Iran: bijna 100 doden door explosies bij graf Soleimani, wat is bekend?

Bijna 100 mensen zijn gedood bij een aanslag in de Iraanse stad Kerman. Het Iraanse leiderschap spreekt van terreur en wil de daders berechten. Wie zou er achter de explosies bij het graf van voormalig generaal Soleimani kunnen zitten en welke details zijn er nog meer bekend?

Een overzicht.

Wie was generaal Kassem Soleimani?
Generaal Soleimani was lid van de Iraanse Revolutionaire Garde en voerde speciale operaties uit buiten Iran. De VS doodde hem vandaag vier jaar geleden in Irak tijdens een drone-aanval. Soleimani wordt door aanhangers van de regering vereerd als martelaar.

Wat is er gebeurd?
Twee explosies hebben de Iraanse stad Kerman op zijn grondvesten doen schudden. Er vielen 95 doden en meer dan 200 gewonden, zei de Iraanse minister van Volksgezondheid Eynollahi 's avonds. De aanslag vond plaats op een weg die leidt naar het graf van voormalig generaal Soleimani, die precies vier jaar geleden werd gedood door een drone-aanval in Irak. De explosieven ontploften vlakbij zijn graf in Kerman toen aanhangers naar de begraafplaats kwamen om zijn nagedachtenis te eren.

De twee zakken met explosieven ontploften tien minuten na elkaar, citeerde het staatspersbureau Irna de burgemeester van Kerman. Als het inderdaad een gerichte aanslag was, zou het de dodelijkste aanslag zijn in de 45-jarige geschiedenis van de Islamitische Republiek.

Wat zijn de reacties?
De leiders in Teheran beschouwen de aanslag als een terroristische daad en riepen donderdag uit tot een dag van publieke rouw in het hele land. De Iraanse president Raisi kondigde aan dat de daders en hun aanhangers zouden worden berecht. Hij annuleerde een gepland staatsbezoek aan Turkije. Religieus leider Khamenei verklaarde dat de catastrofale daad zou leiden tot een harde reactie. De 84-jarige betuigde zijn medeleven aan de slachtoffers en hun families.

Ook vanuit het buitenland werden condoleances gestuurd. In een verklaring van de Europese Dienst voor extern optreden staat dat de EU haar solidariteit betuigt met het Iraanse volk.

Wie is verantwoordelijk?
Het is nog onduidelijk wie er achter de aanslag zit. De Iraanse minister van Binnenlandse Zaken Wahidi zei over de mogelijke achtergrond: "We hebben informatie, maar die moet bevestigd worden."

De ARD-correspondent in Tel Aviv, Julio Segador, verklaarde op de radio Deutschlandfunk dat er veel discussie was over de vraag of Israël erbij betrokken was. Gisteren was in Beiroet al een hooggeplaatste Hamas-leider gedood - vermoedelijk door Israël. Segador wees er echter op dat Israël in het verleden gerichte aanvallen op individuen had uitgevoerd, maar geen bomaanslagen met zoveel slachtoffers als in Kerman.

De VS wees elke verantwoordelijkheid voor de aanval van de hand. Woordvoerder Miller van het State Department voegde eraan toe dat zijn regering ook "geen reden had om aan te nemen" dat Israël iets met het incident te maken had.

Ook voor de terroristische organisatie 'Islamitische Staat', die al eerder aanslagen heeft gepleegd in Iran, zou een dergelijke daad nogal ongebruikelijk zijn, tenminste gezien het doelwit - de relatief rustige stad Kerman.