China werkt aan hervorming werkkampen

China erkent dat het zonder vorm van proces gevangenzetten van mensen in werkkampen problematisch is en werkt aan hervormingen. Dat heeft het hoofd van een regeringscommissie voor gerechtelijke hervormingen, Jiang Wei, dinsdag gezegd.

Jiang zei op een persconferentie dat de zogenoemde 'heropvoeding door arbeid', een belangrijke rol vervult bij de 'handhaving van de maatschappelijke orde'. Maar hij voegde eraan toe dat juridische experts en volksvertegenwoordigers het er over eens zijn dat het detentiesysteem, dat volgens critici voorbijgaat aan mensenrechten en vatbaar is voor misbruik, op de helling moet.

In 2009 zaten volgens de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties ongeveer 190.000 Chinezen in 320 heropvoedingscentra. Het formele Chinese gevangeniswezen telde naar schatting 1,6 miljoen gedetineerden.

Het systeem werd in de jaren vijftig ingevoerd en was oorspronkelijk bestemd voor tegenstanders van het communistische regime. Vandaag de dag worden vooral druggebruikers, prostitutees en andere overlastveroorzakers, maar ook overheidscritici en aanhangers van de spirituele beweging Falung Gong, zonder tussenkomst van de rechter door de politie naar de werkkampen gestuurd. Dat kan voor drie jaar zijn, maar bij slecht gedrag zelfs voor vier jaar.

De openbare kritiek op het systeem neemt toe. Zo was er in augustus ophef toen een vrouw in Hunan voor achttien maanden naar een werkkamp werd gestuurd omdat ze strengere straffen eiste voor zeven mannen die veroordeeld waren voor het ontvoeren, verkrachten en prostitueren van haar 11-jarige dochter. Tang Hui, de moeder die tevergeefs bij de rechtbanken en lokale overheden aanklopte, kwam binnen een week vrij nadat intellectuelen, bloggers en zelfs staatsmedia het voor haar hadden opgenomen.

Jiang werd op de persconferentie ook om informatie gevraagd over de dichteres Liu Xia, de echtgenote van Nobelprijswinnaar Liu Xiaobo. Zij staat al bijna twee jaar onder huisarrest, klaarblijkelijk zonder dat haar formeel iets ten laste is gelegd. Jiang zei 'geen informatie' te hebben en verwees de journalisten met hun vragen door naar 'relevante overheidsdepartementen', maar wilde niet verduidelijken welke instanties hij bedoelde.