Afghaanse vrouwen opgesloten om 'morele' delicten

In een speciaal gebouwde gevangenis bij Kabul verblijven 202 vrouwen. Twee zitten er voor moord, sommigen wegens diefstal, mishandeling of in verband met verdovende middelen. Maar meer dan twee op de drie zijn opgesloten omdat ze zijn weggelopen van hun man, niets voor een gearrangeerd huwelijk voelden of de ouderlijke woning verlieten voor een man van hun eigen keuze, zegt gevangenisdirecteur Zaref Jan Naebi.

In de rest van het land is het niet anders. Van de ongeveer 650 vrouwen die in heel Afghanistan in gevangenissen verblijven, zit volgens directeur-generaal van gevangenissen Amer Mohammad Jamsheed het merendeel vast voor 'morele delicten'.

Afghanistan blijft een aartsconservatief land geleid door mannen, waar geschillen en schulden door tribale raden of jirga's gewoonlijk worden beslecht of voldaan door meisjes en vrouwen aan te bieden. Als vrouwen die zich misdeeld voelen zich tot de rechter wenden, krijgen ze vaak nul op het rekest. Dat ondervond Nuria, die een echtscheiding wilde van de man met wie zij van haar ouders moest trouwen.

"Ik wilde scheiden, maar hij wilde mij niet laten gaan. Ik heb nooit met hem willen trouwen. Ik hield van een ander, maar mijn vader dwong mij. Hij dreigde mij te vermoorden als ik het niet zou doen", zegt Nuria, die net als de overige vrouwen in dit verhaal bedong dat alleen haar voornaam zou worden gebruikt. "Toen ik naar de rechter ging voor een echtscheiding, klaagden ze mij aan wegens weglopen." De man met wie zij wel wilde trouwen werd eveneens gevangengezet.

Toen Nuria naar de rechter stapte wist ze nog niet dat ze zwanger was. Haar zoon werd geboren in de gevangenis. Toen haar man hoorde dat hij een zoon had, wilde hij de aanklacht wel intrekken en haar terugnemen. Nuria, die nog acht maanden moet zitten, heeft het aanbod afgeslagen.

Adia (27) is nu zeven maanden zwanger, ze ging weg bij haar aan drugs verslaafde man. Ze vluchtte met een vriend toen haar ouders er op stonden dat zij naar hem terug zou gaan. "Hij zei dat hij mij zou helpen, maar hij heeft mij gewoon in de steek gelaten. Ik was boos en ben naar de rechter gestapt. Ik wilde hem en mijn echtgenoot aanklagen, maar in plaats daarvan werd ik vervolgd en kreeg ik zes jaar. Ik ging in beroep en toen werd het zevenenhalf jaar."

De 21-jarige Mariam liep weg bij haar man, die haar mishandelde. Een vreemdeling zou haar helpen, maar misbruikte haar onder bedreiging met een vuurwapen. Toen hij dit naast zich op een tafeltje legde om televisie te kijken, greep zij haar kans en schoot hem door het hoofd, waarna zij het wapen op zichzelf richtte.

"Drie dagen later werd ik wakker in het ziekenhuis." Toen zij voldoende hersteld was, werd zij naar een politiebureau gestuurd en vandaar naar Badam Bagh. Ze zit daar nu drie maanden, zonder te weten waarvoor zij wordt vervolgd. "Ik ben nog niet voor de rechter geweest. Ik wacht maar af."

Badam Bagh werd zes jaar geleden met Italiaans geld speciaal voor vrouwen gebouwd. Voordien werden vrouwelijke gevangenen opgesloten in een gevangenis die nog van voor de Taliban-tijd dateerde. Anderen werden vastgezet in de beruchte Pol-e-Charkhi gevangenis, waar ook dertienhonderd mannelijke gedetineerden verblijven.

In Badam Bagh delen zes vrouwen cellen die voor vier zijn bedoeld. In de gevangenis verblijven ook 62 kinderen, die klein of nog niet geboren waren toen hun moeders werden vastgezet. Ze hebben een kleine open ruimte om te spelen, omheind door een hoog hek met scheermesdraad.


Afghaanse vrouwen opgesloten om 'morele' delicten (Foto: Novum)