Wat is erger?
Laatst had ik een interessant gesprek met mijn vader en zusje (14 jaar), over wat erger is.
Bijvoorbeeld blind of doof. Mijn vader is een muziekliefhebber, dus ondanks alle ongemakken zou hij toch liever blind dan doof zijn. Alleen zou hij dan 'niks' meer kunnen vinden in huis, iets waar hij toch al last van heeft.
Qua zintuiglijke ervaringen lijkt me niet kunnen horen een groter gemis dan niet kunnen zien. Mijn ogen gebruik ik vooral om me te oriënteren. Mijn oriëntatievermogen is nu al zwak, wat betekent dat ik makkelijk de weg kwijtraak. Hoe moet dat dan als ik blind zou zijn?
Toch zijn er veel blinden die zich prima redden. Ze koken voor zichzelf, gebruiken het openbaar vervoer en doen boodschappen. Velen hebben ook een normale baan. Ze zorgen voor zichzelf en lijken de omgeving te 'zien' met hun andere zintuigen.
Ook communiceren gaat vaak via de ogen. Lichaamstaal heeft meer invloed dan alleen gesproken woorden. Aan de andere kant worden gehoorproblemen relatief vaak in verband gebracht met psychische problemen. Dat gaat al op als iemand 'alleen maar' slecht hoort. Met geavanceerde gehoortherapie (Tomatis) kunnen die kinderen of volwassenen erg opknappen. Ze gingen beter leren, communiceren, liepen rechtop. Gehoor wordt in verband gebracht met vitaliteit en creativiteit.
Een Engels gezegde luidt: '
'When you’re blind, you are disconnected with things,
when you’re deaf, you are disconnected with people….'
Mijn zusje zag laatst op een forum de vraag wat erger zou zijn: verlamd zijn of maar een uur per week internet. Er waren mensen die nog liever verlamd zouden zijn! Ik dacht bij mezelf: Dan ben je steeds afhankelijk van andere mensen en stel dat ze geen tijd of zin hebben om je achter je computer/laptop of smartphone te zetten?
Wat zou je liever: binnen een jaar dood, of voor eeuwig leven? Veel mensen zouden roepen dat ze graag eeuwig willen leven. Maar stel dat je spijt krijgt van je keuze, dan heb je voor eeuwig spijt.
De bekendste aanklacht tegen een eeuwig leven, is misschien nog wel de film Highlander (Who wants to live forever?)
Zelf wil ik best 100 jaar worden. De tijd hebben om mijn doelen en dromen te verwezenlijken, te werken en studeren, me persoonlijk te ontwikkelen. Maar onsterfelijk zijn lijkt me een hel. Op een gegeven moment zou ik wel klaar zijn met dit leven. In de wereld is veel moois, maar vaak is het ook een slagveld. Er zijn grenzen aan wat iemand kan verwerken.
Wat ik liever zou willen, hangt natuurlijk ook erg af van de omstandigheden. Wie weet wat er nog te leren valt in het leven, welke plekken er nog te ontdekken zijn en welke inzichten we kunnen verkrijgen? Is het leven eigenlijk ooit af?
In een psychologie-magazine (maart 2010) stond een onderzoekje: stel dat je verdwaald bent in de wildernis, wat zou erger zijn: zonder eten of zonder water zitten? De helft van de proefpersonen moest eerst 20 minuten trainen, zodat ze dorst kregen. Zij konden zich goed verplaatsen in de situatie. Van de proefpersonen die niets hoefden te doen, gaf echter maar de helft het juist antwoord.
De uitkomst was uiteraard water, want je sterft eerder aan uitdroging dan aan honger. Een gezond mens kan zo'n drie weken zonder voedsel, maar slechts drie dagen zonder water.
De meeste vragen heb ik gelukkig niet hoeven ondervinden. Over de volgende kan ik wel meepraten. Wat is erger: het etiket autisme, of de kwaal zelf? Dat heb ik me vaak afgevraagd.
Zelf had ik liever geen diagnose gewild, omdat ik het ervoer als een stigma. Niet zozeer het woord 'autisme', maar vooral de problemen die eraan toegedicht worden. Dat mensen over je praten en schrijven alsof je een geval bent. Ik ben wie ik ben. Waarom is dat een psychische ziekte? Wel had ik hulp nodig bij sommige zaken waar ik tegenaan liep. Tegenwoordig is een etiket een voorwaarde voor hulp. Terwijl veel kinderen en ouders beter af zijn zonder ingewikkelde diagnostische onderzoeken, als ze wel de begeleiding krijgen waar ze zelf behoefte aan hebben. (Bijvoorbeeld werken aan zelfstandigheid.)
Als mensen iets overkomt, dan hebben ze daar weinig over te zeggen. Toch is het interessant om je het voor te stellen.
(Over de Tomatis luistertherapie is meer te vinden in het boek: Van burn-out naar heelheid, van Karen M. Hamaker-Zondag)