Genaaid op het perron
De juiste plaatsnamen weet ik niet meer, maar het kwam hier zo’n beetje op neer. Als iemand bijvoorbeeld bij de kaartjesautomaat van de NS een kaartje van Geldermalsen naar Arnhem kocht, dan was dat een dure grap. Want voor wat betreft de afstand vond de NS dan, dat diegene een kaartje via Utrecht zou moeten betalen. Een eind omrijden, en dus meer te betalen kilometers. Terwijl je natuurlijk gewoon de korte route reist. Geldermalsen – Tiel – Arnhem. Nee, dan had diegene wat de NS betrof maar een zogeheten via-kaartje moeten kopen. Maar daar werd door de NS op geen enkele wijze bekendheid aan gegeven. Dus je moet een via-kaartje kopen als je niet wilt omreizen, anders betaal je teveel. Geen reiziger die dat verzint. Het kan niet anders, of de NS heeft daar gewoon tonnen aan verdiend. Maar het is natuurlijk gewoon pure diefstal. Reizigers worden door de geldwolven van de boekhoudafdeling van de spoorwegen simpelweg besodemieterd.
Persconferentie. Eind vorige week. De winst van het spoor was zo’n beetje gehalveerd, het afgelopen jaar. Maar dat was niet de schuld van de NS. “De economie zat tegen.” De leegloop had niets te maken met dat je altijd moet staan, dat de treinen vies en lawaaiig zijn, en dat ze veel te vaak gewoon uitvallen. Nee hoor, daar lag het niet aan, vertelde de NS. De economie. Jaja. Maar de NS-directie liet weten, dat de invoering van de OV-chipkaart gelukkig wèl naar wens verloopt. Werkelijk om je te bescheuren toch? Ze hebben bij de NS een computersysteem gekocht dat nog nooit van retourtjes heeft gehoord. Dus hebben ze nu een probleempje. Want hoe verder je reist, hoe goedkoper de bijkomende kilometers worden. Maar wat is het gevolg van deze blunder van de afdeling computerspullen van de spoorwegen? Een enkeltje van 100 kilometer kost veel minder dan een retourtje van 50 kilometer. Dus heeft de NS nu een ingroeiscenario bedacht. Bezopen natuurlijk. Het hele tariefsysteem overhoop door een blunder van de inkoopjongens bij de chipkaarttechneuten… De echtgenoot van een goede vriendin van mij is betrokken geweest bij die chipkaart. Als ik hem daarmee pest, knikt hij instemmend, en mompelt, dat ze aan de kassa bij de Aldi inderdaad ook niet vragen of je dat halve litertje melk in één teug of in twee keer leeg wilt drinken. Een duidelijker manier om die blunder van de NS te verbeelden zou ik niet weten. Maar die NS-baas vindt dus dat het prima gaat met zijn chipkaart, zegt-ie.
Een ding vind ik wel opvallend. Die NS-chef vertelde ook nog, dat er vorig jaar vooral minder mensen in de Eerste Klasse hadden gereisd. Tsja, dat heeft ook wel wat tegenstrijdigs, Eerste Klasse in een derderangs vervoerbedrijf. Maar wat gisteren duidelijk werd, is dat die afname van eersteklaskaartjes eigenlijk nog erger is dan de cijfers van de NS laten zien. Want de NS smeert nietsvermoedende toeristen stiekem eersteklaskaartjes aan. Op Schiphol. Daar staat op de automaten een leuk plaatje van een Amsterdamse gracht, met de mededeling “Buy here your comfort-class ticket to Amsterdam” of zoiets. En al die toeristen die daar dan op drukken zijn wel mooi € 6,50 kwijt, in plaats van € 3,80. Toen de Consumentenbond over die misleidende oplichterstruc terecht aan de bel trok, kwam de NS op de proppen met een verweer, dat gewoon briljant van doortraptheid was: “Passagiers met koffers willen liever in de Eerste Klas, dan kunnen ze hun bagage beter kwijt.” Daar valt wel wat aan af te dingen. In de eerste plaats is het natuurlijk wel zo, dat de NS in de tweede klasse de bagagerekken steeds kleiner heeft gemaakt, en in de treinen ook geen bagageafdeling meer heeft. Ook zijn de stoelen steeds dichter bij elkaar gezet, zodat je werkelijk met geen mogelijkheid je bagage nog kwijt kunt tussen je voeten en de stoel of de knieën van de medepassagiers voor je. Dus de NS maakt het eerst onmogelijk om in de Tweede Klas met goed fatsoen je spullen kwijt te kunnen, en gebruikt dat als smoes om te kunnen beweren dat de toerist liever in de Eerste Klas zit. Zakkenvullers! Maar nog iets: waarom kiezen veel mensen (Nou ja, veel? Steeds minder. Maar goed…) er eigenlijk voor om Eerste Klas te reizen? Ze willen rustig zitten. Comfortabel. Een beetje tussen “ons soort mensen”, zeg maar. Die zitten er helemaal niet op te wachten, dat ze alsnog over allerlei koffers en rugtassen in gangpaden moeten klimmen, en gestoord worden door lawaaiige ongewassen backpackers, op weg naar de eerste de beste coffeeshop in onze hoofdstad.
Het belangrijkste doel van de NS is, zoveel mogelijk mensen zoveel mogelijk geld uit de zak te kloppen. En gemene misleidende trucs worden daarbij dus niet geschuwd. “Reizigers worden gewoon genaaid waar ze bij staan,” zegt die echtgenoot van mijn vriendin regelmatig, “zelfs als ze nog op het perron staan, zijn ze al geflest, met een te duur kaartje op zak en te dure koffie in hun buik.” Hij heeft gelijk. En dat vastgoed hè? Toch raar dat op allerlei stations de HEMA, de ETOS en de Albert Heijn langer geopend zijn dan de loketten… Anno 2010 is geld verdienen het hoofddoel en is de NS allang niet meer bezig met het leveren van een serieuze bijdrage aan de mobiliteit in ons land. Dat doen ze trouwens ook niet: de vermaarde professor Arie van der Zwan heeft uitgerekend dat de bijdrage van het treinvervoer aan het totaal van de verplaatsingen in Nederland slechts op een schamele 2 procent uitkomt. Die NS... Elke dag in de krant, dus dan denk je dat dat bedrijf een serieuze maatschappelijke rol speelt. Nee dus. 2 procent. Meer niet. Een prestatie die in zeer schril contrast staat tot de grote aandacht voor de NS in de media.
Als ik weer een keer in Utrecht kom, moet ik toch eens kijken of ze het bordje op die kantoorflat naast het station hebben gewijzigd. Van “Hoofdkantoor Nederlandse Spoorwegen” in “Psychiatrisch Ziekenhuis”.
Diazepammetje, iemand?
