WK klimmen: fenomeen schrijft historie, eerste olympische startbewijzen

In het Japanse Hachioji wordt deze week het wereldkampioenschap sportklimmen gehouden. Dat krijgt sinds ruim een jaar flink meer aandacht dan voorheen, want volgend jaar zal de sport in Tokyo voor het eerst op het olympisch programma staan. Zes van de acht gouden medailles zijn inmiddels vergeven, in de komende dagen is het de beurt aan de allrounders. Alle wedstrijden zijn overigens live en on-demand te kijken op het YouTube-kanaal van de internationale klimfederatie IFSC.

Boulder
Het eerste onderdeel was het boulderen, waar diverse korte, maar moeilijke routes uitgezet zijn op de muur - vier stuks in het geval van de halve finales en de finales. De bedoeling is uiteraard om op zoveel mogelijk boulders de top te bereiken, bij een gelijke stand wordt gekeken naar het aantal 'zones', een soort tussenpunt. Als dan ook geen onderscheid gemaakt kan worden kijkt men naar het aantal pogingen om de toppen te bereiken en vervolgens het aantal pogingen om de zones te bereiken.

Bij de vrouwen domineerde Janja Garnbret het World Cup-seizoen, waar zde 20-jarige Sloveense élke wedstrijd won. In de voorstad van Tokyo stond er wederom geen maat op het fenomeen: ze haalde als enige drie toppen en verdedigde als eerste vrouw ooit haar bouldertitel. De Japanse Akiyo Noguchi pakte met zilver haar vijfde WK-medaille, maar weer geen goud. Met twee toppen en twee zones scoorde ze hetzelfde als de Britse Shauna Coxsey, maar Noguchi had vier pogingen nodig voor haar twee toppen, tegen zes voor Coxsey.

Bij de mannen ging de titel naar het thuisland. World Cup-winnaar Tomoa Narasaki domineerde de wedstrijd en haalde als enige een top, hij pakte er zelfs twee - plus vier zones. Met nul toppen en drie zones ging het zilver naar de Oostenrijker Jakob Schubert, die tien pogingen nodig had voor zijn zones. De Duitser Yannick Flohé kwam in dertien pogingen tot drie zones en dat leverde brons op, de Tsjechische favoriet Adam Ondra - volgens velen wellicht de beste klimmer ooit - kende een dramatische finale en haalde niet eens één zone.

De hoogtepunten van het boulderen (Bron: YouTube)

Lead
Van het boulderen ging men door naar het leadklimmen: één grote muur met - in de (halve) finale - één route. Het doel is simpel: zo hoog mogelijk klimmen. Hier zien we vaak klimmers die op boulder ook prima zijn, hoewel de maximaal zes minuten die je tijdens lead hebt veel meer uithoudingsvermogen vragen. Ook heb je maar één poging, als je valt ben je klaar, in tegenstelling tot boulder, waar je vier minuten hebt om de top te halen, ongeacht het aantal pogingen.

Garnbret pakte in 2016 als tiener al de wereldtitel, maar verloor deze vorig jaar aan Jessica Pilz. De Oostenrijkse kwam nu niet verder dan de zesde plek, Garnbret domineerde: ze klim vier grepen hoger dan landgenote Mia Krampl en pakte zo als eerste vrouw ooit op één WK het goud op boulder én lead. Zilver was dus voor Krampl, de Japanse Ai Mori hield de pas 15-jarige Zuid-Koreaanse sensatie Seo Chae-hyun - dit seizoen winnares van twee World Cup-wedstrijden - net van het podium.

Bij de mannen zagen we een Nederlander, maar helaas kwam Tim Reuser in de halve finale twee grepen tekort om de finale te bereiken: hij werd wel knap elfde. Ondra nam op fraaie wijze revanche voor zijn mislukte boulderfinale en de Tsjech pakte net als in 2014 en 2016 de wereldtitel. De Duitser Alexander Megos, pas vrij recentelijk overgestapt van het rotsklimmen, had het goud letterlijk voor het grijpen, maar greep mis en pakte zilver, voor Jakub Schubert.

De hoogtepunten van het leadklimmen (Bron: YouTube)

Speed
De naam zegt het wel ongeveer: klim zo snel mogelijk omhoog. De speedmuur is op de hele wereld hetzelfde en dus zijn er ook records. Hier zien we doorgaans andere atleten dan op boulder en lead, de speedspecialisten zijn vergelijkbaar met de sprinters in het schaatsen. Het toernooi wordt na de kwalificaties afgewerkt in een knock-outformat: de beste zestien gaan het bracket in, de winnaar gaat steeds door naar de volgende ronde. Elke ronde gaat om slechts één run, een valse start betekent gelijk het einde.

Bij de vrouwen verdedigde de Poolse Aleksandra Miroslaw haar wereldtitel en dat deed z eop indrukwekkende wijze: met 7,129 seconden bleef ze in de finale tegen de Chinese Di Niu slechts een kleine drie honderdsten boven het wereldrecord van Song YiLing. Die Chinese sneuvelde in de halve finales en eindigde als vierde, want de Française Anouck Jaubert bleek in de strijd om het brons te sterk. Van de niet-specialisten was Garnbret de beste: zij werd 23e in de kwalificaties.

De titelstrijd bij de mannen werd een soort bloopercompilatie. Favorieten Bassa Mawem uit Frankrijk en Reza Alipour uit Iran faalden al vroeg, ook de sterkste Russen en Chinezen maakten een valse start of gleden van de muur. Zo kwam dankzij twee valse starts van tegenstanders zeer verrassend de Italiaan Ludovico Fossali in de finale, waar hij het opnam tegen de boomlange Tsjech Jan Kriz. Die ging er in de finale ook nog eens af en hoewel Fossali zelf ook grote fouten maakte, pakte de Italiaan zo na een matig toernooi de wereldtitel. Brons was er voor de Rus Stanislav Kokorin, die de Oekraïner Danyil Boldyrev versloeg.

De hoogtepunten van het speedklimmen (Bron: YouTube)

Combinatie
De resultaten van alle wedstrijden worden met elkaar vermenigvuldigd om zo tot een allroundranglijst te komen. De beste twintig daarvan komen in actie in de kwalificaties voor de combinedwedstrijd en dát is de vorm van het klimmen die we volgend jaar op de Spelen gaan zien. Zondag en maandag worden de kwalificaties voor de top-20 afgewerkt, dinsdag en woensdag volgen de finales. De finalisten plaatsen zich voor de Olympische Spelen, als eerste klimmers ooit.