De leugen houdt stand
En ja hoor, daar was ie weer. Al jaren wordt door menig zichzelf rechts (of rechtdoorzee) noemende politicus geageerd tegen die allesoverheersende en niets ontziende linkse media. Te pas of te onpas wordt bij een kritische vraag, of soms sowieso al bij een vraag, bijna agressief gereageerd dat de linkse media weer aan de gang is. De laatste tijd is de reactie over die linkse media iets gematigder, zo ook deze week mevrouw R. Verdonk van de VVD bij Pauw en Witteman. Ook zij liet weer enkele malen de term 'die linkse media' vallen, vergezeld door haar meest charmante glimlach. Ook mevrouw Verdonk weet inmiddels al dat ze over die linkse media helemaal niet meer boos hoeft te worden, want je hoeft de term maar te laten vallen en een belangrijk deel van haar kiezers weet het al.
'O, we hoeven de journalist niet serieus te nemen, weer zo'n representant van die linkse media.'
Ik ben persoonlijk onder de indruk van hoe mevrouw Verdonk, en velen met haar, dit antilinkse mediastandpunt tot een uitstekend topproduct hebben weten te maken. Er gaat bijna een Pavlov-reactie ontstaan zoals bij voetbal vanzelfsprekend Johan Cruijff hoort, bij bier Grolsch, Heineken of Hertog Jan (al naar gelang je woont in Nederland) of zoals België vanzelfsprekend met friet wordt geassocieerd.
Mevrouw Verdonk, of mijnheer Rutte, of mijnheer Wilders en mijnheer Pastors, een journalist hoeft maar een vraag te stellen of de vanzelfsprekende blik van 'o ja, linkse leugenachtige media' wordt opgezet.
Maar ik vraag me steeds af, hoe links is die media eigenlijk?
Nu is de nieuwe media niet helemaal te overzien, dus internet laat ik buiten beschouwing, en richt me op de tv en de geschreven pers.
Bij de dagbladen zijn twee grote groepen te onderscheiden, te weten de regionale bladen (globaal een marktaandeel van ruim 51%) en de landelijke bladen. Hoewel ik de neiging heb om de regionale bladen over het algemeen iets een rechts behoudende signatuur te geven, wil ik ze over de hele linie best neutraal noemen.
De landelijke bladen blijven dus over. De grootste van die bladen is natuurlijk de Telegraaf met een duidelijk wakker, maar rechtse signatuur. (marktaandeel 18,2 %) Het Rotterdamse broertje van de Telegraaf is het AD, altijd goed voor 7,1% van de markt en onmiskenbaar een krant aan de rechter kant van het politieke spectrum.
Ik denk dat het weinig discussie losmaakt om het NRC (6,3% marktaandeel) als neutraal te beschouwen. Dan blijven over de Volkskrant en Trouw als de verfoeilijke linkse pers, respectievelijk een marktaandeel van 7,6% en 2,7%. De Volkskrant, de van huis uit katholieke krant is onlosmakelijk verbonden met links georiënteerde ideeën, al vind menig lezer de krant soms behoudend. Trouw heeft eveneens een links kerkelijk imago. Al met al is van de dagbladpers slechts ongeveer 10 % links te noemen. Keuze genoeg voor politici en lezers om deze media te vermijden lijkt me. De gratis bladen Metro en Spits zijn voor een ieder wat wils, dus in mijn optiek per definitie neutraal.
Bij de opinieweekbladen zien we iets soortgelijks.
Dan de televisie, ook hier zijn twee groepen te onderscheiden. En hoe kan het ook anders, de commerciëlen en de publieken. Om met de eerste groep te beginnen, commercie en een rechtse signatuur lijken meer bij elkaar passen. Ik denk echter dat we de commerciëlen onrecht aandoen door hun nieuws als rechts te betitelen, hoewel de beurs en bedrijven op RTL 7 nadrukkelijk aan bod komen. Goed, met een marktaandeel van ruim veertig procent is dit in ieder geval geen links bolwerk te noemen.
De publieken hebben gezamenlijk een marktaandeel van ruim dertig procent en dáár zullen we de linkse media eens flink onder de loep nemen. Gemakshalve gaan we nog uit van de bestaande omroepen. Bij de christelijke omroepen (EO, NCRV en KRO) zijn zowel linksgeoriënteerde als behoudende programma’s, dus per saldo zou ik dat neutraal willen noemen. De VPRO trekt zowel vrijzinnig denkenden van links als rechts, dus die wil ik eigenlijk ook als neutraal beschouwen, evenals BNN. Blijven over TROS, AVRO, VARA en NOS. Eigenlijk vind ik als we de VARA links beschouwen, de TROS en AVRO rechts zijn. Maar in de praktijk mag je dat zo zeker niet meer stellen.
Maar goed, de VARA in combinatie met NOS-(Laat) kan dus links genoemd worden door bijvoorbeeld mevrouw Verdonk. Ik zie echter dat alle politici bij NOS Laat en Pauw & Witteman uitgenodigd worden en allemaal, van links naar rechts, kritische vragen voorgeschoteld kunnen krijgen. Wouter Bos is het al vaak moeilijk gemaakt en ook Jan Marijnissen (linkser hebben we niet in de Nederlandse politiek) had te maken met kritische vragen bij NOS-Laat naar aanleiding van de dubbele paspoort affaire. Het enige dat in mijn optiek links genoemd zou kunnen worden is de historie van de VARA en mogelijk de sociaaldemocratische achtergrond van de interviewers. En wees nu eerlijk, hoe links is de sociaaldemocratie tegenwoordig nog.
Dus met alle permissie, ik zie dat gevaar van de linkse media helemaal niet in Nederland. Sterker nog, ik denk dat het heel goed verdeeld is, nog steeds. De mythe van de gevaarlijke linkse media is een creatie die door bepaalde politici graag in stand gehouden wordt. Want laten we nu eerlijk zijn, met zo'n minimaal aandeel van vermeende linkse media in Nederland is een algehele boycot ervan toch een fluitje van een cent. Er zijn namelijk veel meer rechtse media, zeker wat de geschreven pers betreft, dus een mooi podium voor mevrouw Verdonk, Geert Wilders of Mark Rutte is snel gevonden.
Bronnen:
http://www.kijkonderzoek.(...)0983/rapjaar2006.pdf
http://www.mediamonitor.nl/html/pers-2-a.htm
