Proces Schipholbrand moet over

Het proces in hoger beroep tegen Ahmed al-J., die door het gerechtshof in Amsterdam is veroordeeld voor schuld aan het uitbreken van de zogenoemde Schipholbrand, moet over. Dat heeft de Hoge Raad dinsdag bepaald. Bij de brand in 2005 in het cellencomplex Schiphol-Oost kwamen elf vreemdelingen om het leven. Het gerechtshof in Den Haag moet de zaak opnieuw doen.

De Hoge Raad heeft de uitspraak vernietigd omdat het hof het verzoek om een deskundige te benoemen, heeft afgewezen. Het gaat om statistisch onderzoek naar de vraag hoe groot de kans is dat een weggeworpen sigaret de oorzaak is geweest van het ontstaan van de brand. Volgens de Hoge Raad kan een dergelijk onderzoek van belang zijn voor het beantwoorden van de vraag of hier sprake was van opzettelijke brandstichting.

Het hof in Amsterdam bevond de Libiër in september vorig jaar in hoger beroep schuldig aan het ontstaan van de Schipholbrand. De fatale gevolgen van de vuurzee zijn hem niet aan te rekenen, aldus het hof. Al-J. kreeg anderhalf jaar celstraf, die hij al in voorarrest had uitgezeten. Twee weken later werd hij het land uitgezet. In eerste instantie veroordeelde de rechtbank in Haarlem hem in 2006 voor opzettelijke brandstichting tot drie jaar cel.

Ahmed al-J. zelf heeft altijd gezegd dat hij de brand niet met opzet heeft gesticht. In zijn cel in het uitzetcentrum, waar hij als asielzoeker was ondergebracht, ontstond brand nadat hij een sigarettenpeuk had weggeschoten. De verdachte dacht dat de peuk uit was. Even later werd hij wakker door het vuur in zijn cel.

Direct na de brand werd een onderzoek gedaan naar brandveiligheid van het cellencomplex door de Onderzoeksraad voor Veiligheid. In zijn rapport werd heftige kritiek geuit op de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), Rijksgebouwendienst, die onder VROM valt, en de gemeente Haarlemmermeer. De instanties zouden te weinig aan veiligheid en brandveiligheid hebben gedaan.

Die conclusie leidde tot grote opschudding in zowel de politiek als de media over brandveiligheid in gevangenissen. Voor de verantwoordelijke toenmalige ministers Piet Hein Donner (Justitie) en Sybilla Dekker (VROM) was de kritiek aanleiding om in september 2006 op te stappen.

Proces over Schipholbrand moet over
Proces over Schipholbrand moet over (Foto: ANP)