'Turken minder tolerant dan Europeanen'

Uit de Atlas van Europese waarden (Atlas of European Values), die vandaag officieel verschijnt, blijkt dat de inwoners van Turkije maar weinig tolerant zijn; in ieder geval minder tolerant dan de inwoners van Europa. De sociologen van het Europese waardenonderzoek, die tot nu toe driemaal is gehouden (1981, 1990 en 1999-2000) legden de inwoners van 44 landen talloze vragen voor.

Eén van de voorgelegde vragen, naast wie zou u liever niet wonen - variërend van een drugsverslaafde tot 'een groot gezin' - was bedoeld om de mate van tolerantie duidelijk te maken. En uit de antwoorden op die vraag blijken de Turken van vrijwel ieder type dat afwijkt van het 'normale' een vrij massale afkeer te hebben. Een stuk massaler in ieder geval dan in West- of Noord-Europa.

Homo
Naast een drugsverslaafde wil bijvoorbeeld in West-Europa bijna 60% liever niet wonen, in Turkije is dat 90%. Op nummer twee van een ongewenste buur staat in West-Europa met 50% een alcoholist; bij de Turken staat op twee (met 90%) een homoseksueel.

Nummer 3 waar men in West-Europa niet naast wil wonen is een zigeuner (ruim 30%); in Turkije is dat een alcoholist, maar met bijna 90% is de afkeer wederom veel massaler dan in West-Europa. Een buitenlandse werknemer als buurman ziet 10% in West-Europa niet zitten, tegen maar liefst 47% van de Turken.

Het enige waar Turken lager scoren is een moslim als naaste buur. Dat is in Turkije logischerwijs geen probleem terwijl 15% van de West-Europeanen dat liever niet heeft.

Democratische waarden
De Atlas van Europese waarden heeft overigens nog veel meer onderzocht. Zo kan uit de verkregen informatie geconcludeerd worden dat de islam en democratische waarden wel degelijke samen kunnen gaan. Er is wél een culturele scheidslijn die het Westen en de islamitische (en orthodox-christelijke) wereld verdeelt - alleen gaat die niet over democratie, maar over seks. Moslims en 'de Westerse wereld' willen beide democratie, maar denken zéér verschillend over echtscheiding, abortus, de gelijkheid der geslachten en homorechten.

In 2008 wordt de Europeanen opnieuw naar hun waarden gevraagd - voor de vierde keer in 27 jaar. De atlas die dan verschijnt, zal voor het eerst laten zien hoe de waarden van Europeanen in de tijd zijn verschoven. In de nu verschenen atlas staan alleen de huidige, nationale verschillen. Zie voor meer info dit uitgebreide artikel in dagblad Trouw. (login vereist)