Verdachten Rotterdamse examendiefstal voor rechter
De rechtbank in Rotterdam buigt zich vanaf maandag over de examenfraudezaak. Elf jongeren die worden verdacht van betrokkenheid bij de examendiefstallen bij de Rotterdamse scholengemeenschap Ibn Ghaldoun moeten zich deze week verantwoorden. Ze horen woensdag welke straf het Openbaar Ministerie voor ze in gedachten heeft.
De jongeren, twee meisjes en negen jongens, worden verdacht van de daadwerkelijke diefstal van de examens, betrokkenheid daarbij of het daarna verder verspreiden van de examens. Uit de islamitische school zijn 27 eindexamens gestolen. Het ging om vijftien vwo-, tien havo- en twee vmbo-examens.
Acht van de verdachten waren eindexamenleerlingen van het Ibn Ghaldoun. De andere drie verdachten zijn een niet-eindexamenkandidaat, een oud-leerling van de islamitische school en een eindexamenkandidaat van een andere school. Laatstgenoemde deed examen op het vbmo en wordt ervan verdacht de inbrekers ertoe te hebben aangezet twee vmbo-examens te stelen.
De dieven kwamen de school binnen via een dakraam. Ze zijn eind april, begin mei waarschijnlijk meerdere keren in het pand geweest. Waarschijnlijk maakten ze geen gebruik van een in 2010 zoekgeraakte sleutel van de kluisruimte.
De daders maakten vermoedelijk foto's van de examens en legden de originelen weer terug. De examens werden vervolgens via internet en usb-sticks verder verspreid.
De zaak kwam eind mei aan het rollen toen bleek dat het vwo-examen Frans op internet was gezet. Dat gebeurde een dag voor het examen zou worden afgenomen. Voor de bijna zeventienduizend vwo'ers met Frans in hun pakket moest een nieuwe toets worden gemaakt, waardoor het examen een dag moest worden uitgesteld. Toen vervolgens bleek dat veel meer examens waren gestolen werd besloten dat de leerlingen van het Ibn Ghaldoun de examens van alle gestolen vakken opnieuw moesten maken.
De examens zijn ook terechtgekomen bij leerlingen op andere scholen dan het Ibn Ghaldoun en ook buiten Rotterdam. De politie heeft meer dan honderd scholieren getraceerd die mogelijk gestolen examens hebben gekregen of gekocht. De namen van tientallen eindexamenkandidaten die ervan worden verdacht gebruik te hebben gemaakt van de gestolen examens zijn doorgegeven aan de onderwijsinspectie.
Toen de diefstal aan het licht was gekomen stelde staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker (VVD) een zogenoemde inkeerregeling in. Leerlingen die vrijwillig meldden inzage te hebben gehad in gesloten examens, mochten die overmaken. 26 eindexamenkandidaten maakten gebruik van de regeling.
Degene die het vwo-examen online zette is waarschijnlijk een 19-jarige Rotterdammer die in oktober werd aangehouden. Hij heeft volgens justitie ingebroken op duizenden computers en wordt onder meer vervolgd voor het hacken van de computer waarmee het examen op internet is gezet. Een Rotterdammer die in mei werd aangehouden voor het publiceren van het examen is inmiddels geen verdachte meer.
De rechtbank in Rotterdam begint maandag met de zaken van de negen meerderjarige verdachten. Een dag later staat de behandeling van de zaken tegen de twee minderjarige verdachten op het programma. Die vindt achter gesloten deuren plaats. Justitie wilde ook deze zaken in het openbaar behandelen, maar de rechtbank wees een verzoek daartoe af. Woensdag formuleert het OM in alle zaken de strafeis.
Als de verdachten worden veroordeeld, moeten ze waarschijnlijk ook een fikse schadevergoeding betalen. Het College voor Examens wil de gemaakte kosten voor de examens die opnieuw moesten worden gemaakt op de daders verhalen. Hoe hoog de claim wordt is nog niet duidelijk, maar volgens het college kost het een ton om een examen opnieuw te maken, produceren en distribueren.
De Rotterdamse scholengemeenschap werd in oktober failliet verklaard doordat staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker (VVD) de geldkraan had dichtgedraaid. De ruim zeshonderd leerlingen zijn ingeschreven bij de christelijke scholengemeenschap Melanchthon. Ze krijgen nog les op dezelfde locatie, maar van andere docenten.
Het AD schreef zaterdag op basis van het strafdossier dat er veel misstanden waren op Ibn Ghaldoun. Leraren werden weggepest, er werd fraude gepleegd met proefwerken en leerlingen wilden geen Nederlands volgen 'omdat zij het vak niet nodig hebben'. De leerlingen van de vwo-eindexamenklas stonden boven de wet 'omdat de klas de eindstreep moest halen'. De meesten van hen zouden qua leerniveau en schoolprestaties niet thuishoren op het vwo. Ze zouden 'aartslui' zijn.
