Suicide is painless
Ik bleek gelijk te hebben. Op het station kon de dienstdoende conducteur mij inderdaad melden dat iemand zich voor de trein had gegooid. Hij zuchtte daar eens diep bij en zei “vaste prik hè, de blaadjes vallen van de bomen.” De reizigers die dit meekregen hadden weinig empathie voor de wanhoopsdaad. Wat een asociale actie! Had diegene niet kunnen bedenken dat hij of zij hiermee een hoop reizigers laat stranden?
Mijn gedachten gingen tien jaar terug in de tijd. Het moment dat ik op een regenachtige donderdagmiddag het vreselijke nieuws te horen kreeg dat mijn oom zich van kant had gemaakt.
Mijn oom was geweldig. Hij was jong, had geweldige humor en bleek bovendien zeer intelligent. Dat hij in sociale en psychische problemen verkeerde wist ik niet. Ik was een jaar of 12 toen ik hem eigenlijk echt goed leerde kennen en ik was te jong om zulke symptomen te herkennen. In de loop der jaren begon hij een echte vriend van mij te worden.
En op die afschuwelijke donderdag in oktober kreeg ik het te horen. Tim, je oom is niet meer. Hij heeft allebei zijn polsen doorgesneden . Het leek alsof een scheermesje dwars door mijn ziel sneed. De totale verbijstering en het ongeloof zijn lastig te beschrijven. De dagen die daar op volgden heb ik in een totale verwarring doorstaan. Het eerste wat in mij opkwam was, had hij niet even aan mij kunnen denken toen hij zich van het leven wilde beroven? Waarom zo’n gewelddadige dood? En weken later de woede. Die klootzak heeft ons mooi laten zitten! Waarom doet hij ons dit aan? En natuurlijk het onvermijdelijke schuldgevoel. Had ik het zien aankomen? Had ik iets kunnen doen?
Het vreemde is dat ik in deze situatie nogal narcistisch reageerde. Waarom dacht hij niet aan mij? En zo waren ook de reacties van de gestrande reizigers op het station. Door deze asociale suïcidaal kom ik te laat op mijn werk! Had hij zich niet kunnen verzuipen, dan had ik er in elk geval geen last van gehad!
Ik ben geen dokter en ik weet weinig van het menselijk hersenstelsel maar volgens mij is het “asociale” gedrag van een suïcidaal wel te verklaren. Als iemand zich van kant wil maken gaat er een enorme knop om. Ga maar eens, als je een rotbui hebt of desnoods als je je een beetje depri voelt, in de keuken staan met een vleesmes in je handen. Ga je dan een flinke jaap door je polsen halen? Nee. Iemand die zich daadwerkelijk van het leven wil beroven heeft geen besef meer van tijd en staat volledig in het nu. Geen verleden en geen toekomst. De pijn is zo ondragelijk dat de dood nog de enige manier is om hier een einde aan te maken. Je aan de balustrade ophangen als je kinderen net uit school komen. Zonder afscheidsbrief in je eigen kamer een overdosis pillen tot je nemen zodat je moeder je later kan vinden. Of wat dacht je van je polsen doorsnijden in de badkamer van je studentenflat, wat mijn oom dus flikte. Het zijn allemaal geen verzonnen zieke ideeën, het gebeurt.
En de machinist dan? Is het niet vreselijk zielig voor de machinist ? Ja, het is afschuwelijk dat die man of vrouw het onder ogen moet zien. Die mensen raken getraumatiseerd en sommigen nemen zelfs ontslag omdat ze het niet meer aankunnen.
Maar is de suïcidaal in kwestie dan schuldig? Een suïcidaal weet niet hoe snel hij er een eind moet maken. Een suïcidaal wil rust en niet meer nadenken. Een suïcidaal kan zelfs niet meer nadenken. Hij of zij heeft geen enkel benul meer van sociaal gevoel aangezien de persoon in kwestie ook helemaal niet meer kan voelen. Wat rest is een wereld zonder stemmen, zonder verwarring en zonder pijn. De behoefte om voor altijd te slapen zonder eng te dromen vindt men dan vaak op het spoor.
Mijn conclusie is dat zelfmoord geen egocentrische daad is. Zelfmoord is een medicatie die het helaas vaak voor anderen ondragelijk maakt. Normaal zijn medicijnen goed voor de patiënt maar deze medicatie werkt negatief door op anderen. En dat is pijnlijk en , in het geval voor treinreizigers, vervelend.
De NS deelt paraplus uit om de pijn van de vertragingen te verzachten. Was er maar een paraplu om de mentale pijn bij mensen te kunnen stoppen.
