babymoord

Wanneer je iedere twee weken een column dient af te scheiden spookt het onderwerp voor een nieuw verhaal geregeld door je hoofd. Ik beleef genoeg al ga ik niet op vakantie. Een zoon ging met vrouw en kinders naar zo’n all-in Antalya toestand, 15 dagen. Achteraf vond hij het een week te lang. Ja, raad je de koekoek. Afgezien van het medische verhaal van iedereen oorontsteking kun je alle belevenissen van tevoren al opschrijven, met een precisie van 90%. Ga dan 100 kilometer het binnenland in en reis een stuk van de eerste zendingsreis van Paulus na. Of zo. Die zendingsreis begon ook daar, en een eind het land in krijg je pas echt een idee van Turkije. Nee, met je luie pens de hele dag aan het zwembad liggen bakken. Jottem. Al kreeg ik veel geld toe, mij niet gezien.

Bij het denken over de volgende column kun je je laten leiden door het nieuws dat dagelijks beschikbaar komt. Qua politiek gepiel betreffende de regeringssamenstelling is het al helemaal uitgekauwd, nadat het door de betrokkenen zelf zo ver mogelijk is voorgekookt. Je zou een dagje kunnen besteden met het bestuderen van alle fractieleiders die bij het laatste kamerdebat hun bestaan weer eens dachten te moeten bewijzen. Je zou dan van tevoren een lijst per spreker kunnen maken van alle dingen die zeker voorbij zullen gaan komen, en in welke bewoordingen. Als je 90% of meer haalt mag je een fles wijn soldaat maken. Nou, dat zou een zuipfestijn worden. Origineel is er niet een. Doe ik dus niet, te veel werk.

Goed, dan kijken we naar ander nieuws. Als je alle totaal onwaarschijnlijke berichten van 1 krant op 1 dag bij mekaar harkt rest je slechts een ongelovig hoofdschudden. Je verzint het niet, maar het gebeurt toch wel degelijk. Rare kostgangers heb je op deze wereld. Je kunt je vrolijk maken, of boos, het gaat allemaal toch wel zijn gang. En alles wordt razendsnel uitgepoetst door meer idioot nieuws de volgende dag.  De tijd dat bepaalde berichten maandenlang werden herkauwd ligt ver achter ons. Dat heeft zijn voor en tegen. Vooral tegen, denk ik, want de nieuwsbeleving raakt door de overvloed finaal afgestompt. Het nieuws dat langer beklijft moet dan wel van een uitzonderlijk soort zijn, meestal uitzonderlijk schokkend, erg of navrant.

Nieuws uit China dat me de afgelopen maanden bij bleef, vooral door de herhaling: de moordpartijen op kleuterscholen en kinderdagverblijven door volwassen Chinese mannen. Kerels die zo’n school binnen lopen en wild om zich heen beginnen te steken, met verschrikkelijke gevolgen. Het is ver van ons bed, maar je vraagt je toch af wat zo’n figuur bezielde. Het is natuurlijk makkelijk om te stellen dat zo’n vent stapelgek was, maar dat is een lekendiagnose, dat hoor je een psycholoog niet zeggen. Er zal vast wel een maatschappelijke, Chinese context zijn, maar wat weten wij daarvan? We kennen van vroeger de Indo die amok maakte, is dit een Chinese variant? Veel vragen die niet te beantwoorden zijn, maar griezelig is het wel.

En dan word je binnen enkele dagen opgezadeld met nieuwsberichten over babymoorden. Eerst 8 keer in Noord-Frankrijk, dan 4 keer in een dorpje in Friesland. Al deze kinderen werden eerst na de geboorte om het leven gebracht. Het vreemde is dat beide gevallen voorkwamen in kleine leefgemeenschappen waar beide vrouwen goed waren ingeburgerd. Niks grote stad met bijbehorende anonimiteit. Nee, klein en overzichtelijk. Ik heb de sociale controle van de jaren  vijftig nog meegemaakt, en zelfs als kind vond ik dat verstikkend. Dat verschijnsel is nu gelukkig weg, maar zouden deze drama’s vijftig jaar geleden ook hebben kunnen voorkomen? Hebben we die toenmalige sociale controle van de weeromstuit vervangen door al te grote vrijblijvendheid?  Of waren beide vrouwen geestelijk volledig ontredderd? Ik las vandaag ergens dat sinds 2003 het aantal baby’s dat door de moeder werd vermoord 46 bedraagt. Dat is een vreselijk aantal, waarbij de details doen vermoeden dat de moeders de realiteit veelal volledig uit het oog waren verloren.  Als je je kinderen in een bloempot begraaft, of ze af en toe tevoorschijn haalt om ze te knuffelen, dan is er veel mis. Ook hier weer: de moeder verstopte de lijkjes in koffers op zolder, daar kun je met je verstand niet bij.

Maar wat moeten wij als samenleving ermee? Wat KUNNEN we ermee? Is dit van alle tijden, maar horen we ervan door de activiteit van de media, en door het feit dat de hele wereld een groot dorp is geworden? Of steekt dit verschijnsel de laatste tijd meer de kop op, en is het dus op een of andere manier gelieerd aan de maatschappij? En zo ja, hoe dan? Kunnen we er samen wat aan doen? Zijn we verantwoordelijk, al is het maar voor een enkel procentje?  Een voorbeeld is de reactie van mensen uit de naaste omgeving van de vrouwen: we hebben nooit iets gemerkt. Is dat echt zo? De anonimisering van de samenleving zal zeker ook weer de revue passeren. En de verkilling, en de ik-maatschappij, ze komen allemaal weer langs. Mediageile deskundologen te over. Blijft het feit dat beide gevallen voorkwamen in kleine gemeenschappen. Als het daar gebeurt, wat dan in de grotere steden? Of gebeurt dit JUIST in dorpjes en minder in de stad, en als dat zo is, hoe kan dat dan?

Als je moeite neemt om alle gevallen van de laatste jaren na te gaan valt meteen de geestestoestand van de daders op. Gezien wat ze deden en wat erna kwam kun je met de beste wil van de wereld niet beweren dat ze niet in een instelling hoorden. We zeggen wel eens dat er meer loslopen dan vastzitten, maar dit is wel zo erg dat deze vrouwen imho allang achter een heel hoog hek hadden moeten verblijven. Of toch niet? Kun je uiterlijk helemaal normaal doen/zijn en toch zoiets doen? Of was er meer aan de hand en heeft de omgeving ervoor gekozen om er langsheen te kijken?

Ik kan me maar niet aan de indruk onttrekken dat wij als samenleving iets hebben gemist, niet hebben opgelet, te laconiek zijn geweest, te kil, te lacherig, te...

Help Gramps eens.