FOK!focus: Twintig illustere bad guys
Als je erover nadenkt, zul je waarschijnlijk al snel tot de conclusie komen dat bad guys in films je langer bijblijven dan good guys. Dit komt mede door het feit dat slechtheid mensen nu eenmaal intrigeert. Wanneer in het dagelijks nieuws en kranten louter positieve berichten zouden worden verkondigd, zou niemand meer een krant kopen of naar het nieuws op de televisie kijken. Dat geldt ook voor films. De stereotype good guy in cinema wordt nu eenmaal al snel saai. Ze doen nooit iets fout, zitten vol tegelwijsheden, maken altijd de goede keuzes en krijgen altijd het lekkerste wijf en de eeuwige roem.
Misselijkmakend; totaal geen afspiegeling van de echte wereld. En dat hoeft ook niet per se, maar mensen zoeken doorgaans wel naar herkenning in cinema, en dat vind je niet in dergelijke personages. Daarom zijn antihelden en bad guys leuker. Zij vertonen zwaktes, slechte eigenschappen en andere menselijke beperkingen. Dat maakt ze intrigerend, waardoor ze beter fungeren als spiegel voor het menselijke bestaan. Daarom in deze Fok!focus twintig illustere bad guys, met bijdrages van vinnypassy, dekatophetspek en Nikmans. Vele dank hiervoor. Let’s go!
Note: Het artikel lardeert zich met een shitload aan spoilers, dus wees gewaarschuwd! Daarbij is de rangschikking volledig arbitrair, doch wel aflopend.
20. Joe Cooper (Killer Joe, Matthew McConaughey)
Joe Cooper is niet bepaald een prototype bad guy, gezien zijn veelzijdige karakter en de ingetogen manier waarop hij in eerste instantie wordt geportretteerd. Je kunt wel stellen dat Joe Cooper bewust slecht is en als een soort duivel de IQ-loze hillbilly-famillie exploiteert. Bijvoorbeeld door het zusje van Chris, Dottie, als ‘onderpand’ te nemen, omdat ze het geld om de moeder te vermoorden niet kunnen betalen.
Naast zijn baan als rechercheur klust hij namelijk part-time bij als huurmoordenaar. Joe is altijd voorzien van een stoïcijnse blik, zoals het een ware sociopaat betaamt. Bij elke woordenreeks die zijn mond verlaat, voel je dat er iets achter schuilt, iets beklemmends. Hij is in alles zeer berekenend en ironie is zijn favoriete stijlvorm. Je weet dat hij iets in zijn mars heeft, maar zijn ware aard komt pas tegen het eind naar boven drijven.
Zo zet hij in de slotscène de boel flink op stelten en komt met memorabele quotes aanzetten, zoals: “If you insult me again, I will cut your face off and wear it over my own.” En nadat Joe zich door Sharla heeft laten afzuigen, middels een kippenpoot die als piemel fungeert, komt hij op miraculeuze wijze tot een orgasme. Vervolgens gaat de gehele familie gezamenlijk dineren en zegt Joe, als ware famillieman: “This is lovely. Now, who would like to say grace?” Een personage dat wel even blijft hangen.
19. Tommy DeVito (Goodfellas, Joe Pesci)
Wanneer men aan Goodfellas denkt, schiet meteen de ‘What is so funny about me’- scène door je hoofd. Een zeer sterke scène aan het begin van de film, waarin zijn slechtheid al enigszins komt bovendrijven, maar het komische nog de boventoon voert. Geleidelijk beginnen zijn strapatsen extremer te worden.
Doorgaans wel op zo’n manier dat het continu grappig blijft, mits je van zieke humor houdt. Een van de memorabele scènes is degene waarin Tommy ruzie krijgt met Billy Batts en hem samen met Jimmy (onder het genot van het nummer ‘Atlantis”) vrijwel doodslaat. Na de rampartij krijgt hij een zelfgenoegzame blik op zijn gezicht en zegt tegen Henry Hill: “I didn't want to get blood on your floor.” En hop, met Billy in de achterbak gaat het trio gezamenlijk eten bij moeke. Absurdisme en waanzin ten top.
Een andere scène waarin zijn gewetenloosheid bovendrijft, is die waarin hij Spider overhoop schiet. Die scène is plots een stuk minder grappig en zijn psychopathische kant komt hier nog explicieter naar voren. Tommy is een bad guy pur sang. Een goedlachse clown die plots kan veranderen in een gewetenloze moordenaar. Gevaarlijker krijg je ze niet. Opvallend is overigens dat hij in het boek vrijwel niet voorkomt, op enkele passages na. Toch is het een goede keuze geweest om hem in het script op te nemen, want hij is toonaangevend voor de zelfdestructiviteit van het trio.
18.Zé Pequeno - Li'l Dice (City of God, Douglas Silva)
Li'l Dice, de naam die hij in zijn jeugd gebruikt, en die bij de Nederlandse ondertiteling kolderiek Dobbeltje als vertaling krijgt, is een dondersteen (hehe, snap je hem) die zich snel weet op te werken tot een van de grootste drugsbazen in de Favela’s. En vooral in de “City of God”. Dat Dobbeltje in zijn jeugd al geen allemansvriend is, komt de kijker al snel achter.
Zo beraamt hij als kleuter met wat vrienden het plan om een motel te overvallen. Omdat hij nog jong is, moet hij op de uitkijk blijven staan, maar hij verveelt zich enigszins en vat het guitige plan op om naar binnen te gaan, incluis wapen. Dobbeltje rust niet tot hij iedereen in het motel koelbloedig heeft doodgeschoten en hij lijkt er het volste plezier in te hebben. Daarna zien we een soort korte ‘coming of age’-compilatie waarin we hem, al schietend met een brede grijns op zijn gezicht, ouder zien worden. Nee, Dobbeltje is niet iemand om mee te lachen.
Een andere pijnlijke scène waarin zijn pure slechtheid naar voren komt, is die waarin hij een kind de keus geeft om een kogel door zijn hand of voet te ontvangen. Hij kiest de hand en vervolgens schiet Lil Ze’ (inmiddels zijn naam) hem door de voet. Daarna dwingt hij een andere jongen om het joch dood te schieten, als een soort ontgroeningsfase om tot Ze’s ‘gang’ te behoren. Geen fraaie boel allemaal. Lil Ze’ ervaart dit allemaal met een psychopathisch genoegen. Hij is een bad guy in optima forma. Je zou bijna je hoop in de mensheid verliezen.
17. Frank Booth (Blue Velvet, Dennis Hopper)
Frank is een bad guy van een heel andere orde. Hij heeft de man en het zoontje van een vrouw ontvoerd, en daarmee chanteert hij haar rijkelijk. Daarbij doet hij nogal raar. Heel raar. Het lijkt of hij vrijwel geen menselijke eigenschappen heeft, en daarom is het lastig voor de kijker om zich in hem te herkennen. Het lijkt of die gast uit een andere dimensie komt. Maar daarom is het minstens zo leuk om deze -helium inhalerende -vermakelijke gek te aanschouwen.
Qua diepzinnigheid en filosofische mijmeringen hoef je niet veel van Frank te verwachten. Zijn teksten hebben op het eerste gezicht geen maatschappelijke relevantie. Zijn gespreksstof reikt niet verder dan quotes als: “No I want you to fuck it. Shit, yes, pour the fuckin' beer! “ Of deze quote: “Let's fuck! I'll fuck anything that moves! “ Deze is ook leuk: "Get ready to fuck! You fuckers fucker! You fucker!" Dit zijn zo even een paar willekeurige uitspraken. Zoals men wellicht al kan concluderen, reduceert het zich tot ‘Fuck’.
Frank is ook een man met een bijzondere vorm van humor. Hij lacht niet veel, behalve wanneer hij iemand volledig in elkaar slaat. Hij heeft echter ook een emotionele kant. Zo begint hij spontaan te wenen als iemand ‘In Dreams’ van Orbison playbackt. Frank is me d'r een.
16. Amon Goeth (Schindler's List, Ralph Fiennes)
Amon is een van de weinige bad guys waar ik oprecht intense haat voor kreeg en dat is een prestatie op zich. Doorgaans kan ik wel lachen om de meeste bad guys, maar Ralph Fiennes zet zo’n sterk personage neer dat het lachen snel vergaan is door dit monster. Waarschijnlijk ook omdat het geen fictief personage is, dan krijg je er plots een ander gevoel bij.
Een van de beruchtste scènes is de balkonscène, waarin Amon Goeth met een apathische blik op zijn gezicht, net nadat hij is ontwaakt, met zijn sniper rifle lukraak, zonder reden, joden neerschiet en vervolgens rustig gaat pissen. Een andere pijnlijke scène met Goeth in de hoofdrol is die waarin hij een werker in de fabriek wil doodschieten, maar zijn pistool niet fungeert en de man ternauwernood aan de dood ontsnapt. Je voelt letterlijk de angst in de ogen van de man en de waanzin van Goeth.
Amon wordt niet geportretteerd als een stereotype evil-nazi. Zijn slechtheid komt voort uit zijn menselijke zwaktes. Zijn karakter is duaal. Dat maakt hem ook zo angstwekkend. De relatie met zijn Joodse huishoudster is daar een duidelijk voorbeeld van. Zijn personage geeft aan hoe een mens kan reduceren tot een gewetenloos monster, wanneer hij zich in een bepaalde setting bevindt.
