Amour

De succesvolle Oostenrijkse regisseur Michael Haneke is terug met Amour, een film die hem na Das Weiße Band in 2009 zijn tweede Gouden Palm heeft opgeleverd tijdens het filmfestival van Cannes. Waar Haneke eerder met La Pianiste en het unieke Caché bewees dat hij de meester is in het maken van kille, zenuwslopende dramafilms, heeft hij het met Amour over een andere boeg gegooid en toont hij zich met dit persoonlijke verhaal van zijn gevoelige kant.

In Amour draait het om Georges (Jean-Louis Trintignant) en Anne (Emmanuelle Riva), een tweetal gepensioneerde muziekdocenten die de tachtig jaar inmiddels gepasseerd zijn. Samen brengen ze hun laatste dagen door in een appartement in Parijs. Hierdoor zien ze hun dochter Eva (Isabelle Huppert) maar zelden, aangezien zij met haar gezin in het buitenland woont. Wanneer Anne geveld wordt door een beroerte, wordt de liefdesband tussen Georges en haarzelf danig op de proef gesteld.

Regisseur Michael Haneke heeft zich de laatste jaren opgewerkt tot een regisseur waarbij ieder aangekondigd filmproject gepaard gaat met de hoogst mogelijke verwachtingen. Gek genoeg is dat gezien zijn oeuvre niet geheel onterecht, aangezien zijn films niet alleen bijzonder zijn maar daarnaast bijna altijd de aanleiding vormen voor de meest uiteenlopende discussies. Haneke studeerde onder andere psychologie en filosofie, wat kan verklaren waarom hij vindt dat het niet zijn taak is om in zijn films antwoorden te verstrekken ten behoeve van de kijkervaring.

Na zijn mislukte uitstapje naar Hollywood, waarbij hij met Funny Games U.S. een remake maakte van zijn eigen film Funny Games uit 1997, revancheerde hij zich met het intrigerende en prijswinnende Das Weiße Band. Waar de films van Haneke normaal gesproken een somber beeld weergeven van de mensheid, is dat niet het geval bij Amour. Maar verwacht ook hier geen mierzoet verhaal, daarvoor schetst de film een te hard beeld van de werkelijkheid. De aftakeling van de mens is zelden zo confronterend in beeld gebracht.

De film wordt gedragen door een tweetal acteurs die in de vorige eeuw een aantal iconische acteerprestaties hebben neergezet. Zo had Jean-Louis Trintignant een hoofdrol in meesterwerken als Il Conformista, Il Grande Silenzio en Trois Couleurs: Rouge en stal Emmanuelle Riva de show in de klassieker Hiroshima Mon Amour. Het is moeilijk aan te geven wie in Amour de beste prestatie heeft geleverd, al is Trintignant duidelijk meer in beeld en toont hij met zijn subtiele acteerwerk ook de geestelijke moeilijkheden waarmee zijn personage worstelt.

Met betrekking tot het statische camerawerk is Amour onmiskenbaar een film van Haneke. Dit geldt ook voor het einde, dat traditioneel meer vragen oproept dan dat het beantwoordt. Verder valt het op dat de meeste personages vooral in een vorm van eigenbelang handelen en daarom niet bepaald sympathiek overkomen. Geheel volgens de principes die Haneke hanteert, hoeft dit niet voor iedere kijker op eenzelfde wijze geïnterpreteerd te worden.

Hoewel de herkenbare momenten in Amour een belangrijke reden vormen waarom de film confronterend zal zijn voor vele kijkers, is het ook een zwakte. Met name in de eerste helft van de film bekruipt een aantal maal het gevoel dat continu de bekende paden worden bewandeld. Normaal gesproken komt dat niet voor in een film van Haneke. Afgezien van dit puntje van kritiek blijft Amour een bijzondere film en is het zeer bewonderenswaardig hoe Haneke op een indringende wijze de machteloosheid van de mens toont in situaties wanneer het einde onvermijdelijk is.