Educatieve... Games??!!?!?

Op het eerste gezicht is het simpel; veel kinderen, zo niet de meerderheid, spelen videogames. Zij vinden videogames leuk, en zijn bereid hier tijd en geld aan te spenderen, dus als deze aandacht naar de schoolbanken verplaatst kan worden is dat toch ideaal?
Een ander bijkomend voordeel is dat leerlingen sneller blijken te leren als ze plezier hebben, dit maakt het al helemaal aantrekkelijk. En als klap op de vuurpijl: een leraar kan fijn een krantje lezen als de leerlingen zich compleet verliezen in het spel. Het is dus duidelijk; educatieve spellen zijn theoretisch veel belovend, vooral voor ministeries, onderwijsinstellingen en leraren.

Maar deze utopische voorstelling is in zijn geheel niet te spiegelen aan de werkelijkheid. De meeste educatieve spellen zijn ongelofelijk saai of erg betuttelend, en hier schijnt niet echt verandering in te komen.

Er zijn veel verschillende redenen waarom educatieve games zo saai zijn. Ten eerste komt dit door budget; doordat educatieve games niet als erg winstgevend worden gezien, en vaak door de overheid worden gefinancieerd hebben ontwikkelaars hiervan niet de financiële mogelijkheid om bijvoorbeeld een detaillistische 3d omgeving te creëren of om vloeiende character animaties te produceren. Hierdoor komt het vaak voor dat educatieve spellen erg gedateerd over komen.
Ten tweede zijn de eisen die aan educatieve games worden gesteld erg rigide. Zo moeten ze speelbaar kunnen zijn op computers die al 10 jaar niet meer te koop zijn, en zijn er een hele reeks regels die worden opgelegd door ambtenaren van het ministerie van onderwijs die verplicht in het spel moeten komen.

Nu kan iedereen al raden dat ambtenaren, vooral zogenaamde topambtenaren, niet echt veel kennis over games bezitten. Zij hebben hun eigen werkgebied, dat van gedegen onderwijs, en dat is bloedserieus. Zo serieus zelfs dat deze ambtenaren er persoonlijk voor willen zorgen dat een mogelijk educatief project in, volgens hun, goede banen verloopt. Zo is humor uit den boze (onderwijs is serieus), moet het alles aan bieden wat een lesboek ook aanbiedt (saaie context, saaie regels, etc...). Alleen dan mag het spel als educatief worden gezien en mag het gespeeld worden... erhm... herstel, mag er les mee worden gegeven.

Als laatste reden waarom educatieve spellen vaak saai en betuttelend zijn is dat er wel onderzoek naar de doelgroep gedaan wordt, maar dat de doelgroep zelf haast nooit door deze onderzoekers wordt aangesproken. Het zou in mijn oogpunt een verademing zijn als er een jaarlijkse landelijke enquête komt waarin de doelgroep voor educatieve games zelf kunnen aangeven wat zij leuk vinden om te spelen en vooral waarom dat leuk is. Maar dit kost weer geld, en een Betuwelijn of een onderwijsvernieuwing staat nou eenmaal beter op de CV van een staatsman of vrouw dan een lullige enquête over zoiets dubieus als games.

Er wordt al jaren uitgekeken naar kwalitatief goede educatieve games. Zowel door ontwikkelaars die graag kinderen spelenderwijs willen laten leren (zij weten hoe saai woordjes leren was/is) door leuke games aan te bieden, als door sommige leraren en de ene zeldzame ambtenaar die inzien dat games enorm veel potentieel hebben om het blikveld van een leerling over verschillende onderwerpen te verruimen.

Als mooi voorbeeld hiervan kan je het spel Peacemaker nemen (http://www.peacemakergame.com/) , waarin de speler wordt geacht om zelf actie te ondernemen om een complexe, vijandige situatie (Joods/Palestijnse kwestie) te overkomen. Dit spel betuttelt niet en dringt geen voorgekauwde meningen op aan de speler. Doordat het enigszins complex is zal het niet geschikt zijn voor de jongste gamertjes, maar het is wel uiterst geschikt voor leerlingen in het middelbaar onderwijs. Maar het is een commerciële game die niet is goedgekeurd door een ambtenaar, en hoort dus eigenlijk niet thuis in scholen.

De enige manier om educatieve games succesvol te maken is in mijn ogen te kijken wat de doelgroep interessant vindt, welke spellen zij spelen en wat er op dit moment in de wereld speelt. Alleen zo kan je spellen aanbieden aan leerlingen die naast spelplezier ook discussies kunnen losmaken, die complexe materie op een logische en hierdoor makkelijker te begrijpen zijn, en last but not least: die daadwerkelijk LEUK om te spelen zijn.