Film: Route Irish
2007. De in Irak werkende Britse veiligheidsondernemers Frankie (John Bishop) en Fergus (Mark Womack) zijn al sinds hun kindertijd vrienden. Als Frankie in Bagdad overlijdt op Route Irish - de twaalf kilometer lange 'gevaarlijkste weg ter wereld' die tussen het vliegveld van Bagdad en de Internationale Zone ligt - is Fergus daardoor behoorlijk aangeslagen. Niet alleen omdat hij degene is geweest die Frankie drie jaar eerder over heeft gehaald zijn team in Bagdad te versterken, maar ook omdat hij niet gelooft dat Frankie domweg op het verkeerde moment op de verkeerde plek was, zoals de officiële doodsverklaring zegt. Aanvankelijk alleen, maar later met de hulp van Frankie's weduwe Rachel (Andrea Lowe), doet Fergus vanuit Liverpool wat hij kan om de werkelijke reden van Frankie's dood te achterhalen. Hiermee brengt hij echter wel zichzelf en anderen in gevaar. Tevens wordt langzaamaan duidelijk dat Fergus niet alleen Frankie mist. Hij mist ook de levenslust die hij vroeger wel had, voordat hij uit financieel eigenbelang deelnam aan deze oorlog.
Regisseur Ken Loach (The Wind That Shakes the Barley) is iemand die zich al sinds het midden van de jaren zestig van de vorige eeuw graag en vaak uitspreekt over sociale en politieke zaken en een eventuele controverse niet uit de weg gaat. Het is dus niet verwonderlijk dat Route Irish een thriller is die aandacht vraagt voor de rampzalige gevolgen van de privatisering van de oorlog in Irak die ertoe leidt dat zogeheten “private contractors” talloze onschuldige Irakezen vermoorden. Ze hoeven zich namelijk niks aan te trekken van de Iraakse wetgeving dankzij decreet 17 van de door de VS geleide Voorlopige Autoriteit onder de Coalitie. Zonder de daden van deze schietgragen te willen bagatelliseren, heeft de film ook een zeker mededogen met deze mannen door er op te wijzen dat ze er voor hun leven door getekend worden. Volgens scenarioschrijver Paul Laverty was een opmerking van een verpleegster die jaren met ex-soldaten had gewerkt van groot belang om de focus van de film te bepalen. Deze vrouw zei dat veel van deze mannen rouwen om hun vorige ik. Hoe verschrikkelijk dat ook is, dit aspect ligt er in de film ongelukkig genoeg een beetje dik en ietwat theatraal bovenop.
Ondanks de aandacht voor bovengenoemde facetten is de film bovenal een vertelling over een man die de dood van zijn beste vriend wil oplossen en hierbij van allerlei kanten tegengewerkt wordt. Dat de flashbacks waarin de vriendschap tussen Frankie en Fergus wordt belicht in duidelijk vergeelde, grofkorrelige beelden getoond wordt, geeft aan dat zowel verhaal- als filmtechnisch deze rolprent weinig innovatief en tamelijk voorspelbaar is. Womack doet goed zijn best, maar kan niet verhullen dat op sommige momenten het script en de dialogen van Laverty niet optimaal zijn. Hier staat tegenover dat tegen het einde het verhaal een stuk schrijnender wordt en daardoor veel meer impact krijgt. Desalniettemin is Route Irish niet een van de films waar Ken Loach om herinnerd zal worden. Maar het is wel een (v)aardige, degelijke thriller die de toeschouwer vertelt over het schandelijke decreet 17 en de dodelijke gevolgen, zowel voor de veelal onschuldige Irakezen als de veiligheidsondernemers, die door de Irakezen overigens gewoon huurlingen genoemd worden.
