China geeft markt meer ruimte

De vrije markt krijgt een grotere rol in de staatseconomie van China. De communistische leiders van de Volksrepubliek hebben hier op een vierdaags beraad over de plannen voor de komende tien jaar toe besloten, omdat het oude groeimodel lijkt te zijn uitgewerkt.

Staatseigendom blijft een pilaar van de economie, maar particuliere ondernemers zijn daarin 'belangrijke componenten', staat in een korte verklaring die na afloop van de bijeenkomst door het staatspersbureau Xinhua werd verspreid. Of er ook politieke hervormingen in het gesloten eenpartijsysteem zijn overwogen, wordt uit de verklaring niet duidelijk. Wel wordt er een nationale veiligheidsraad opgezet, die de veiligheidsstrategie moet verbeteren.

De Chinese economie is door een model gebaseerd op export en investeringen rap gegroeid, maar na drie decennia lijkt dit recept te zijn uitgewerkt. Voorstanders van hervormingen zeggen dat Beijing diverse door de staat beheerste industrieën moet openstellen voor particuliere concurrentie, maar het inperken van de privileges van de staatsbedrijven zal waarschijnlijk op verzet stuiten. Beslissingen hierover heeft de partij voor zich uit geschoven; een werkgroep zal de 'hervormingen uitdiepen', staat in de verklaring.

Een ander belangrijk terrein dat volgens hervormers rijp is voor verandering is de grondpolitiek, maar er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat de leiders hier iets over hebben beslist. In China is alle grond eigendom van de staat. Boeren zijn huurders, die de grond niet in onderpand kunnen geven om bijvoorbeeld betere zaden of machines te kopen.

De voltallige vergadering van het Centrale Comité van de Communistische Partij bood de nieuwe president en partijleider Xi Jinping een platform om zijn visie voor de op een na grootste economie ter wereld te geven. Vooraf hadden leiders van de partij 'ongekende' hervormingen in het vooruitzicht gesteld.