Film: Batman Begins

Al in 1939 bedachten striptekenaar Bob Kane en schrijver Bill Finger Batman, de misdaadbestrijder met zwarte cape en masker uit Gotham City. Sindsdien zijn er eindeloos veel Batman-strips verschenen. In de jaren '60 werd een succesvolle tv-serie gemaakt die Batmans oorspronkelijke karakter nogal geweld aandeed. Hij vocht op kartonnen sets tegen kleurig aangeklede, nauwelijks gevaarlijke gekken, met gebruik van hulpmiddelen als een batarang, bat computer en bat rope. Frank Miller (de bedenker van Sin City) tekende in de jaren '80 een aantal strips waarin een andere toon werd gezet: meer nog dan eerst was Batman een duistere figuur en Gotham City een duistere stad. Die trend werd voortgezet in de eerste lange bioscoopversie, Batman van Tim Burton. Geheel in de stijl van Burton stond in die film en zijn vervolg Batman Returns de look boven substantiëlere dingen als personages, verhaal en diepgang. Jammer, want dat zijn de twee dingen waar Batman zich toe leent: mooie gotische decors en de duistere kanten van karakters. De volgende twee films, van de hand van camp-expert Joel Schumacher, zijn de grond in geboord om hun benadering van alle elementen van Batman - de stad, de personages, de kostuums, allemaal waren ze schreeuwerig en overdreven. Sindsdien vreesde iedereen voor een nieuwe Batman-film en hoe die eruit zou zien. Nu is er een, met een nieuwe regisseur en een nieuwe Batman: Christopher Nolan (Memento, Insomnia) en Christian Bale (American Psycho).

Batman Begins

Een samenvatting voor de oningewijden: op achtjarige leeftijd wordt Bruce Wayne in een klap wees en miljardair als zijn ouders voor zijn ogen worden gedood door een straatrover. Hij wordt verder opgevoed door zijn butler, Alfred. Als hij volwassen is reist hij de wereld rond, op zoek naar een manier om zijn ouders te wreken. In Azië wordt hij opgenomen door Ra's Al Ghul, een twijfelachtige ninja die hem leert over eer en zelfbehoud. Wayne keert terug naar Gotham City, dat nu bol staat van de misdaad en corruptie. Hij besluit in te grijpen, en combineert zijn opgepikte Oosterse vechtkunsten en levenslessen en de technologie van zijn familiebedrijf tot een bestrijder van onrecht die hij baseert op zijn grootste angst, vleermuizen. Batman is geboren.

Batman Begins

Nolan is een regisseur met een aparte stijl, zoveel is duidelijk uit zijn vorige films. Die eigen stijl is niet meteen terug te vinden in Batman Begins, begrijpelijk, omdat een bestaand en geliefd verhaal als dit op veel punten vastligt. De afgelopen jaren zijn er natuurlijk veel - volgens sommigen te veel - stripverfilmingen en superheldenfilms gemaakt, waarvan sommige succesvol waren, en sommige (andere) goed. Waar Batman Begins onder lijdt is iets waar veel van die andere films ook last van hadden: de noodzaak om hun verhaal uiteen te zetten en de kijkers kennis te laten maken met de personages. Want ondanks de grote populariteit van de strips moeten de films voor iedereen toegankelijk zijn. De blauwdruk voor deze film is haast identiek aan die van Spider-Man. Een familielid wordt gedood, de held ontwikkelt zijn geheime identiteit en bijbehorend kostuum, hij beseft dat geliefden niets mogen weten van zijn geheim omdat ze in gevaar zouden komen, alles komt weer aan bod, al wordt dit alles hier gelukkig zonder flauwe humor gebracht. Ook inherent aan de vertelling van de creatie van Batman is dat hij, in vol kostuum en zoals we hem kennen, pas na een uur (op de speeltijd van tegen de twee en een half uur) in beeld verschijnt.


Batman Begins

Dat is jammer, maar niet onoverkomelijk, omdat Nolan een meer dan bekwame cast heeft verzameld om de overbekende personages te spelen. Christian Bale was geen voor de hand liggende keus, maar wel een goede. Hij was tot nog toe geen echte actieheld en heeft zich vooral bewezen in dramatische rollen, en hij doet wat hij kan met de eerst onzekere en later vastberaden Wayne. Liam Neeson als mentor Ducard moet zo nu en dan de flauwste cliché's spuien, maar weet zich er knap doorheen te slaan. Michael Caine als Alfred is vooral zichzelf met zijn goedige glimlach en moddervette accent en Rutger Hauer en Morgan Freeman zijn bovenal opvallend grote namen voor de paar scènes die ze hebben. Gary Oldman als (nu nog Lieutenant) Gordon staat hier eigenlijk boven en ook Tom Wilkinson (ook al een Brit) schittert, als de dik aangezette mafiabaas Falcone. Katie Holmes mag nog niet veel meer doen dan the girl spelen, maar dat doet ze dan ook prima.

Batman Begins

Maar ook al is Batman gewoon een mens, zonder bovenmenselijke of buitenaardse krachten, en speelt de psychologie van de personages een belangrijke rol - en dat is wat de films veel interessanter maakt dan die van een Spider-Man of Superman - ook dit is toch een superheldenfilm, en daarvan wordt vooral een flinke dosis actie verwacht. Daar zit Nolan niet mee, want al na twee minuten is Wayne in gevecht met zeven kleerkasten. Als Batman eenmaal Begonnen is moet hij zich natuurlijk even laten gelden, en dat lukt in confrontaties met zowel Scarecrow als Ra's Al Ghul, en in zijn Batmobile (meer een mislukte tank), in een achtervolgingsscène die drie keer te lang duurt.
De film is gemaakt om op zichzelf te staan, hij hoort niet in een groter geheel met de vorige vier Batman-films, maar ontkomt niet aan een vergelijking. Burton besteedde meer aandacht aan de visuele kant, ditmaal is Gotham City iets minder dat verdorven oord waar de zon nooit schijnt. Naarmate de vorige cyclus vorderde werden er ook steeds meer grote namen aangetrokken om publiek te trekken, en in dat opzicht lijkt Batman Begins wel de volgende stap in de serie. Maar als actiefilm, met personages die interessant zijn zolang de film duurt en niet bijblijven, is deze incarnatie zeker de beste. Tot nu toe, want dat hier een vervolg op komt, daar laten de makers geen twijfel over bestaan.



Officiële site Batman Begins
ForumBatman Begins (deel II)

Must See
Aanrader
Redelijk
Tsjaa...
Stay away!