Film: The Fountain

Elke filmmaker heeft wel één of meerdere ambitieuze droomprojecten die hij hoopt voor zijn dood te realiseren. Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey bijvoorbeeld, of Terry Gilliams verfilming van Don Quixote. Het is echter maar weinigen gegeven die film ook daadwerkelijk te maken, laat staan in het begin van zijn of haar carrière te verwezenlijken. De 38-jarige Amerikaanse regisseur Darren Aronofsky flikt het toch met The Fountain. Niet elke studio zal staan te springen om geld te investeren in een film over een diepe, filosofische zoektocht naar het eeuwige leven. Aronofsky heeft het geluk dat zijn debuut (Pi, 1998) alsmede Requiem for a Dream (2000) zowel artistiek als commercieel een succes waren.




Hugh Jackman geeft in The Fountain gestalte aan een 16e-eeuwse Spaanse conquistador, een hedendaagse wetenschapper en een futuristische astronaut (Tomas, Tommy, Tom). Alle drie de personages, verbonden door een boek, zijn op zoek naar de mythische 'Tree of Life/Fountain of Youth', om het leven van hun koningin/vrouw, Isabel/Izzy (Rachel Weisz) te redden. Centraal staat de hedendaagse verhaallijn van Tommy en Izzy, waarin Tommy zo geobsedeerd is om een medicijn voor Izzy's kanker te vinden, dat hij vergeet te genieten van de laatste dagen die ze samen hebben. Zowel in het mythische Spanje, het wetenschappelijke heden en de metafysische toekomst dient hij om te gaan met de ogenschijnlijk niet te vermijden dood van zijn geliefde. Zoals Izzy zegt: "All the courage you're putting into fighting dead and protecting me, use that courage to face death because that is the greatest liberation." Maar Jackmans karakter is er niet de persoon naar om zich ergens bij neer te leggen.




De scènes die zich afspelen in het 16e-eeuwse Spanje en een Maya-tempel in Zuid-Amerika, waar Tomas de eeuwige jeugd zoekt voor zijn koningin Isabel om de Inquisitie te kunnen weerstaan, zijn nog gemakkelijk te volgen. Het omgekeerde is het geval in de 26e eeuw, waar een kale Tom in een luchtbelachtig ruimteschip een eeuwenlange reis onderneemt naar een verre Maya-ster. Op die manier hoopt hij de uitgedroogde boom die hij heeft meegenomen weer tot leven te wekken, en zo ook zijn eeuwige liefde weer een nieuwe kans te geven. De futuristische scènes zijn lange tijd ongrijpbaar, niet omdat de symboliek niet te volgen is, maar doordat je het lange tijd nog niet in het grote geheel kunt zien.

De cinematografie van Matthew Libatique is adembenemend, vooral dankzij de moedige keuze om gebruik te maken van organische effecten in plaats van decors uit de computer te toveren. Zo is de nebula waar Tom naar op weg is gemaakt van chemische reacties in een petrischaaltje. Het beperkte kleurenpalet creëert in alle stadia één unieke allesomvattende sfeer, zoals bijvoorbeeld steeds weer terugkerende elementen als felle witte en gouden lichten. De prachtige muziek van Clint Mansell maakt de esthetische schoonheid compleet. Maar wat moet je er nu eigenlijk mee?




Wat The Fountain in mijn ogen beter maakt dan het merendeel van de experimentele films, is dat ondanks de vervreemding en filosofische diepgang, alles uiteindelijk verbonden is door één basaal element: de onverwoestbare, eeuwige liefde tussen de twee protagonisten. De chemie tussen Jackman en Weisz is ook nog eens zo indringend, zo zie je het maar zelden, dat je daadwerkelijk begint te hopen dat ze eeuwig zullen leven. Hoe adembenemend de cinematografie ook is, of hoeveel Aronofsky ons leert over het leven én de dood, de eenvoud maakt, hoe clichématig ook, het verschil. Het zijn uiteindelijk scènes als Tommy en Izzy die samen liefdevol in de sneeuw naar de sterren kijken, of Tom de astronaut die zijn lang vergane trouwring steeds maar weer op zijn vinger schildert, die je na de aftiteling stil en vol bewondering achter laten.





Zonder de intense band tussen de twee en de daardoor sterk emotioneel beladen scènes, zou niets anders over blijven dan een interessante, goed uitgevoerde stijloefening, die je een paar dagen later al zou zijn vergeten. The Fountain blijft je echter nog weken bij, een enkele afbeelding of een stukje muziek kan je alweer terugbrengen in de sfeer van het hartverscheurende drama. Het zal misschien door een aanzienlijk deel van de bioscoopbezoekers worden afgeserveerd als pretentieus geneuzel, The Fountain zal voor sommigen toch te onorthodox zijn. Maar wie er voor open staat, zou zomaar eens één van de meest indrukwekkende films van de afgelopen decennia kunnen ontdekken, die Aronofsky in de toekomst nog wel eens onsterfelijk zou kunnen maken.


Label: UIP Releasedatum: 4 mei 2007 Kijkwijzer:
Waardering: