Biden en Putin spreken elkaar dinsdag over Oekraïne

Rusland heeft tienduizenden soldaten gestationeerd staan aan de grens met Oekraïne. De VS zien dit als voorbereiding op een invasie. Een virtuele top tussen de presidenten van beide landen is bedoeld om te de-escaleren.

Gezien de steeds explosiever wordende situatie aan de Oekraïense grens, willen de Amerikaanse president Joe Biden en zijn Russische collega Vladimir Poetin aanstaande dinsdag een videoconferentie houden. Biden en Poetin zouden zelf beslissen hoe lang de virtuele top zal duren, zei Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov volgens de Russische persbureaus RIA Novosti en Interfax.

Een vertegenwoordiger van het Amerikaanse presidentiële bureau zei dat Biden nogmaals de Amerikaanse bezorgdheid over de militaire activiteiten van Rusland aan de grens met Oekraïne zal uitspreken en de Amerikaanse steun voor de soevereiniteit en territoriale integriteit van het Oost-Europese land zou onderstrepen.

Angst voor offensief met 175.000 soldaten
De Amerikaanse president heeft het Russische staatshoofd gewaarschuwd voor een eventueel militair ingrijpen in Oekraïne en kondigde nieuwe initiatieven aan om het Oost-Europese land bescherming te bieden. Volgens informatie die nog niet is ontkend, heeft Rusland een groot aantal troepen geconcentreerd in gebieden niet ver van de grens met Oekraïne.

Volgens waarnemingen van de Amerikaanse geheime diensten hebben zich al zo'n 70.000 Russische soldaten verzameld aan de grens. Volgens consistente mediaberichten houden de Amerikaanse inlichtingendiensten rekening met een omvang tot 175.000 Russische soldaten, samen met tanks, artillerie en ander militair materieel.

Een mogelijke invasie zou begin volgend jaar kunnen plaatsvinden, meldden de Washington Post en de New York Times, daarbij verwijzend naar documenten van Amerikaanse inlichtingendiensten en regeringsfunctionarissen.

De bevindingen van de inlichtingendienst toonden aan dat Rusland een massale aanval op Oekraïne voorbereidde, zeiden functionarissen. Het is echter onduidelijk of de Russische president Poetin daadwerkelijk Oekraïne wil aanvallen. De analyse is gedeeltelijk gebaseerd op satellietbeelden die in november "nieuw aangekomen legereenheden" langs de grens lieten zien.

Oekraïne vreest aanslag eind januari
Ook de Oekraïense minister van Defensie Olexy Resnikov waarschuwde voor een escalatie. "De meest waarschijnlijke tijd om klaar te zijn voor escalatie is eind januari", zei Resnikov. De Oekraïense geheime dienst analyseert momenteel alle mogelijke scenario's.

Rusland van zijn kant wil een nieuwe uitbreiding van de NAVO naar het oosten tegenhouden. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken beschuldigde de VS van het uitvoeren van een "speciale operatie" om de "situatie in Oekraïne te verslechteren en tegelijkertijd de verantwoordelijkheid te verschuiven naar Rusland", zei een woordvoerster van de Russische krant "Kommersant".

Het Kremlin had eerder verklaard dat Poetin garanties wilde van Biden dat Oekraïne geen deel zou gaan uitmaken van de westerse militaire alliantie NAVO. Als reactie zei Biden dat hij "niet zou accepteren dat iemand een grens overschrijdt."

Gevechten tussen regering en rebellen
Rusland annexeerde in 2014 het Oekraïense schiereiland de Krim. Door Moskou gesteunde rebellen vechten sindsdien in het oosten van het land tegen de pro-Westerse regering in Kiev.

Biden zei dat hij maatregelen aan het voorbereiden was die het Poetin moeilijk zouden maken om te doen wat velen vreesden. Hij had Poetin in juni in Genève ontmoet voor hun eerste topontmoeting. Er is onder meer overeenstemming bereikt over nieuwe besprekingen over een nucleair ontwapeningsinitiatief.