Film: La Graine et le Mulet
Het is, voor iemand die de film niet heeft 'beleefd', lastig te begrijpen waarom je een half uur lang kan kijken naar een 'normaal' gezin dat geniet van een traditionele couscousmaaltijd en daarbij relaties, taboes en cultuurverschillen bespreekt. Maar ook voor degenen die de film hebben gezien is het lastig te verklaren wat er nu zo bijzonder is aan La Graine et le Mulet. Het is zeker niet het realisme, dat aan Franse en Italiaanse klassiekers doet denken, dat de doorslag geeft. Maar het is wel zo dat het trage tempo en de intense close-ups je bij de dagelijkse realiteit van het geportretteerde gezin betrekken, al zorgen allerlei technische en culturele barrières ervoor dat er natuurlijk een zekere afstand bewaart blijft. De bijzondere sfeer, waar het realisme, de lange scènes en de korrelige en schokkerige cinematografie aan bij dragen, creëert echter wel een unieke eenheid, waardoor de film constant intrigeert en ondanks de flinke speelduur totaal niet langdradig aanvoelt. Ook al gebeurt er vaak helemaal niets.
Pas in de tweede helft wordt er iets wat lijkt op een klassiek verhaalstructuur opgebouwd en wordt er zowaar naar een heuse climax (met de al eerder genoemde zinderende buikdansact) toegewerkt. In het begin ligt de nadruk vooral op de problemen van de pater familias van het gezin, die door zijn scheiding moeite heeft om met zijn (klein)kinderen contact te houden. Zijn baan op de scheepswerf lijkt onhoudbaar gezien zijn leeftijd en werklust en de relatie met zijn nieuwe vriendin lijkt ook gedoemd om te mislukken. Het is vooral de dochter van zijn nieuwe liefde Rym, een zeer indrukwekkende rol van Hafsia Herzi, die hem stimuleert om wat van zijn leven te maken.
Met haar hulp probeert hij uiteindelijk zijn langgekoesterde wens om een oud schip in een restaurant te transformeren op late leeftijd nog te realiseren. Niet om zijn mislukte arbeidscarrière in Frankrijk nog wat cachet te geven, het gaat hem vooral om zijn rol als hoofd van het gezin die hij nooit succesvol heeft kunnen uitvoeren. Gezien zijn totale gebrek aan ervaring met bureaucratie en het ontbreken van financiële middelen lijkt het echter een missie gedoemd te zijn om te mislukken.
De rol van de oude Arabische man die in zijn nieuwe land nog steeds opzoek is naar geluk maakt La Graine et le Mulet voor een deel een sociaal drama, maar dat is absoluut niet het belangrijkste. De grote nadruk op minutieuze details en de aandacht, tijd en ruimte die worden ingeruimd voor alledaagse taferelen als een familiemaal, zorgen er uiteindelijk voor dat de film vooral een realistisch overkomende blik werpt op het milieu waar regisseur Kechiche zelf vandaan komt en waar hij overduidelijk van houdt. Het is de combinatie van het simpele, maar doeltreffende verhaal en de eindeloos uitgesponnen relaties en confrontaties die van La Graine et le Mulet een heel bijzonder meesterwerkje maken. Het zal zeker niet voor iedereen weggelegd zijn: uithoudingsvermogen en oprechte interesse in de personages zijn vereist. Maar voor de liefhebber zal het één van de hoogtepunten van het jaar zijn.
Label: Cinéart Releasedatum: 17 april 2008 Waardering film:
