Plat Haags: Toen was gelul heel gewoon

In de rubriek Plat Haags nemen ArchEnemy, TheGrandWazoo en Driek Oplopers op zondagmiddag het Nederlandse politieke landschap onder de loep. Driek vanuit zijn gezellige studeerkamer met een liter koffie, ArchEnemy vanuit zijn ziekbed met een berg medicijnen en TheGrandWazoo vanuit het gemoedelijke Limburg.

Driek! Mijn kletspartner in deze rubriek! ..dis de laatste keer, want ik stap eruit. Niet alleen omdat ik ziek ben, eigenlijk vooral omdat ik beter aan het worden ben. De medicijnen hebben wel steeds meer bijwerkingen; slapeloosheid is een vervelende. Maar de cokelijn hoef ik voorlopig niet te bellen, en de medische wiet die ik krijg -met een optimistisch klein doseerlepeltje, want ik ga er natuurlijk 'thee' mee zetten- merk ik zelfs amper door de pillen heen.

Als ik straks herverhecht aan de morfinepomp hang laat ik me nog even uitwazen om dan te kijken of er in de verte inspiratie opdoemt, maar leesvoer van rauwe feiten maken lukt me tot dusver alleen als ik ergens laaiend over ben. Eerder krijg ik het niet knisperend uit de oven. En daar ontbreekt het de laatste tijd vaak aan.

Ik heb altijd tegen de lege beloftes van links geschopt, teleurgesteld als ik was. Ik dacht bijvoorbeeld dat internet zo veel nieuwe communicatiekansen zou bieden dat iedereen tot een inhoudelijk debat zou komen. Uiteraard gebeurt er niets anders dan een uitvergroting van datgene wat er al in de maatschappij leeft, iedereen zit verschanst in een zuil. En soms schop je een deuk in die verschansing en roert het zich even. Maar wat er achter zit gaat dood van ouderdom, niet van inzicht.

Met een groep mensen die zonder 'opinieleiders' niet weten waar ze het over zouden moeten kunnen hebben, valt weinig te beginnen als je zin hebt in inspraak en democratisering. Stom niet? Trap ik me daar in een van de aannames van de linkse kerk. Mensen zijn maakbaar, en intelligentie is een kwestie van kansen. Geef een willekeurig mens vijf ton en je hebt -na wat bemoeienis van docenten die dat mens even vertellen hoe het moet- een atoomfysicus.

Ik snap het ook wel, ik hoop het ook. Ik denk dat alle mensen integer meezoeken naar wat we allemaal zo optimaal mogelijk als 'werkelijkheid' kunnen ervaren. Daar zijn we altijd naar op zoek en dat blijven we vooral doen. Maar als je in een klein rondje draait en tot niet veel meer komt dan oude regeltjes opdreunen heeft je verschansing haar beste tijd gekend. En vechten tegen een verloren zaak, dat krijgt het karakter van natrappen. En dat is gewoon lullig, ook richting socialisten.

Maar goed, daarvoor ben ik hier niet aangenomen. Ik geef ze nog één keer een fijne punter tussen buik & bilnaad.

Want ik heb in het onderwijs gezeten. En als socialisten me ergens aan doen denken dan zijn het verwende kinderen die bijna in de pubertijd zitten. Zo rond een jaartje of twaalf, en dan lekker bijdehand zijn. "Hoe kom je aan die dure telefoon?" "Oh gewoon, geld geleend van mijn ouders." "Hoe denk je dat terug te betalen?" "Als ik later kinderen heb laat ik die voor ze werken."

In de jaren zeventig zaten de navelstarende babyboomers alles aanelkaar te flansen wat hun wensen kleur kon geven. Hoe het logisch in elkaar stak gaf niet, er werd gewoon een beroep op de veerkracht en de medewerking van het volk gedaan. De grote voorbeelden waar het maatschappelijk volledig de vernieling in gelopen is, laten zich door iedereen die niet links stemt al zó lang zien: criminaliteit, asiel- en ander migratiebeleid, onderwijs, media en de subsidiekunst.

En dat moet zo blijven, anders worden we boos. Wat nou debat, wat nou argumenten, wat nou feiten. We luisteren pas als we te horen krijgen van mensen die deugen wat we na moeten denken. En daar val ik niet onder. Als ik te veel mensen weet te irriteren wil men mij wel eens uitschelden in de hoop dat ik daar dan wat van leer; maar veel meer dan dat gebeurt er niet als je met je links-kijkende spiegels loopt te leuren.

Gek genoeg denkt links wel effect te sorteren met hun versie van polemiek. Maar dan natuurlijk ver onder de gordel, en niet vanuit feitelijkheden; maar met vlammend-vals gezanik over sociaal fatsoen en linkse deugd.

Zo was er ooit een licht-schizofrene man met een schrijftalent in de familie. Die had het middels de columncatern van een tolerant links ochtendblad op een lokale criminoloog voorzien. Een onderzoeker die onderzocht of er ergens verbanden te vinden waren. Maar sommige links-onvriendelijke verbanden moet je niet willen tegenkomen. Het schattige meisje van twaalf zegt bibberend dat je met je klamme handen op plekjes bent geweest die geheim horen te blijven. De halve klas is plichtmatig solidair met het meisje; dus is het gebeurd. De criminoloog is gestopt met werken en wonen in zijn land, en de kutcolumnist ervaart ondanks recente psychofarmaceutische doorbraken nog steeds niet de schaamte van de roekeloze idioot.

Iedere kerk roept haar martelaren, haar voorgangers, haar avant-garde tot de strijd, de helden en heiligen van morgen. Als je ziet wat voor mensen daar op afkomen. Volkert van der Gee. Gretta Duisenberg. Fransisco van Jole. De kunsthoeren die zonder subsidie zouden werken, hun abstrahering van Het Linkse Woord gaat er moeizamer in dan de schelste bulderpreek van een geconstipeerde SGP-er. Alles buiten de norm en onder de lat, alles dat niet in de handleiding voorkomt. We leren het met elkaar te haten en te straffen. Niets zo knus als een gezamenlijke strijd op leven en dood tegen een abstracte vijand, om dan gezegend te worden met een voorbeeldige, neerbuigende burgermoraal waar gelukkig niets op aan te merken valt. Zo geeft een hedendaags middelmens een sociale carrière vorm. We steunen de debielen in hun strijd tegen de windmolens want worden daar zelf beter van.

Ketters herken je als altijd aan hun aandrang iets dat gelooft hoort te worden te willen toetsen aan de werkelijke interactie. Niet het dogma, maar de mens hoort haar gedrag aan te willen passen, het geloof is goed bedoeld, dus perfect. In dromen komt alles goed en wordt alles nóg beter. Als je die dromen in kleine stukjes doorcommuniceert naar de achterban toe, dan bereik je ook die kaders die met hun managers in de buurt van de klei geweest zijn. Dan kun je met een voldane ziel geloven dat alles zich glimlachend ten goede ontrolt, de heilstaat ontvouwt zich. Maakt hoogstens wat herrie bij het ontkreukelen, maar wat geeft dat nou. Xenofoob die er op let.

Links heeft de goede bedoeling als lithurgie. Als je van daaruit op de vrije zaterdagmiddag al je handelen kan verklaren ben je een toffe peer. Gewetenloze, regie-hongerende sociopaten als Marcel van Dam en Gretta Duisenberg maken daar handig gebruik van. Dankzij een lacunair geweten vlechten ze vleiende zinnen aan elkaar die stuk voor stuk dampen van de onbaatzuchtige goede bedoelingen. En de eenzame, volgzame ijdeltuitjes, ze trappen erin. Als je Marcel een toffe, slimme oom en Gretta een grappige, lieve tante kunt vinden deug je zelf ook. Macht corrumpeert, de ijkwezens zijn overduidelijk vals, maar het deert niet. De tv draait, de telefoon piept en de uitkering stroomt. Panem et circenses.

Maar je dient, eenmaal zelf tof bevonden, waakzaam te oordelen over het geweten van anderen. Binnen het socialisme staat denken bepaald niet vrij, net zoals geld verdienen. Ook dat dien je met mate te doen. Tenzij je tot het opinieleidend netwerk behoort. Maar die dragen ook zo'n grote verantwoordelijkheid, die zijn met hun tweeënvijftigste opgebrand terwijl een terrasbetegelaar fluitend tot ver voorbij zijn drieënzeventigste doorwerkt.

Zoals een band een manager heeft zullen de gelovigen altijd belazerd worden. Want ze vragen er letterlijk, sméken erom. Laat ons geloven in iets anders dan de werkelijkheid, en laat datgene waar we in geloven in het aardse leven onbereikbaar zijn om teleurstellingen te voorkomen. Troost ons met het ongrijpbare, vervul ons met hoop op het onhoopbare, beloof ons eeuwig leven als we net dood zijn gegaan. En we doen alles voor je, zolang we maar de vrijheid mogen hebben om hardhandig respect voor onze wanen af te dwingen. Zo hou je een kudde bange gelovigen bij elkaar.

En als ze toch al zo bang zijn, waarom zou je ze dan gaan lopen pesten met feiten, argumentaties, beschouwingen en ander ondeugend gedrag. Ik snap dat al die linkse mensjes ook maar doen wat ze denken wat ze moeten doen om lieve linkse mensjes gevonden te worden; maar het is allemaal zo bedeesd, zo gezapig..

Wie weet vind ik die toon, die klank ooit. De knusheid van de warme zomerzondag in de oude buurt waar de halve liters onophoudelijk opengetrokken blijven worden. Waar luidsprekers uit ramen bungelen die gezamenlijk het hele repertoire van André Hazus, Kaus Alburs en Frans Bauwur doorelkaar heen op volle sterkte laten horen.

Adios, en bedankt allemaal voor het (blijven) lezen.

Nick