Referendum Griekenland: overtuigend NEE

Het referendum in Griekenland over het doorvoeren van hervormingen en bezuinigingen is uitgedraaid op een overtuigend NEE. Volgens de eerste exit-polls leek het nog even spannend te worden, maar toen de stemmen werden geteld was het al snel duidelijk: ruim 61 procent van de Grieken stemde nee, een kleine 39 procent ja.

De Grieken gingen naar de stembus om te stemmen over een nieuw akkoord met internationale geldschieters, in ruil voor extra noodkrediet. De regering van premier Alexis Tsipras is fel gekant tegen het akkoord, omdat de Grieken dan opnieuw flink moeten bezuinigen.

Verantwoordelijkheid
'Griekenland komt er alleen boven op wanneer de diep gewortelde problemen worden aangepakt. Ik hoop zeer dat er eerlijke politici naar voren treden die bereid zijn die verantwoordelijkheid te nemen', schrijft Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de eurogroep, in een brief aan PvdA-leden, zo meldt RTL Nieuws.

Dijsselbloem benadrukt nogmaals dat de uitkomst van het referendum dat vandaag wordt gehouden, beslissend is voor de vraag of Griekenland bij de euro blijft of niet. 'Hoewel de regering in Athene anders wil doen geloven.' Volgens hem zijn de gevolgen voor gewone Grieken dramatisch als het land uit de eurozone gaat.

Update 18.42 uur:
De NOS wijst erop dat de peilingen een foutmarge kennen. In alle onderzoeken zit het nee-kamp tussen de 49 en 54 procent, het ja-kamp tussen de 46 en 51 procent. De uitslag staat dus nog niet vast. Zeker is wel dat de uitslag rechtsgeldig is, omdat de minimaal vereiste opkomst van 40 procent is gehaald.

Update 21.00 uur:
Met de helft van de stemmen geteld, blijkt het percentage nee-stemmers veel groter dan volgens de exit-polls. Ruim 61 procent stemde nee, nog geen 39 procent ja. In Athene is het nee-kamp de straat op gegaan om feest te vieren.

Update 21.22 uur:
De Brit Nigel Farage, leider van eurosceptische UKIP, is blij met de uitslag van het referendum. Hij prijst de moed van de Grieken om nee te zeggen tegen het politieke en economische 'gepest' vanuit Brussel. 'Het EU-project is aan het doodgaan', aldus Farage op Twitter.

De leider van liberale euro-fractie, Guy Verhofstadt, is een stuk milder. 'Dit is niet het einde', twittert hij. Verhofstadt wil dat premier Tsipras met nieuwe hervormingsvoorstellen komt. 'Als hij dat doet, moeten Europese leiders hem een tweede kans geven', aldus de Belgische oud-premier.

Update 23.39 uur:
Politiek Den Haag heeft ook gereageerd op de Griekse nee. 'Het is nu aan de Griekse regering om samen met andere Europese landen een geloofwaardige weg naar economisch en sociaal herstel te vinden', zegt PvdA-kamerlid Henk Nijboer tegen RTL Nieuws. Volgens de sociaal-democraten zijn ingrijpende maatregelen onvermijdelijk. D66-leider Alexander Pechtold legt de bal bij premier Tsipras. 'Hoewel een grote minderheid wel een akkoord wil, heeft premier Tsipras zijn zin en Griekenland geïsoleerd.'

Volgens SP-leider Emile Roemer heeft Griekenland investeringen nodig om de economie op gang te brengen. 'De nee-stem van de Grieken is een duidelijk signaal dat de Europese schuldeisers niet zomaar opzij kunnen schuiven.' Door nee te zeggen hebben de Grieken het zichzelf erg moeilijk gemaakt, meent de VVD. Kamerlid Mark Harbers: 'Verdere hulp aan Griekenland zou alleen mogelijk zijn als er nog veel meer bezuinigd wordt dan in het voorstel dat voorlag in het referendum. Juist tegen verdere bezuinigingen hebben de Griekse regering en bevolking nu nee gezegd.'

Het CDA wil dat het kabinet duidelijk maakt dat Griekenland wat Nederland betreft niet alsnog soepeler voorwaarden kan afdwingen. Kamerlid Pieter Omtzigt: 'De Griekse regering heeft de bevolking actief opgeroepen nee te stemmen, en daarmee meegewerkt aan de vertrouwensbreuk tussen de Griekse bevolking en de Europese instellingen.' PVV-leider Wilders, tot slot, wil dat de uitslag leidt tot een grexit; een spoedig vertrek van Griekenland uit de eurozone, die hij het liefst volledig ontmanteld ziet worden. 'Hoe eerder er een einde komt aan die perverse transferunie; hoe eerder Nederland de eurozone en de EU verlaat, hoe beter.'