Meer mensen ziek door voedsel uit eigen keuken

In 2021 kregen de NVWA en de GGD 14% meer meldingen van uitbraken van infecties door voedsel dan in 2019. Vergeleken met 2020 was er zelfs sprake van een stijging van 50%, maar toen lag het aantal infecties een stuk lager. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de maatregelen en adviezen tegen corona zoals het handen wassen of de sluiting van de horeca. Dit effect lijkt in 2021 weg te zijn, ook al koken mensen vaker thuis dan voor de coronaepidemie en worden in de thuissituatie meer uitbraken gemeld.

Aantal uitbraken door voedsel stijgt tot 838
In 2021 registreerden de NVWA en GGD 838 uitbraken van infecties en vergiftigingen door voedsel, waardoor 3.517 mensen ziek werden. In 2020 waren dit 559 uitbraken met 1.907 zieke mensen. En in 2019 telden we 735 uitbraken en 3058 zieken. De belangrijkste veroorzakers van al die infecties en vergiftigingen blijven hetzelfde; ook in 2021 waren dat Campylobacter, Salmonella en norovirus. Zie het volledige rapport 'Registratie van voedselgerelateerde uitbraken in Nederland in 2021' van het RIVM, de NVWA en Wageningen Food Safety Research (WFSR).

Voedselgerelateerde uitbraken
Mensen kunnen ziek worden van voedsel als dat besmet is met ziekteverwekkers. Worden 2 of meer mensen ziek door hetzelfde voedsel? Dan noemen we dat een voedselgerelateerde uitbraak. Artsen en laboratoria moeten deze uitbraken melden aan de GGD. Mensen die vermoeden dat ze ziek zijn geworden door voedsel, kunnen dit ook zelf melden bij de NVWA. De genoemde getallen zijn lager dan het werkelijke aantal voedselgerelateerde uitbraken en het aantal zieken. Dat komt bijvoorbeeld doordat niet iedereen naar de huisarts gaat of de NVWA informeert. Het werkelijke aantal voedselgerelateerde infecties in Nederland werd afgelopen jaar geschat op ongeveer 600.000 zieken.

Nette keuken voorkomt infecties
In 2021 werden vaker uitbraken gemeld waarbij het voedsel thuis bereid was dan in voorgaande jaren. Je kunt voedselgerelateerde infecties vaak voorkomen door hygiënisch te werken in de keuken. Dit betekent handen wassen voor het koken, het eten goed laten garen en verschillende snijplanken en messen gebruiken voor rauw en gaar voedsel.

Onderzoek door NVWA, WFSR en GGD’en
De NVWA en GGD’en onderzoeken uitbraken van voedselgerelateerde infecties en vergiftigingen om meer zieken en uitbraken te voorkomen. De NVWA kijkt naar het voedsel, de herkomst en de plaats waar het wordt bereid. WFSR onderzoekt het voedsel in het laboratorium op aanwezigheid van ziekteverwekkers. De GGD richt zich op de personen die besmet voedsel hebben gegeten en probeert via hen de mogelijke bron(nen) te herleiden.

Voedselgerelateerde infecties beter bestrijden
Het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het RIVM voegt de meldingen van de GGD’en en NVWA samen en analyseert ze als geheel. Deze analyse levert inzicht op over de oorzaken van voedselgerelateerde uitbraken in Nederland, de mate waarin ze voorkomen en mogelijke veranderingen hierin door de jaren heen. Dankzij deze inzichten kunnen we infecties door voedsel beter bestrijden.