Reconstructie val kabinet Balkenende-I

Het kabinet is gevallen, wat gaat er nu verder gebeuren?

Verkiezingen
Verkiezingen moeten maximaal 83 dagen na het koninklijke ontbindingsbesluit worden gehouden. Premier Balkenende diende woensdagavond 16 oktober schriftelijk het ontslag van het kabinet aan de koningin aan. Dat zou betekenen dat de verkiezingen uiterlijk op 8 januari 2003 gehouden moeten worden.

Verkiezingen tussen kerst en oud en nieuw zijn geen optie. Aangezien de VVD, CDA, PvdA, Groen Links en SP de verkiezingen zo snel mogelijk willen zien plaatsvinden, zullen er waarschijnlijk verkiezingen voor kerst worden uitgeschreven. VVD-leider Zalm spreekt zelfs over 11 of 18 december.

Allereerst moet de koningin het ontslag accepteren, zodra dat gebeurt is, moet er binnen veertig dagen een kandidaatstelling voor een nieuwe Tweede Kamer worden uitgevaardigd. Als dit is gedaan, worden de verkiezingen de 43e dag na de kandidaatstelling gehouden. En acht dagen na de verkiezingen wordt de nieuwe Tweede Kamer geïnstalleerd.

In de tussentijd tot de verkiezingen zijn er nog twee mogelijkheden, een rompkabinet of een minderheidskabinet.

Rompkabinet
Een rompkabinet is een kabinet van VVD en CDA dat Nederland bestuurd tot de nieuwe verkiezingen. Als er steun is van de Tweede Kamer zou dit rompkabinet als demissionair kabinet kunnen optreden. Er dienen nog een aantal belangrijke beslissingen te worden genomen, bijvoorbeeld de uitbreiding van de Europese Unie in december.

Minderheidskabinet
Een minderheidskabinet is een kabinet van VVD en CDA dat aangevuld met enkele LPF-fractieleden of steun van de oppositiepartijen een meerderheid kan vormen in de Tweede Kamer. Dit is in het verleden wel eens vaker gebeurt, bijvoorbeeld in 1982 na de val van het kabinet van Agt.