Interview: Kluun
FOK! vroeg Kluun het hemd van het lijf over de verfilming van zijn eersteling.
De trailer van de film circuleert al enige tijd op het internet. Liefhebber van het boek of niet, dit zijn indrukwekkende beelden. Wat vindt Kluun zelf van het effect van de trailer?
Kluun: "Het is heel grappig wat de trailer allemaal teweeg heeft gebracht. Op mijn site heerste vooraf behoorlijk wat scepsis over de film onder fans. Zo van 'het boek zal toch wel veel beter zijn dan die film'. En toen bekend werd dat Reinout Oerlemans hem zou gaan regisseren, werd dat alleen maar erger. Die scepsis is nu, na de trailer, volledig omgedraaid. Ja, en dan die fantastische trailersong (nieuw woord?) van Starsailor erbij, 'Way to Fall'. Rillingen."
Denk je dat het de essentie van de film vangt?
Kluun: "Ik kan je zeggen: het is een trailer die echt de lading van de film dekt: Spannend, rauw, geil, ontroerend. Maar de film is veel, veel heftiger. Wat je nu op beelden in een seconde langs ziet komen, roept nog niet een procent de emotie op die je straks zult ervaren. Althans, die ik ervoer. ik had de film al enkele malen gezien voor ik de trailer zag, en die film liet me, de eerste keer dat ik hem zag, achter als een bokser in de ring."
Hoe voelt het nu je niet alleen de openheid in je boek tentoonspreidt, maar dit ook naar het witte doek vertaald is, je komt nog meer bloot te staan. Hoe ga je hiermee om en hoe ervaart je omgeving deze openheid, kan me voorstellen dat dat voor direct betrokkenen best hard kan zijn.
Kluun: "Het boek was al voor een deel anders dan het waargebeurde verhaal. De film nog meer. Maar door de acteerprestaties en het visuele lijkt het wel dichter bij te komen. Dat is ook voor mij heftig. Maar het is een integere film. En dat wilde ik. De impact van film is veel groter dan die van een boek, dat weet ik ook. Maar vergeet niet dat het boek al door bijna een miljoen mensen gekocht is. Die mensen heb ik, voor hun gevoel, al toegelaten tot mijn privé-leven.
De broers van Judith, mijn eerste vrouw, zijn figurant geweest in de film, hebben ook met Carice gesproken en zij zien de film (en het boek) zoals ie bedoeld is: als een ode aan mijn eerste vrouw en als een ode aan de liefde.
Mijn huidige vrouw is er niet bang voor, maar ze gaat hem wel zien voor we in Tuschinski zijn op de première..."
Wat het boek met je doet
Wat ik graag zou willen weten, ik werd op een gegeven moment echt ontzettend kwaad op de hoofdrolspeler. Heeft hij veel hatemail etc. ontvangen en hoe ging hij daarmee om? Het lijkt me toch dat ik niet de enige was.
Kluun: "Ja, kijk maar eens op www.kluun.nl. Ik laat alles staan wat gezegd wordt. Soms zijn mensen heel boos, en als ze dat in een uitgebreide brief verwoorden, reageer ik, netjes. In veel gevallen blijkt hun boosheid dan te komen door iets wat ze zelf hebben meegemaakt... Het is zoals de zwerver in het boek van Carlos Ruiz Zafon zegt: 'Books are like mirrors. You only see what you can see because it says a lot about yourself...'"
Er wordt veel meegeleefd met de hoofdrolspelers in het boek, de impact is groot, had je dat verwacht?
Kluun: "Nee, niet toen ik aan het schrijven was, toen dacht ik helemaal niet na wie het zou gaan lezen en hoe men zou reageren. Maar ik ben er na zes jaar wel aan gewend dat het boek en de hoofdpersonen onder de huid van de lezer zijn gekropen."
Vind je het voor dit boek van belang dat mensen weten wat waar is en wat niet en zouden ze daar überhaupt mee bezig moeten zijn of vind je dat het verhaal in (literaire) boekvorm op zich zou moeten staan?
Kluun: "Lang niet alles is waargebeurd en Stijn is een volledig uit de hand gelopen versie van mezelf, maar wel met dezelfde gevoelens en frustraties die ik toen had. Deze zin heb ik denk ik al wel honderd keer verteld aan journalisten. Maar mensen denken nu eenmaal dat de ik-persoon in een boek en schrijver altijd 1 op 1 dezelfde zijn. Het is een zelf gecreëerd monster. Ik kan er mee leven. En mijn vrouw ook."
Op welk moment heb je gedacht: dit is goed, dit wil ik laten doen met het boek, of is er niet iets speciaals dat je over de rand trok?
Kluun: "Om eerlijk te zijn: nee. Dat was namelijk al na vier maanden. Mijn uitgever en ik waren verbaasd dat er zoveel belangstelling was voor een boek waarvan nog maar 3.000 exemplaren waren verkocht. Er vochten vier filmproducenten om de rechten van een boek dat verre van een bestseller was. We kregen hetzelfde bedrag dat Ronald Giphart had ontvangen voor Phileine Zegt Sorry, en dat was een knetter van een bestseller. Strik eromheen en verkopen die rechten, dachten we. Achteraf hadden we beter kunnen wachten, hahaha.
Ben je veel aanwezig geweest bij het filmen, monteren of brainstormen over de verfilming?
Kluun: "Ik ben intensief betrokken geweest bij het script, heb zeggenschap gehad over de shortlist van acteurs en ik heb meegeschreven aan de dialogen en voice-overs in de film. Verder ben ik bij enkele draaidagen geweest, maar dat was meer als toerist.
De filmeditie van het boek
En heb je dan ook inspraak gehad op het script, de cast, de verhaallijn zoals die is weergegeven?
Kluun: "Ja. Dat had ik vooraf ook bedongen: in het script wordt bepaald wat voor soort verhaal het wordt. Ik sta achter het script.
De casting is natuurlijk bij het bekend worden van de trailer al grond voor discussie. Ik heb al felle woordenwisselingen gehoord en gelezen over de naakte lijven en of die nu wel of niet passen. Vind je vooral de drie hoofdpersonen geschikt of heb je tenenkrommend gekeken naar scènes?
Kluun: "Ik ben blij. Barry is een perfecte Stijn, Carice is de beste actrice van Nederland en bewijst dat in deze film helemaal. Zij gaat ervoor zorgen dat er gezinspakken Kleenex worden verbruikt, dat beloof ik je. En Anna, die spat echt van het doek. Wat een vrouw, zeg. Over het naakt: in het boek wordt ook behoorlijk wat afgesekst, dus het lijkt me logisch dat er in de film ook niet moeilijk wordt gedaan over een tepel hier of schaamheuvel daar."
Hoe is het om dit verhaal dat je zelf geschreven en meegemaakt hebt, jaren na dato, op een groot wit doek terug te zien? Wat doet dat met je? Vertel eens kort en vooral krachtig wat die allereerste reactie was na afloop?
Kluun: "Ik lag na de eerste keer, in een montagestudio, samen met Reinout en Barry Atsma, na afloop van de film als een lamgeslagen bokser in de driezitsbank. Pas na een kwartier kon ik praten."
Zie je nieuwe kanten aan het verhaal die je zelf nog niet ontdekt had of nooit zo bedoeld had? Is het nog steeds jouw verhaal, zoals je het geschreven hebt?
Kluun: "Ik denk dat de film voor een kwart anders is dan het boek. De eerste vijftien minuten zijn totaal anders dan in het boek. Je maakt de groeiende liefde tussen Stijn en Carmen mee. Dat is nodig in een film, je moet begrijpen waarom die twee van elkaar houden en aan elkaar gewaagd zijn."
Cast, regisseur en schrijver
Gaat dit ook gebeuren met De Weduwnaar?
Kluun: "Lijkt me niet, maar je weet nooit."
Hoe bevalt de filmwereld? Is het spannender dan het Boekenbal?
Kluun: "De impact van film is groter. Het cliché van de magie van het witte doek is waar. Maar ik ga geen filmscripts schrijven, zoals me wel van enkele kanten is gevraagd. Ik hou het bij boeken en als men die wil verfilmen, dan mag men zich vervoegen bij mijn uitgever."
Vanaf 26 november is de film in alle bioscopen te zien.
De filmeditie van het boek is al twee weken eerder verkrijgbaar. Lees onze review van het boek.
