Marco streeft iets anders na
Wie kent ze niet, de verrassingseieren? Als kind was het altijd weer een spannende belevenis. Je kocht het ei, haalde zo vlug als je kon de oranje met witte verpakking er vanaf en deed eigenlijk hetzelfde met de chocola. Die was namelijk helemaal niet zo lekker. Merkte je het als kind niet, dan toch later, wanneer je andere chocolade tot je nam. Daar ging het dan ook niet om. Het ging om de inhoud! Vol spanning draaide je het gele kokertje open, dat uit het ei was gekomen. Met gladde handen van de spanning en de chocolade, dus het lukte niet altijd in één keer. Eenmaal open vond je het cadeautje. Dikwijls een bouwwerkje of een poppetje, met een onduidelijke beschrijving. Eigenlijk viel het altijd tegen en was de verwachting spannender geweest dan het uiteindelijke resultaat. Een beetje het gevoel dat de Nederlandse voetballiefhebber krijgt bij het nationale elftal, sinds Marco van Basten de scepter zwaait.Het leek een geweldige combinatie. Van Basten is samen met Cruijff toch de meest bewonderde Nederlandse voetballer aller tijden. Hij zou oranje vernieuwen, zorgen voor verfrissing en het volk weer trots maken. Bij zijn aanstelling predikte hij de revolutie. Nederland ging weer aanvallen, zou dominant zijn en moest gretig ogen. Spelers werden alleen opgeroepen voor hun eigen positie, als de eerste keus niet kon spelen, speelde de tweede en desnoods de derde of vierde. Het grote einddoel was het EK van 2008, dus Van Basten zou vier jaar gaan bouwen. Het zorgde voor een aangename tinteling in de buik van de fans, er ging wat gebeuren!
Helaas kunnen we inmiddels concluderen dat er weinig meer over is van die verwachting. Het voetbal is al tijden slecht. In een kwalificatiereeks is dat nog te billijken, die staat vooral in het teken van de plaatsing. Mooi voetbal? Graag, maar het is geen vereiste. De laatste tijd blijkt echter dat het Nederlands elftal helemaal niet meer bij machte is om defensieve tegenstanders met dominant voetbal kapot te spelen. Niet de hele wedstrijd, niet een deel van de wedstrijd. Sterker nog, oranje slaagt er niet eens in om de tegenstander echt te verrassen. Dat is voor een groot deel toch te wijten aan Van Basten, die inmiddels een ander doel lijkt na te streven dan hij bij zijn aanstelling zei te doen.
Ik geloof namelijk niet dat hij zich nog bekommert om het spel. Hij wil opvallen. Marco van Basten wil de mensen een stap voor zijn, zoals zijn voorbeeld en beschermheer Johan Cruijff vaak deed. De bondscoach gaat in zijn selectiebeleid al tijden niet meer uit van kwaliteit. Werkte het eerst nog verfrissend dat hij veel nieuwelingen een kans gaf, inmiddels begint het irritant te worden. Van Basten zoekt nog slechts naar de verrassing, naar de speler die niemand echt zag. Hij wil ontdekken. De mensen moeten bewonderend fluisteren over zijn geniale vondsten, waarmee hij alles en iedereen te slim af is. Dat is dan zijn speler, dus hij krijgt de credits. Zelfs als Nederland wint door een lullig balletje dat per ongeluk binnen valt.
Natuurlijk, sommige vondsten van Van Basten waren niet slecht. Khalid Boulahrouz was inderdaad een ontdekking, Joris Mathijsen blijft aardig op de been. Diverse andere spelers hadden bij een andere bondscoach ook wel eens kans gekregen. Te vaak sloeg het echter nergens op. Dan schrapte Van Basten resoluut namen, die ik nu niet ga noemen omdat iedereen ze kent, ten koste van spelers die nog niet half zo goed waren. Hij sloeg zijn eigen ontdekkingen ook regelmatig knock-out. Barry Opdam en Romeo Castelen bijvoorbeeld, die in de kwalificatie voor het WK toch een redelijke rol hadden. Zonder pardon bleven zij thuis. Martijn Meerdink? Afgeserveerd. Ugur Yildirim? Afgeschoten. Ron Vlaar? Nergens meer te bekennen. Zoals sommige spelers ook opmerkelijk veel krediet kregen. John Heitinga mocht in een zwakke periode bij Ajax opdraven om op een vreemde positie te starten tegen Engeland, terwijl er iemand in de selectie zat die met PSV de Nederlandse competitie regeerde en op die plaats wedstrijden besliste. Zoals Hedwiges Maduro lang bij de groep mocht blijven tijdens zijn vormcrisis en Denny Landzaat een abonnement op de basis leek te hebben. Maar dan spreken we ook over de beste middenvelder in de Engelse competitie, buiten de spelers van de vier topclubs. Of ziet alleen Van Basten dat zo?
Afgelopen week liet hij zich weer zien. Demy de Zeeuw had wat ongelukkige uitspraken gedaan in een interview, maar de lucht leek geklaard. De hele week kreeg de speler van AZ een hesje. Het was de manier van Van Basten om de speler nog even op de plaats te zetten. Wat jij, kleine kale? Had je een nare smaak bij ons? Dus speelde De Zeeuw niet, toen de wedstrijd begon. Ibrahim Afellay kan best de volgende Yildirim worden en het is onvoorstelbaar dat spelers als Jaliens en Landzaat van de basis naar huis gingen. Natuurlijk, ze speelden zwak, maar kan het in een paar dagen zo snel gaan? Nee, Marco van Basten bekommert zich allang niet meer om zijn doelstelling. Hij is veranderd in een trainer die in alles eigenwijs en tegendraads wil zijn, heeft enkele sleutelspelers gekleineerd en stelt eigenlijk alleen maar het tweede elftal van Nederland op. Als dan de resultaten ook minder worden, is het duidelijk. Als bondscoach is Marco van Basten een verrassingsei gebleken. Helaas is de inhoud daarvan in 2007 nog steeds teleurstellend.
