Nederland uitgewandeld, dus uitgeleefd?
En mocht er onverhoopt toch iets misgaan, bijvoorbeeld onverwachte weersomstandigheden of fysiek menselijke problematiek, dan zal een schuldige gevonden moeten worden. Barbertje moet dus hangen, zo ook bij de Nijmeegse vierdaagse.
Voorop gesteld dat het vanzelfsprekend is dat ziekte en sterfte voor betrokkenen en nabestaande uiteraard verdriet veroorzaakt, ongeacht de omstandigheden, zo ook op de dijk bij Lent gedurende de vierdaagse van Nijmegen. Maar zeg nu eerlijk, welk menselijk wezen heeft er invloed op de weergoden? Precies, niemand. We kunnen naar de maan, maar het beïnvloeden van het weer, dat lukt nog niet. Of het moet natuurlijk de opwarming van de aarde zijn door milieuvervuiling van de mensen, maar dit terzijde.
En wie had kunnen voorzien dat er zoveel mensen onwel zouden worden. Vaker is het snikheet geweest en vaker zijn er mensen bezweken door de hitte, ook tijdens de Nijmeegse Vierdaagse. Een goed geoliede organisatie van vrijwilligers heeft al jaren lang zorg gedragen voor het wandelfestijn in Nijmegen en met succes. Er is voldoende kennis en know-how om dat anno 2006 ook te doen. Maar een goede organisatie is niet in staat ieder detail vooraf te kunnen voorzien dan wel te beheersen al willen we dat graag geloven. Er moet dus een schuldige gevonden worden, want menselijk leed is ongewenst, dus het Openbaar Ministerie (OM) gaat de 'boeven' pakken. Ze wekken daarmee mede de indruk dat alles maakbaar, perfect en mooi moet zijn. En als de praktijk, dat wil zeggen het dagelijkse menselijke bestaan soms tegen zit, dan heeft iemand het gedaan. Zo ook de Nijmeegse marsleider en zijn collega's. Barbertje moet hangen.
Het is te belachelijk voor woorden, wie heeft gezegd dat de wandelaars geen eigen verantwoordelijkheid dragen? Hoe perfect kan iets georganiseerd worden? En welke 'beste stuurlui aan wal' weten het achteraf allemaal weer beter?
Onwillekeurig moet ik denken aan de zaak Erik O., de Nederlandse militair die namens ons allen in Irak diende, die ook door het OM vervolgd werd. Wat had het OM hier nu daadwerkelijk te onderzoeken in een oorlogsgebied, onder zware omstandigheden waarbij mensen soms in een fractie van een seconde moeten beslissen over dood of gedood worden. Ik kan me voorstellen, los van het feit of de Nederlandse aanwezigheid in Irak terecht was, dat een buitenstaander daar niet over mag of kan oordelen. Mocht Erik O. iets fout hebben gedaan, lijkt me een militaire rechtbank of collegiale toetsing eerder op zijn plaats en afdoende. Maar nee, Barbertje moest hangen.
Erik O. heeft gehandeld in een oorlogssituatie en dus een eigen dynamiek, dus OM blijf daarbuiten. De Nijmeegse marsvoorzitter heeft naar eer en geweten een groot vrijwillig team geleid. Misschien dat zaken civielrechtelijk bekeken moeten worden, maar waarom moet het OM het meteen een strafrechtelijk onderzoek gebruiken? (Nadat dit stuk geschreven is, blijkt onderzoek al uitgewezen te hebben dat van strafrechtelijke vervolging geen sprake kan zijn, maar dat doet niet af aan de teneur.) Om recht te doen aan de maatschappij om burgers te laten geloven dat leed alleen veroorzaakt wordt door menselijk falen?
Leed wordt veroorzaakt door het leven zelf en het leven zelf is niet onfeilbaar al willen we dat graag. Dus OM, laat dat leven toch ook een beetje zijn beloop gaan, in voor- en tegenspoed en ga alstublieft echte boeven vangen.
Onwillekeurig moet ik bij dit soort zaken altijd denken aan een uitspraak van LOESJE: "Het meervoud van lef is ...LEVEN."
