Israël verbreekt de banden met Haaretz
De Israëlische regering heeft alle banden verbroken met de links-liberale krant Haaretz, een van de grootste en oudste kranten van Israël. Het besluit, unaniem goedgekeurd door het kabinet onder leiding van premier Benjamin Netanyahu, werd gepresenteerd door minister van Communicatie Shlomo Karhi. Volgens Karhi is de breuk een reactie op uitspraken van Amos Schocken, de uitgever van Haaretz, die in oktober tijdens een conferentie in Londen kritiek uitte op de Israëlische regering en sancties tegen haar leiders suggereerde.
Schocken had verklaard dat de regering van Netanyahu ‘niet terugdeinst voor het opleggen van een wreed apartheidsregime aan de Palestijnse bevolking.’ Hij noemde Palestijnse strijders ‘vrijheidsstrijders’ en stelde dat Israël hen als terroristen bestempelt. Daarnaast bekritiseerde hij de voortdurende uitbreiding van illegale nederzettingen en stelde dat het beleid van de regering de oprichting van een Palestijnse staat onmogelijk maakt. Hij sprak over de noodzaak van internationale druk en sancties tegen Israëlische leiders en kolonisten die zich in strijd met internationaal recht in de bezette gebieden bevinden. Schocken beschreef de situatie in Gaza en delen van de Westelijke Jordaanoever als een ‘tweede Nakba’, verwijzend naar de verdrijving van Palestijnen uit gekoloniseerde gebieden in 1948.
De Israëlische regering noemt de uitspraken onaanvaardbaar, vooral gezien de internationale context waarin Israël geconfronteerd wordt met wat Karhi beschrijft als ‘pogingen om de legitimiteit van de staat te ondermijnen’. Hij stelde dat Schocken met zijn woorden Israël schaadt in een tijd waarin de staat juist internationaal verantwoording moet afleggen voor zijn acties. De regering heeft aangekondigd geen advertenties of andere vormen van samenwerking met de krant meer te faciliteren. Overheidsinstanties worden opgeroepen het voorbeeld te volgen.
Haaretz heeft fel gereageerd op het besluit en beschuldigt Netanyahu van een verdere uitholling van de democratie. In een verklaring schrijft de krant dat de boycot een poging is om kritische media het zwijgen op te leggen, vergelijkbaar met het beleid van autoritaire leiders zoals Vladimir Poetin, Recep Tayyip Erdoğan en Viktor Orbán. De krant benadrukt dat de beslissing buiten de reguliere agenda van de kabinetsvergadering is toegevoegd, waardoor er geen juridische toetsing heeft plaatsgevonden. De procureur-generaal kon het voorstel daardoor niet beoordelen.
De uitspraak van Karhi dat de regering ‘voor een vrije pers en vrijheid van meningsuiting’ pleit, wordt door critici als hypocriet gezien. Karhi voegde daaraan toe dat de regering ook het recht heeft om ‘opruiing tegen de staat Israël niet te financieren’. Hij verwees naar eerdere maatregelen, zoals het sluiten van lokale kantoren van de internationale nieuwszender Al Jazeera, die volgens de minister banden zou hebben met Hamas. Dit was de eerste keer dat een internationale nieuwszender in Israël volledig werd geblokkeerd.
Ondanks het besluit blijft Haaretz een van de meest gelezen en invloedrijke media in Israël. Het medium heeft een lange geschiedenis van kritische berichtgeving over de Israëlische regering en de behandeling van Palestijnen. Schocken verduidelijkte later dat zijn verwijzing naar ‘Palestijnse vrijheidsstrijders’ niet op Hamas sloeg, maar op andere groepen die ook terroristische tactieken gebruiken. Hij benadrukte dat terreur geen legitieme vorm van strijd is, maar stelde dat de onderliggende oorzaken van het conflict erkend moeten worden.
De boycot van Haaretz past in een breder patroon van beperkingen op kritische media in Israël. De regering-Netanyahu, die al langere tijd beschuldigd wordt van het ondermijnen van democratische instellingen, heeft vaker op gespannen voet gestaan met de pers. Met dit besluit lijkt Netanyahu's regering een nieuwe grens te hebben overschreden, wat de spanningen tussen de overheid en onafhankelijke media verder doet toenemen. Internationale waarnemers waarschuwen dat deze ontwikkelingen de vrijheid van pers en meningsuiting in Israël ernstig onder druk zetten.
