Orang-oetans communiceren met iPads in Miami

Dierverzorgers in de dierentuin Jungle Island in Miami maken sinds vorige zomer naast de gangbare gebarentaal gebruik van een ander middel om met hun orang-oetans te communiceren: een iPad. Met name de 8-jarige orang-oetantweeling is verzot op het apparaat. Ook de tieners onder de mensapen zien de lol van de tablet in, maar de oudere orang-oetans zijn vooralsnog minder gecharmeerd.

De dierentuin werkt mee aan een experiment waarbij het gebruik van computers door mensapen wordt bestudeerd. Onderzoekers laten de zes orang-oetans in Jungle Island communiceren met iPads om te bekijken of de communicatie tussen mensaap en mens in de toekomst met behulp van technologische snufjes kan worden verbeterd.

"Onze jonkies pikken het snel op. Ze begrijpen het. Zo van: 'O, ik snap dit'", zegt Linda Jacobs, die de mentale aspecten van het orang-oetanbrein onderzoekt. "Onze twee ouderen zijn niet geïnteresseerd. Ik denk dat zij zoiets hebben van: 'Ik heb me altijd prima gered in de wereld zonder dit communicatiemiddel en ik heb geen computer nodig'."

De speciale software van de iPad is oorspronkelijk ontworpen voor autisten. Het scherm toont afbeeldingen van diverse voorwerpen. Een trainer noemt vervolgens de naam van een van deze voorwerpen, waarna het aan de mensaap is het daarbij behorende beeld aan te wijzen.

De apparaten zijn een grote aanvulling van het programma, zegt Jacobs. Met behulp van gebarentaal kunnen de apen al eenvoudige vragen beantwoorden en hun wensen kenbaar maken. De dieren kunnen ook lichaamsdelen identificeren - een grote hulp voor de trainers die voor hen zorgen.

"We kunnen hun gezondheid nu op dagelijkse basis in de gaten houden", aldus Jacobs. "We kunnen dagelijkse controles uitvoeren. Als een van de dieren zich niet goed voelt, weten we dat direct."

Orang-oetans zijn zeer intelligent, maar beschikken niet over de fysieke vermogens dit tot uitdrukking te brengen. "Ze zitten zeg maar gevangen in hun lichaam", zegt Jacobs. "Ze zijn intelligent genoeg om te communiceren, maar ze zijn er niet toe uitgerust, omdat ze niet beschikken over een strottenhoofd of stembanden."

Andere dierentuinen in de Verenigde Staten werken aan vergelijkbare programma's. Verscheidene dierenparken willen een programma opzetten waarmee orang-oetans via videobellen in contact kunnen komen met familieleden of vrienden die elders zijn ondergebracht.

Als het aan Jacobs ligt krijgen de mensapen in de toekomst in hun verblijf de beschikking over een 'orang-oetanproof' scherm - de iPads zijn te fragiel voor de grote orang-oetanvingers en worden momenteel door dierverzorgers vastgehouden. Via eenzelfde scherm buiten het verblijf zouden dierentuinbezoekers hun dan vragen kunnen stellen.

"Het is echt alleen een kwestie van de juiste technologie en apparatuur", zegt Jacobs. "Ik twijfel er niet aan dat ze het kunnen en er fantastisch in zijn en ik denk dat het publiek het geweldig zou vinden."


Orang-oetans communiceren met iPads in Miami (Foto: Novum)