Inflatie stijgt naar 2,7 procent in september, mede door prijsstijging brandstoffen

Consumentengoederen en -diensten waren in september 2,7 procent duurder dan een jaar eerder, meldt het CBS. In augustus was de inflatie 2,4 procent.

Onder andere de prijsontwikkeling van gas en elektriciteit zorgden voor een hogere inflatie.

Energierekening hoger
Duurdere energie (elektriciteit, gas en overige brandstoffen) zorgde in september voor een stijging van de inflatie. Energie was in september 19,4 procent duurder dan een jaar eerder. In augustus was dit nog 13,7 procent. Naast gas en elektriciteit had ook de prijsontwikkeling van motorbrandstoffen een verhogend effect op de inflatie.

Korting collegegeld drukt inflatie
Studenten betaalden in september minder voor het volgen van onderwijs dan een jaar eerder. Dit heeft een drukkend effect op de inflatie. Bij een opleiding in het studiejaar 2021-2022 aan vavo, mbo, hbo of universiteit krijgen studenten 50 procent korting op het lesgeld, cursusgeld of collegegeld. Deze korting is een maatregel van de overheid in verband met de coronacrisis.

Inflatie eurozone naar 3,4 procent
Naast de consumentenprijsindex (CPI) berekent het CBS ook de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP). Consumentengoederen en –diensten in Nederland waren volgens de HICP in september 3,0 procent duurder dan een jaar eerder, in augustus was dat nog 2,7 procent. De inflatie in de eurozone nam toe van 3,0 naar 3,4 procent. Dit is de hoogste inflatie na september 2008.

De HICP wordt volgens de Europees geharmoniseerde methode berekend zodat deze kan worden vergeleken met andere lidstaten van de Europese Unie. De prijsindexcijfers voor de eurozone en de Europese Unie als geheel worden berekend uit de HICP’s van de afzonderlijke lidstaten. De Europese Centrale Bank (ECB) gebruikt deze cijfers voor het monetaire beleid.
Het belangrijkste conceptuele verschil tussen de CPI en de HICP voor Nederland is dat de HICP in tegenstelling tot de CPI geen rekening houdt met de kosten van het wonen in de eigen woning. In de CPI worden deze kosten berekend aan de hand van de ontwikkeling van woninghuren.

Implicaties coronacrisis op de berekening van de inflatie
Door de overheidsmaatregelen in verband met de coronacrisis zijn sommige diensten na maart 2020 niet of beperkt beschikbaar geweest. In september 2021 betrof dit bijvoorbeeld intercontinentale vluchten. Hierdoor zijn voor een deel van deze diensten geen transacties geweest waarvan de prijzen gemeten konden worden. In aansluiting op de richtlijnen van Eurostat heeft het CBS per situatie gekozen voor de meest passende schattingsmethode. In een notitie worden alle keuzes toegelicht en in een maatwerktabel wordt aangegeven per artikelgroep of er een schatting is gemaakt.

Door de coronacrisis is het uitgavenpatroon van consumenten sterk gewijzigd. De wijziging van het consumptiepatroon heeft invloed op de inflatie in 2021. In een notitie wordt in detail uitgelegd op welke manier de wegingsveranderingen doorwerken op de inflatie.

Dashboard consumentenprijzen
Het dashboard consumentenprijzen toont de inflatie volgens de consumentenprijsindex (CPI) en voor een aantal groepen consumentengoederen en -diensten. Meer prijsindicatoren zijn te vinden in het prijzendashboard.