'Ruimtetoerist is geen astronaut'

Helaas voor Oliver Daemen, de eerste en jongste Nederlandse ruimtetoerist, hij mag zichzelf geen astronaut noemen. Op de dag van zijn vlucht naar de ruimte besloot de Amerikaanse luchtvaartorganisatie FAA namelijk dat er wel degelijk een verschil is tussen een astronaut en een ruimtetoerist.

Wil je astronaut genoemd worden, dan moet je meer dan alleen voldoen aan bepaalde basistrainingsvoorwaarden en op minstens tachtig kilometer boven het aardoppervlak geweest zijn. Er wordt dan ook verwacht dat tijdens de vlucht activiteiten uitgevoerd worden die "essentieel zijn voor de publieke veiligheid of bijdragen aan de veiligheid van menselijke ruimtereizen".

Lees ook: Eerste Nederlandse ruimtetoerist veilig op aarde

De internationale organisatie voor de lucht- en ruimtevaart Fédération Aéronautique Internationale, vindt dat de grens met de ruimte op honderd kilometer hoogte ligt, ook wel de Kármánlijn genoemd, vernoemd naar de van oorsprong Hongaarse wetenschapper Theodore von Kármán.

De directeur van Space Expo in Noordwijk, Rob van den Berg, vindt die grens uiterst arbitrair. "De ruimte begint niet plotseling", volgens Van den Berg. "Hoewel de 100 kilometergrens de Kármánlijn heet, heeft Kármán zelf een punt berekend dat dichter bij 80 kilometer ligt: daar waar de atmosfeer te dun wordt om nog normaal te kunnen vliegen."

Daemen bereikte met de Blue Origin van Amazon-oprichter Jeff Bezos een hoogte van 107 kilometer, 22 kilometer hoger dan de vlucht van Richard Branson, een paar dagen eerder.

Ronald Klompe, ruimtevaartexpert bij het Nationaal Ruimtevaart Museum in Lelystad is lekker duidelijk. "Grof gezegd is een passagier ballast die niets doet. Het is devaluatie van de term om zo iemand ook astronaut te noemen."

Van den Berg vindt dat ook. De ruimte ingeschoten worden via een stijle paraboolvlucht is heel wat anders dan bijvoorbeeld een baan om de aarde maken.

Lees ook: Jeff Bezos dankt Amazon-personeel en -klanten: 'Jullie hebben voor alles betaald!'

Klompe vind 'ruimtetoerist' een prima benaming, zoals ze in Amerika zo iemand een 'spaceflight participant' noemen. Dat laatste geeft beter weer dat het een passieve ervaring is.

Daemen krijgt door de beslissing van de FAA geen astronautenspeldje. Van den Berg: "Terecht. Misschien dat je ze een oorkonde kan geven als ze de ruimte in zijn geweest."