Commissariaat waarschuwt voor afname gebruik traditionele media
Het Nederlandse mediagebruik verschuift steeds meer naar internationale platforms zoals sociale media en streamingdiensten. Deze trend gaat ten koste van het gebruik van Nederlandse media, wat zorgwekkend is omdat lokale televisiezenders niet alleen informeren, maar ook een verbindende rol in de samenleving spelen. Streamingdiensten bieden vaak geen nieuws en actualiteiten en hebben beperkt Nederlands aanbod, waardoor ze deze functies niet kunnen overnemen. Om de informerende rol van media te behouden, is het essentieel dat betrouwbare journalistiek beter zichtbaar en vindbaar wordt op sociale media. Dit vereist gerichte actie van zowel wetgevers als mediabedrijven.
Internationale platforms domineren de advertentiemarkt; bijna 80% van de digitale reclame-inkomsten gaat naar spelers zoals Google en Meta. Hoewel hun aandeel in de digitale reclameomzet de afgelopen twee jaar stabiel is gebleven, is het tussen 2015 en 2021 aanzienlijk gestegen. Deze ontwikkeling zet de Nederlandse mediamarkten steeds meer onder druk.
Amma Asante, voorzitter van het Commissariaat voor de Media, benadrukt het belang van betrouwbare en relevante informatie die voor iedereen zichtbaar en toegankelijk blijft. Europese regelgeving speelt hierbij een sleutelrol door het Nederlands media-aanbod beter zichtbaar te maken en een mediaomgeving te creëren die aansluit bij de behoeften van gebruikers. Een divers en onafhankelijk media-aanbod is de ruggengraat van een gezonde democratie, en het Commissariaat zet zich in voor de bescherming hiervan.
Mediabedrijven zoeken naar manieren om weerstand te bieden tegen de groeiende internationale spelers. Zo heeft DPG Media in 2024 een vergunning aangevraagd bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) voor de overname van RTL Nederland. Als deze overname doorgaat, zou DPG Media een aanzienlijk deel van de commerciële mediamerken op de Nederlandse markt in handen krijgen. ACM onderzoekt momenteel deze overname.
De bevindingen uit de Mediamonitor sluiten aan bij de uitkomsten van het onderzoek naar jongeren, nieuws en sociale media dat het Commissariaat eerder dit jaar publiceerde. Uit dit onderzoek blijkt dat jongeren vooral gebruikmaken van online aanbod en sociale media en ook hier hun nieuws vandaan halen. De Mediamonitor laat zien dat deze verschuiving naar online niet alleen bij jongeren speelt maar inmiddels geldt voor alle Nederlanders. De WRR benadrukte in haar rapport "Aandacht voor media" de noodzaak om gebruik te maken van Europese regelgeving om een betrouwbare en veilige informatieomgeving te realiseren en om belangrijke informatie prominent zichtbaar te maken en goed vindbaar. Het Commissariaat voor de Media sluit zich hierbij aan.
De Mediamonitor volgt jaarlijks de ontwikkelingen in de Nederlandse mediasector en voorziet beleidsmakers van informatie en adviezen. De wettelijke taak van het Commissariaat voor de Media is het monitoren van mediaconcentraties en financieel-economische omstandigheden in de mediasector, en de gevolgen daarvan voor pluriformiteit en onafhankelijkheid. Het Commissariaat stimuleert en bewaakt een onafhankelijk, toegankelijk, divers en veilig media-aanbod, zodat iedereen zich vrij kan informeren en een eigen mening kan vormen.
