Rosetta-missie nadert einde
Rosetta is een ruimtesonde die in 2004 is gelanceerd om de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko te onderzoeken.
Rosetta heeft in de eerste jaren een aantal malen langs de Aarde en mars gevlogen om de zwaartekracht te gebruiken om zo een hogere snelheid te bereiken. Bijkomend voordeel daarvan was dat er ook mooie foto's gemaakt konden worden. Zoals deze van een mooie maanopkomst.
Maanopkomst boven de Pacific (foto:ESA)
Of deze foto van Mars gemaakt in 2007
Mars (foto: ESA)
Of deze foto van de aarde, gemaakt in 2007. Onderaan is Australië te zien.
Foto van de aarde (foto: ESA)
En ook kwam hij onderweg nog langs wat asteroïdes. Zoals Steins, een asteroïde met een diameter van zo'n 5 km. Deze foto is gemaakt op 800 km afstand.
Asteroïde Steins
En op 10 juli 2010 fotografeerde hij de asteroïde Lutetia.
Asteroïde Lutetia (foto: ESA)
In 2014 kwam Rosetta in een baan rond 67P. Op 12 november maakte de lander Philae zich los van Rosetta. De bedoeling was om een zachte landing op de komeet te maken, waarna hij zich met 3 ijsschroeven en 2 harpoenen zou verankeren, omdat hij anders door de lage zwaartekracht van de komeet weer de ruimte in zou stuiteren. Helaas werkte dit systeem niet goed waardoor hij 2x op de komeet stuiterde, bij de eerste stuiter zweefde hij 1 uur en 53 minuten boven de komeet, waarbij hij na 46 minuten ook nog een harde steile helling schampte, om ruim 1200 meter van de oorspronkelijke plek weer neer te komen. Hierbij stuiterde hij weer omhoog en zweefde hij weer 6 minuten om daarna in de schaduw van een rots neer te komen waardoor zijn zonnepanelen van weinig nut waren. Toen na 57 uur de accu leeg was raakte hij in een winterslaap.
Aangezien de komeet steeds dichter bij de zon kwam moest de temperatuur in Philae omhoog gaan (zijn accu kan pas opgeladen worden als de temperatuur boven 0 graden is) en vangen de zonnepanelen meer licht. In juli 2015 heeft Philae 8x contact opgenomen met Rosetta. Het langste contact was 12 minuten, helaas te kort om alle gegevens uit Philae te ontvangen.
Er zijn gelukkig wel wat resultaten ontvangen. Zo bleek uit grondboringen dat het oppervlak van de komeet uit ijs bestaat, bedekt met een stoflaag van zo'n 10 a 20 cm. Ook zijn er organische moleculen (koolstofverbindingen) gevonden. Koolstofverbindingen zijn niet ongebruikelijk in het universum, maar ze ondersteunen de theorie dat kometen miljarden jaren geleden de bouwstenen voor leven op aarde hebben aangedragen.
Ook kon dankzij het stuiteren bij de landing worden vastgesteld dat 67P geen magnetische kern heeft.
Aangezien Rosetta steeds dichter bij 67P komt kan hij hem ook steeds meer in detail fotograferen. Hierbij is de landingsplek van Philae ook ontdekt.
Close-up van Philae (foto: ESA)
Het einde van Rosetta is intussen in zicht. De komeet vliegt steeds verder van de komeet zon weg en aangezien Rosetta's enige energiebron zijn zonnepanelen zijn raakt hij langzaam zonder stroom. De ESA heeft overwogen om Rosetta in een winterslaap te brengen tot de komeet over zo'n 5 jaar weer dichter bij de zon komt, maar de kans dat hij het dan helemaal niet meer doet door de grote temperatuurschommelingen en straling in de ruimte is groot.
Vandaar dat is besloten om hem gecontroleerd op de komeet neer te laten storten. Dat neerstorten zal overigens best wel rustig gaan door de zeer lage aantrekkingskracht van de komeet. Als hij eenmaal op het oppervlak is kan hij geen contact meer met de aarde maken, zelfs als de antennes de landing zouden overleven. Onderzoekers hebben tijdens de vlucht naar beneden nog wel gelegenheid om het oppervlak van de komeet van dichtbij te fotograferen.
Sinds 9 augustus doorloopt Rosetta eliptische banen die haar steeds dichter bij de komeet brengen. Als alles goed gaat zal Rosetta vrijdag 30 september terecht komen in de buurt van een diepe put in het oppervlak van de komeet. Deze put ligt op de kop van de komeet, er liggen hier meerdere van deze putten en dat zijn de plekken waar waterstof en stof uit de komeet ontsnappen. Wetenschappers zijn heel geïnteresseerd in de bobbelige structuur die de wanden van deze putten vertonen.
De ESA heeft een aantal tekenfilmpjes gemaakt over Rosetta en Philae en dit zou het laatste wel eens kunnen zijn. Of niet, gezien de tekst "to be continued" aan het eind.
Tijdens het neerstorten kun je live meekijken in ESA’s European Space Operations Centre in Darmstadt. De uitzending begint omstreeks 12:30 via de Rosetta-site van de ESA of livestream.com. Aangezien de tijd van het neerkomen nog niet exact bekend is kan de uitzending tot 20 minuten vroeger of later beginnen.
En mocht je nog meer mooie foto's willen zien, de ESA heeft er bijna 1000 online staan. Daar komen er morgen ook vast nog bij van het gecontroleerde neerstorten.
