'Oliecrisis' gevolg van stijgende vraag

Vorig jaar zijn de bewezen oliereserves in de wereld licht gedaald, van 1240 miljard vaten in 2006 naar 1238 miljard vaten in 2007. Ook de olieproductie lag in 2007 lager dan het jaar ervoor,  op 81,53 miljoen vaten per dag (-0,2%). Daar staat een stijging van de olieconsumptie met 1,1% tegenover. Dat blijkt uit het jaarlijkse statistisch onderzoek van het Britse olieconcern BP, waarvan de resultaten gisteren werden gepubliceerd.

Uit het onderzoek blijkt ook dat de olie-exporten uit het Midden-Oosten zijn gedaald. Dat werd zowel veroorzaakt door opgelegde beperkingen van de OPEC als een toegenomen vraag naar olieproducten in het Midden-Oosten zelf. Volgens BP kunnen we nog veertig jaar doen met de huidige bewezen oliereserves.

Nobuo Tanaka, baas van het Internationaal Energie Agentschap (IEA), is van mening dat we de huidige situatie gerust een oliecrisis kunnen noemen. Volgens Tanaka kan het aanbod de toenemende vraag structureel niet bijbenen. Hij denkt echter wel dat de prijs ook sterk door speculatie wordt beïnvloed.

Het IEA houdt de oliemarkt goed in de gaten om zo nodig olievoorraden vrij te geven op het moment dat het aanbod ernstig wordt verstoord. De landen die lid zijn van het Agentschap zijn verplicht olievoorraden beschikbaar te houden voor noodgevallen. Dit werd bijvoorbeeld in 2005 gedaan, toen booreilanden en olieplatforms in de Golf van Mexico door de orkaan Katrina getroffen werden en het aanbod van olie uit de regio daardoor drastisch was afgenomen.

De olieprijs blijft stijgen, ondanks dat verschillende landen maatregelen bedenken om de consumptie af te remmen, zoals snelheidslimieten of het beperken van het autoverkeer in de steden. De Europese Commissie zou graag zien dat mensen met de laagste inkomens in de EU gecompenseerd worden voor de hoge brandstofprijzen. EC-voorzitter Barroso zal daartoe voorstellen doen aan de EU-leiders, die eind volgende week bijeenkomen op een top in Brussel.

Deze week zei het Russische gas- en olieconcern Gazprom te verwachten dat de olieprijs vóór 2010 de 250 dollar heeft bereikt. Bestuursvoorzitter Alexei Miller is, in tegenstelling tot de IEA, van mening dat de olieprijsrecords niet het werk van speculanten zijn. Volgens hem is de vraag naar schaarse grondstoffen nu eenmaal sterk gegroeid.

Republikeins presidentskandidaat John McCain denkt dat de benzineprijzen niet zullen zakken vóór de verkiezingen in november en ze zouden mogelijk zelfs nog hoger kunnen worden. Hij zei in een interview op tv-zender NBC dat oliemaatschappijen een deel van hun extra inkomsten zouden moeten laten terugvloeien naar de consument. Ook moeten ze hun research & development-investeringen in alternatieve energie verhogen, aldus McCain.

In de Senaat blokkeerden de Republikeinen deze week echter wel een Democratisch initiatief om de woekerwinsten van olieconcerns te belasten. De benzineprijs is in de VS voor het eerst door de grens van 4 dollar per gallon (ongeveer 3,8 liter) gebroken. Een vat olie werd vanmiddag voor om en nabij de 132 dollar verhandeld en het zwarte goud was daarmee een paar dollar goedkoper dan gisteren.