Duitse taal niet populair bij student
"Talen hebben geen flitsend imago. Dat is schrijnend in het Europees Jaar voor de Talen", constateert José Tinnevelt, voorzitter van de sectie Duits van de vereniging Levende Talen en lerares aan het Stedelijk Gymnasium in Leiden.
Toen zij in 1980 Duits ging studeren aan de universiteit in Nijmegen (KUN) liepen daar zestig eerstejaars rond. Tegenwoordig trekt de opleiding aan de KUN ongeveer vijftien studenten per jaar. De teller voor de nieuwe aanwas staat momenteel op acht, maar hoogleraar en hoofd van de opleiding G. van Gemert hoopt boven de tien aanmeldingen uit te komen.
Vijftien eerstejaars per jaar lijkt miniem, maar Duitse taal- en letterkunde in Nijmegen staat met Groningen in de landelijke universitaire top. Dat komt onder andere door de nabijheid van de oostgrens, denkt Van Gemert. De geringe populariteit van de studie wijt hij niet aan een imagoprobleem. "Dat is nog niet zo slecht. De meeste Nederlanders spreken toch een aardig woordje Duits. Ze denken: ik kan me verstaanbaar maken, dus waarom zou ik die taal gaan studeren."
niet slim
Niet slim, vindt de hoogleraar. "Als je let op de finesses van de taal, is het moeilijk om het goed te doen. Dankzij de matige kennis van het Duits loopt het zakenleven jaarlijks miljoenen mis, stelde het ministerie van Economische Zaken al eens."
Een stoethaspelende zakenman vergeet bijvoorbeeld zijn Duitse collega met zijn academische titel aan te spreken, waardoor onderhandelingen stroef verlopen.
"De vormelijkheid van Duitsers is geworteld in een traditie, die teruggrijpt naar de vele kleine adellijke hofjes waaruit Duitsland ooit bestond. Met een taal leer je ook een cultuur kennen, hoe je je moet gedragen en uitdrukken", aldus Van Gemert.
Een ander gevaar dreigt: bij dalende studentenaantallen wordt de leraar Duits wellicht een zeldzaamheid. De komende vijf jaar gaan duizend tot twaalfhonderd Duitse leraren met pensioen, terwijl er nog geen vierhonderd leraren voor terugkomen.