Klitsjko en Porosjenko snijden Timosjenko pas af

Vitali Klitsjko heeft zaterdag meegedeeld dat hij ervan afziet om in de verkiezingen op 25 mei een gooi te doen naar het presidentschap van Oekraïne. In plaats daarvan schaart hij zich achter de kandidatuur van de zakenman Petro Porosjenko, die hiermee in één klap favoriet is. Met het besluit verzekeren de twee mannen zich van machtige posities in de nieuwe regering en voorkomen zij waarschijnlijk de volledige terugkeer aan de macht van oud-premier Joelia Timosjenko.

Zowel Klitsjko (42) als Porosjenko (48) vervulde een belangrijke rol in de protestbeweging die de pro-Russische president Viktor Janoekovitsj in februari op de vlucht joeg. De demonstraties begonnen in november nadat Janoekovitsj plotseling afzag van een samenwerkingsverdrag met de Europese Unie en de banden met Moskou aanhaalde. De protesten werden verder gevoed door grote onvrede over de wijdverbreide corruptie en een gebrek aan democratische hervormingen.

"De enige manier om te winnen is door uit de democratische rangen een enkele kandidaat naar voren te schuiven", zei Klitsjko op een bijeenkomst van zijn partij. Porosjenko zei op dezelfde bijeenkomst dat Oekraïne met het oog op agressie de rijen moet sluiten.

"Ons doel is om op een nieuwe manier te leven", zei Porosjenko. "Om Oekraïne zodanig vorm te geven dat er welvarende, vrije en eerlijke burgers zullen wonen die blij zijn dat ze Oekraïners zijn en leven in een land dat door de hele wereld gerespecteerd wordt."

Een analist ziet in het besluit van Klitsjko vooral een strategische zet. "Het verbond van Porosjenko en Klitsjko zal de samenstelling van het politieke veld fundamenteel veranderen en de kansen van andere kandidaten verkleinen", zei politiek analist Vadim Karasjov. "Het is duidelijk dat Joelia niet vecht voor de post van president, maar voor een toekomstige factie in het parlement."

Verschillende partijen hielden zaterdag bijeenkomsten om voor zondag hun presidentskandidaten te kiezen. Timosjenko kreeg overweldigende steun van haar Vaderlandpartij, die na de val van Janoekovitsj verschillende belangrijke regeringsposten in handen kreeg. Timosjenko, afkomstig uit het oosten van Oekraïne, moet in haar kandidatuur veel wantrouwen van nationalisten in het westen van het land overwinnen. In een toespraak tot haar aanhangers haalde zij uit naar de Russische president Vladimir Poetin en de annexatie van de Krim door Rusland.

"Poetin wilde ons Oekraïners straffen om ons verlangen naar vrijheid, voor onze keuze voor Europa, voor ons vermogen om te vechten. Als jullie mij het vertrouwen geven om president te worden, zal geen duimbreed Oekraïense grond aan de agressors toegeven."

De Partij van de Regio's, de voormalige regeringspartij, besloot op haar proces om Janoekovitsj te royeren. Zij schoof Michail Dobkin, de vroegere gouverneur van de overwegend Russischtalige provincie Charkiv, naar voren als presidentskandidaat.

Voor de strijd om het presidentschap hebben zich nog meer dan twaalf andere kandidaten gemeld, onder wie een die zich had uitgedost als Darth Vader, een figuur uit Star Wars, geflankeerd door aanhangers verkleed als Imperial Stormtrooper en Chewbacca.

Van de kandidaten lijkt Porosjenko verreweg over de beste papieren te beschikken, zeker nu hij de steun heeft van Klitsjko. Volgens een peiling half maart had Porosjenko de steun van 36 procent van de kiezers, gevolgd door Klitsjko met dertien procent. Timosjenko kon slechts rekenen op twaalf procent van de kiezers en Dobkin op vijf procent.