WK Kroniek (6): Uitgenast

Als de achtste finales van het WK één ding hebben uitgewezen, is het wel dat topvoetbal tegenwoordig allang niet meer alleen op speltechnische gronden wordt beslist. Natuurlijk, zonder een behoorlijke techniek, de nodige fysieke kracht en enig tactisch inzicht is presteren op een wereldkampioenschap onmogelijk. Maar als de teams op die gebieden vrijwel gelijkwaardig zijn, komt er iets anders kijken. Iets wat wij Nederlanders dus niet beheersen.

Ik doel natuurlijk op een stukje slimheid. Noem het uitgekookt of uitgenast. Op de juiste momenten vertragen, een overtreding maken of simuleren, tegenstanders uit het spel halen. De wetten van de straat vertaald naar het voetbalveld. Het gaat om overleven en dat mag best op een minder nette manier. We hebben er in Nederland altijd een beetje minachtend over gedaan. Komt omdat we altijd slachtoffer zijn. Dat was al zo in 1974 en dat was ook nu zo. Want natuurlijk won Portugal niet direct omdat ze beter voetbalden, hoewel de goal wel erg makkelijk viel. Nee, de Portugezen waren simpelweg slimmer. Of professioneler, zo u wilt.

Toch jammer dat wij het niet kunnen. Bij PSV proberen ze het wel al een tijdje. Zo wisten ze ooit in Heerenveen een strafschop zo te vertragen dat zelfs de vleesgeworden nuchterheid Klaas Jan Huntelaar van zijn stuk werd gebracht. Cocu kan dat goed, Ooijer ook. Maar het is incidenteel. De beste bij PSV is Jefferson Farfán, niet toevallig ook al een jongen die op straat leerde overleven.

We zagen het tegen de Portugezen. Onze schwalbes zijn te opzichtig en worden bestraft met geel. Ga beter oefenen Robben! Als Van Bommel na een kopstootje van Figo ter aarde stort, is dat te laat na de overtreding en te opzichtig. Gevolg is dat de arbiter er om lacht en niets doet. De Portugees toonde eerder aan hoe het wel moest en dat Boulahrouz daar in trapte was nog een voorbeeld van ons gebrek aan professionaliteit. Zoals de Portugezen constant wisten te provoceren, vertragen en irriteren.

Dat zoiets loont zagen we ook bij andere kwartfinalisten. Neem de Duitsers. Gezien hoe Teddy Lucic van Zweden aan zijn tweede gele kaart kwam? Op appel! Zouden wij nooit doen natuurlijk. Duitsers wel. Podolski gaf de scheidsrechter zelfs een goedkeurend schouderklopje. De Argentijnen durven ook wel als het moet hoor. Rasvoetballers, maar bovenal pure winnaars. Die schuwen het toneel niet. En Italië, dat een handvol tellen voor het eindsignaal nog even een strafschop versiert. Niemand kijkt er van op. Sterker nog, diep van binnen bewonderen we het misschien zelfs wel een beetje, geef maar toe. Trouwens, ook Spanje kreeg weer een makkelijke strafschop en beheerst dit spel ondanks de uitschakeling eveneens tot in de puntjes. Om over de ervaren jongens van Frankrijk en Brazilië maar te zwijgen.

Na afloop van de voetbalthriller was Edwin van der Sar in tranen. Hij, die na al die jaren weet hoe het werkt. Van der Sar besefte waar Oranje het had laten liggen. Tijdens de wedstrijd moet hij aan zijn theaterstukje uit 1998 gedacht hebben, toen hij Ariel Ortega een rode kaart aansmeerde. Een incident dat inmiddels net zo bij die fantastische wedstrijd tegen de Argentijnen hoort als die majestueuze goal van Dennis Bergkamp. Overigens ook een man die de geniepigheden van het voetbal kent en in de praktijk durfde te brengen. Zulke spelers hadden we meer moeten hebben.

Marco van Basten heeft altijd gezegd dat dit een leermoment moest worden. Zijn selectiebeleid was er dan ook op gericht om spelers de kans te geven daadwerkelijk te leren. De veelal jonge en onervaren jongens in de ploeg bleken uiteindelijk net iets te groen om op het allerhoogste podium te kunnen schitteren. Onderweg het trapje op, maar halverwege gestruikeld. De bondscoach benadrukte het direct na de uitschakeling. Jongens als Van Persie, Van der Vaart, Sneijder, Robben en Heitinga moeten hier lering uit trekken. Daar hebben ze een hele kwalificatiereeks de tijd voor. Als ze erin slagen hun technische bagage aan te vullen met een portie rauw professionalisme, misschien worden wij in 2008 dan Europees kampioen. Voor nu wordt de gedroomde wereldtitel de komende dagen verder nagejaagd door de grote mannen.