Alsnog onderscheiding voor dappere KNIL-militair

Hij verdiende het Bronzen Kruis ruim 75 jaar geleden en is zelf inmiddels overleden. Vandaag ontving de vrouw van Jacob Manuhuwa de dapperheidsonderscheiding alsnog uit handen van minister Ank Bijleveld-Schouten.

De ceremonie volgde op een bijzondere brief die de minister in januari ontving. Daarin schreef Ida Manuhuwa het volgende: “Mijn vader Jacob Manuhuwa zat in het KNIL [Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger] en zou ooit een dapperheidsonderscheiding, een Bronzen Kruis, hebben gekregen. Hij heeft deze echter nooit ontvangen en is inmiddels overleden. Maar mijn moeder leeft nog. Wat kunnen wij doen om deze toch nog voor haar te bemachtigen?”

De minister beantwoordde haar vraag vandaag persoonlijk: “Beste Ida, het sturen van je brief was eigenlijk de belangrijkste stap.” Die zette namelijk een onderzoek in gang. Daaruit bleek dat Jacob Manuhuwa niet alleen vele jaren diende bij het KNIL. Hij was ook nog eens drager van het Oorlogsherinneringskruis, het Ereteken voor Orde en Vrede én inderdaad het Bronzen Kruis. In de hectiek van de na-oorlogse dagen kwam het niet tot uitreiking.

Alsnog eer
Bijleveld: “Dat jouw vraag ons juist dit jaar bereikt, beschouw ik als een mooie samenloop van omstandigheden. Want ook al zijn we nu in de ban van het coronavirus, 2020 is ook nog steeds het jaar waarin wij stilstaan bij 75 jaar vrijheid. Een uitgelezen moment dus om alsnog eer te bewijzen aan iemand die zich op uitzonderlijke wijze heeft ingezet voor die vrijheid.”

Want dat deed Jacob. Hij kreeg het Bronzen Kruis voor daden van moed en beleid tegenover de vijand. Hij ontsnapte tot 2 keer toe uit een bruut krijgsgevangenschap. Vanuit de meedogenloze Burmese jungle wist hij samen met 5 andere Molukse KNIL-militairen de Japanners zelfs actief tegen te werken.

Donkere kant verhaal
Het is een verhaal dat wat betreft de minister zo verfilmd kan worden. Bijleveld: “Maar voor ik overga tot de uitreiking van Jacobs postume onderscheiding, wil ik ook nog stilstaan bij de andere kant van de medaille. Want naast het heroïsche, is er ook een donkere, persoonlijke kant aan dit verhaal.”

Impact thuisfront
Jacob werd namelijk zwaar mishandeld tijdens zijn gevangenschap en kampte de rest van zijn leven met psychische klachten. Deze kant van het verhaal gaat dus over de prijs die voor vrijheid moet worden betaald. Bijleveld: “Die komt voor de rekening van degenen die hun leven riskeerden, maar óók op het bordje van hun dierbaren, het thuisfront. Zo’n psychische beschadiging heeft impact op de mensen om je heen. Op u dus. En daarom ben ik dan ook ontzettend dankbaar en vereerd dat ik u, mevrouw Annie Manuhuwa-Noersiti, nu in het bijzijn van uw (stief)dochter Ida en uw naaste familie, het Bronzen Kruis mag overhandigen.”

De gehele toespraak minister Ank Bijleveld postume uitreiking Bronzen Kruis aan nabestaanden Jacob Manuhuwa


(foto: Ministerie van Defensie)
(foto: Ministerie van Defensie)

(foto: Ministerie van Defensie)
(foto: Ministerie van Defensie)

Jacob Manuhuwa (Foto: Ministerie van Defensie)
Jacob Manuhuwa (Foto: Ministerie van Defensie)