In Montreal wordt dit weekeinde het eerste World Tour-evenement gereden in het shorttrackseizoen. Dat is de vervanger van de World Cup, waarbij een en ander in een nieuw jasje is gegoten: men komt nu niet meer uit voor 'Nederland' of 'Zuid-Korea', maar voor de 'Dutch Lions' of de 'Korean White Tigers', hoewel niemand daar al te enthousiast over lijkt. Zaterdag stonden de eerste finales op het programma, met Nederlands succes.

1500m mannen
In de grote finale werd het een Canadees-Koreaanse strijd, gewonnen door het thuisland: William Dandjinou bleef in een heerlijke finish nét voor Park Ji-won, terwijl Steven Dubois de strijd om plek drie nipt won van Jang Sung-woo. Jens van 't Wout en Itzhak de Laat moesten het doen met een optreden in de B-finale en werden daarin vierde en zesde, Sven Roes ging er in de halve finales uit.

1000m vrouwen
Xandra Velzeboer stond in de A-finale en werkte zich daar vanaf plek drie langs de Zuid-Koreaanse Choi Min-jeong. Vervolgens moest ook de Amerikaanse Kristen Santos-Griswold er aan geloven en zo reed Velzeboer naar een fraaie zege, voor Santos-Griswold en haar landgenote Corinne Stoddard. Michelle Velzeboer sneuvelde in de kwartfinales, Diede van Oorschot kwam de herkansingen niet door.

500m mannen
Dandjinou opende zijn seizoen perfect: ook op de kortste afstand was hij de sterkste, voor Dubois en de Chinees Lin Xiaojun. Van 't Wout moest opnieuw de B-finale rijden en werd daarin opnieuw vierde, Daan Kos en De Laat gingen er in de herkansingen uit.

Aflossing vrouwen
Nederland trad in de finale aan met Angel Daleman, Diede van Oorschot en de zussen Xandra en Michelle Velzeboer, die het opnamen tegen Zuid-Korea, Italië en Canada. Nederland reed uitstekend en met de slotfase in zicht reed tiener Daleman naar de leiding, maar daarna ging het fout: kort nadat ze Michelle Velzeboer op gang duwde, ging de Nederlandse onderuit in duel met Florence Brunelle uit Canada. De thuisploeg kwam als eerste over de meet, maar werd bestraft voor de val, waardoor Italië ineens de winst kreeg, voor Zuid-Korea en Nederland.

Aflossing mannen
De Nederlandse mannen reden een prima halve finale en waren daarin te sterk voor China, Japan en Kazachstan, waardoor ze zondag in de finale in actie mogen komen.

Op het Autodromo Hermanos Rodriguez is zaterdag de derde en laatste vrije training verreden voor de Grand Prix van Mexico. Het was de laatste kans voor de teams om de boel scherp te zetten alvorens de kwalificatie begint, zondagavond wordt vanaf 21.00 uur de Grand Prix verreden.

Carlos Sainz voerde in zijn Ferrari lange tijd het veld aan, maar in de slotfase van de training doken de McLarens onder zijn tijd door. Oscar Piastri was de snelste, Lando Norris volgde op 0,059 seconden van zijn teamgenoot, terwijl Sainz ineens op meer dan drie tienden van een seconde op plek drie stond.

Max Verstappen kende een betere training dan op vrijdag met uiteindelijk een vierde plek, maar hij klaagde nog wel over problemen als een gebrek aan grip aan de achterkant van zijn Red Bull. Overigens ligt er nu een andere motor in Verstappen's auto, maar dat is er wel één die eerder is gebruikt, waardoor hij geen straf krijgt.

De kwalificatie in Mexico begint om 23.00 uur Nederlandse tijd.

Vandaag trok een lange stoet voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog door Brabantse dorpen naar Den Bosch. Op de Parade in die stad waren de voertuigen te bewonderen door belangstellenden.

Aanleiding voor de gebeurtenis is de herdenking van de bevrijding van de Duitse bezetter door de Britse 53e Welsh Divisie, dit jaar 80 jaar geleden. Er reed een groot aantal voertuigen mee, variërend van motoren tot tanks en vrachtwagens. Allemaal in legergroen natuurlijk. Ook de bestuurders en passagiers waren veelal bijpassend gekleed en ook vlaggen van de bevrijders werden door sommige deelnemers gevoerd.

Omroep Brabant interviewde toeschouwer Jo Maas uit Nuland, die als jongen de bevrijding nog meemaakte. In die periode moest hij schuilen in een geïmproviseerde schuilkelder en later vluchten toen huizen in brand werden gestoken.

En de binnenkomende voertuigen.. #DenBosch #80jaarbevrijding pic.twitter.com/l1qVTAorxQ

— Henri (@Papahen68) October 26, 2024

De Nationale Opera erkent dat de controversiële gastregisseur Andriy Zholdak zich tijdens het productieproces van de opera Fidelio schuldig heeft gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag. "Het was de eerste keer dat we met hem samenwerkten en ook de laatste", aldus De Nationale Opera in een statement. Zo meldt AT5. 

Het statement volgt op een artikel van Het Parool, waarin het wangedrag van de gastregisseur staat beschreven. Zholdak was dit voorjaar door De Nationale Opera ingehuurd voor de realisatie van FIdelio. 

Volgens de krant waren de repetities gevuld met geschreeuw en seksscènes die niet in het script stonden. "Het ging met name om impulsief, onredelijk, ongerijmd en/of intimiderend gedrag en om fysieke aanraking in repetitieverband zonder dat eerst toestemming is gevraagd", stelt het Amsterdamse gezelschap.

Maatregelen
Zholdak zou 'meerdere malen' door medewerkers zijn aangesproken op zijn problematische werkwijze en zijn grensoverschrijdende gedrag, maar het gedrag bleef zich herhalen. Als maatregel mocht de regisseur niet meer rechtstreeks met de zangers en acteurs repeteren, iets wat hij accepteerde. In het statement wordt benadrukt dat anders de productie zou zijn stopgezet.

Een figurante, wiens heup of bil door hem werd aangeraakt tijdens het repeteren, heeft zich uit de productie teruggetrokken. Zij heeft volgens het operagezelschap besloten geen medewerking te verlenen aan een onafhankelijk extern onderzoek, waarna is besloten van dat onderzoek af te zien.

De danseres heeft later aangifte tegen Zhodak gedaan wegens aanranding. Na het horen van vier getuigen heeft het Openbaar Ministerie echter besloten niet te vervolgen, omdat er "volgens de getuigen geen sprake was van een seksuele context".

De Amerikaanse defensie-industrie mag wapens ter waarde van twee miljard dollar aan Taiwan verkopen.

Hier is toestemming voor verleend door de Amerikaanse regering in Washington. De Taiwanese president Lai sprak over het versterken van de zelfverdediging van zijn land. De eilandstaat Taiwan wordt door China als eigen grondgebied beschouwd. Het Chinese leger voert regelmatig militaire oefeningen uit waarbij onder meer Taiwan wordt omsingeld met oorlogsschepen.

Ambtenaren van Lancaster County kondigden vrijdag een onderzoek aan nadat verkiezingsmedewerkers ongeveer 2500 kiezersaanvragen hadden aangetroffen waarvan ze vermoeden dat ze frauduleus zijn. Twee stapels aanvragen werden op het laatste moment afgegeven bij het verkiezingskantoor van de county net voor de deadline voor kiezersregistratie van Pennsylvania van 21 oktober, meldden ambtenaren op een persconferentie vrijdag.

Districtsadvocaat Heather Adams zei dat onderzoekers foute gegevens aantroffen in zo'n 60% van de kiezersregistratieformulieren die ze tot nu toe hadden gecontroleerd. Dit betrof onjuiste adressen, valse identificatiegegevens, valse namen en namen die niet overeenkomen met de Social Security bestanden. Mogelijk zijn er al eerder frauduleuze stapels met aanvragen ingeleverd, er wordt in onderzoek gestart.

Wereldstar Beyonce betrad vrijdagavond het podium tijdens een rally voor Kamala Harris in Houston, waar ze haar eerste publieke politieke optreden gaf in deze verkiezingscampagne op een cruciaal moment voor de Democratische presidentskandidaat. Volgens nationale opiniepeilingen is Harris haar eerdere voorsprong op Republikein Donald Trump zo goed als verdampt. 

Beyonce, geboren in Houston, liep samen met voormalig Destiny's Child-lid Kelly Rowland het podium op onder luid applaus. Er was een menigte van zo'n 30.000 aanwezigen bij de rally van vicepresident Harris om haar te horen spreken over abortusrechten. 

In plaats van te zingen, sprak Beyonce het publiek enkele minuten toe. "Ik ben hier niet als beroemdheid. Ik ben hier niet als politicus. Ik ben hier als moeder," zei Beyonce. "Uw vrijheid is uw door God gegeven recht, uw recht als mens."

De Los Angeles Dodgers hebben de eerste wedstrijd in de World Series tegen de New York Yankees gewonnen. In de extra innings sloeg Freddie Freeman de Dodgers naar de overwinning met een grandslamhomerun: 6-3 in Game 1.

De openingswedstrijd van de World Series begon als een pitchersduel. Jack Flaherty stond op de heuvel voor de Dodgers, terwijl Gerrit Cole de honken verdedigde voor de Yankees. Beide werpers hielden de slagploegen goed onder controle, waardoor er weinig honkslagen werden geslagen.

Pas in de vijfde inning werd de score geopend. Na een triple van Enrique Hernandez en een sacrifice fly van Will Smith kwamen de Dodgers op voorsprong. Die voorsprong bleef echter niet lang staan, want in de zesde inning sloeg Giancarlo Stanton terug tegen het sterke gooien van Flaherty. Met Juan Soto op de honken sloeg de aangewezen slagman de bal over de hekken, waardoor de Yankees de leiding namen in Los Angeles.

Ondanks de voorsprong voor de Yankees bleven de Dodgers druk uitoefenen op de Yankees-pitchers. Zowel in de zesde als de zevende inning bereikten ze het derde honk met slechts één uit, maar telkens wisten de Yankees zich daaruit te redden. Ook in de achtste inning kregen de Dodgers een scoringskans. Na een double van Shohei Ohtani en een fout van de Yankees kreeg de Japanse superster vrij baan naar het derde honk. Een diepe bal van Mookie Betts, die wel werd gevangen, stelde Ohtani in staat te scoren, waardoor het na acht innings gelijk stond.

In de negende inning werd niet gescoord, waardoor de wedstrijd naar extra innings ging. In de tiende inning sloegen de Yankees opnieuw toe. Jazz Chisholm Jr. bereikte het honk met een single en stal vervolgens zowel het tweede als het derde honk. Na een groundout van Anthony Volpe kon de snelle honkloper scoren, waardoor de Yankees met 2-3 aan de leiding gingen.

Jake Cousins moest de overwinning veiligstellen voor de Yankees. Na een snelle eerste out kwam de werper echter in de problemen door een walk voor Gavin Lux en een honkslag van Tommy Edman. Nestor Cortes werd ingezet om de situatie op te ruimen en moest het opnemen tegen de top van de line-up. Cortes leek hierin te slagen na een weergaloze vangbal van Alex Verdugo op een klap van Ohtani. Vervolgens kreeg Betts opzettelijk vier wijd, wat de honken vol zette.

Cortes moest toen het duel aangaan met Freeman. De eerste honkman, die door een blessure tot nu toe nog geen indruk had gemaakt dit postseason, maakte dat nu helemaal goed. Freeman sloeg de bal over de hekken en bezorgde de Dodgers met zijn beslissende uithaal de winst in Game 1.

Komende zondag gaan inwoners van de Baskische stad San Sebastian de straat op onder het motto: “We zijn in gevaar; minder toerisme!”. Dit protest is onderdeel van een reeks demonstraties in de stad die bekend staan als “Oktober tegen toeristificatie”. Later, in november, zijn er ook protesten gepland in Sevilla.

Vorige week trokken duizenden betogers op de Canarische Eilanden de straat op, een duidelijk signaal dat het toerisme-onvrede niet afneemt. Dit jaar lijkt een keerpunt te zijn geweest in de houding tegenover toerisme, zowel in Spanje als in andere delen van Europa. De opleving van het reizen na COVID-19 zorgde voor recordaantallen toeristen die vaak de niveaus van voor de pandemie overschreden. Zowel in aantallen als in wangedrag.

“Toerisme is voor enkelen de kip met de gouden eieren, maar het verstikt de rest van ons,” klaagt de Baskische burgerbeweging Bizilagunekin. “Al onze stadsdiensten worden afgestemd op de toeristenindustrie.” Dit, zegt woordvoerder Asier Basurto, maakt de stad ontoegankelijk voor bewoners, doordat onder andere de huurprijzen stijgen en lokale gemeenschappen verdwijnen. Het probleem zit volgens hem niet alleen in het aantal bezoekers, maar vooral in de manier waarop steden zijn ingericht voor toeristen in plaats van inwoners.

Toerisme is een van de belangrijkste pijlers van de Spaanse economie; het vertegenwoordigt 13% van het BBP en zorgt direct voor ongeveer drie miljoen banen. Voorstanders van de sector wijzen erop dat het een sleutelrol heeft gespeeld bij het economisch herstel na de pandemie.

De onvrede blijft echter groeien, vooral nu de effecten van overtoerisme voelbaarder worden. Het Spaanse Bureau van de Centrale Bank meldde dat bijna de helft van de gezinnen die huren tegen marktprijzen, het risico loopt op armoede of sociale uitsluiting. In Barcelona en andere toeristische hotspots hebben bewoners geklaagd dat toeristen de huurprijzen opdrijven door de grote vraag naar kortetermijnverhuur.

Afgelopen zomer waren er in populaire bestemmingen zoals de Balearen, de mediterrane stad Alicante en Barcelona ook felle protesten. Sommige demonstranten spoten toeristen met waterpistolen nat en riepen hen op om naar huis te gaan.

“Het toeristische model verandert onze leefomgeving in een zielloos pretpark zonder cultuur en gemeenschap,” stelt Basurto. Hij vreest dat bewoners steeds verder uit historische stadscentra worden verdreven, waardoor de sociale cohesie afbrokkelt.

De oproepen tot verandering hebben ertoe geleid dat lokale overheden enkele maatregelen hebben ingevoerd. In Barcelona worden kortetermijnverhuurappartementen vanaf 2028 verboden en in Palma de Mallorca is er een limiet gesteld op het aantal cruiseschepen dat mag aanmeren. In Tenerife is een nieuwe bezoekerslimiet ingesteld voor sommige natuurparken en in Sevilla wordt een nieuwe entreeheffing gepland voor het populaire Plaza de España.

Ondanks deze maatregelen blijft het verzet aanhouden. “Wie toerisme aanprijst, kan niet langer beweren dat alles rozengeur en maneschijn is,” zegt Basurto. “Of we veranderen nu, of het is te laat.”

Nu de winter nadert, zijn er zorgen over de toestroom van toeristen naar populaire winterzonbestemmingen zoals de Canarische Eilanden. De voorzitter van de Circle of Impresarios and Professionals in Southern Tenerife (CEST), Javier Cabrera, waarschuwde dat onder een dekmantel van legitieme klachten een vorm van ‘toerismefobie’ aan het ontstaan is.

Ondertussen nemen de spanningen tussen toeristen en inwoners toe. Zo werd in Tenerife op video vastgelegd hoe protesterende inwoners leuzen scandeerden op een strand, terwijl toeristen schijnbaar ongestoord bleven zonnebaden. Ook werden er meldingen gemaakt van vijandelijke acties zoals het besmeren van sloten van toeristenappartementen in Sevilla met uitwerpselen.

De opvattingen over de toekomst van het toerisme in Spanje verschillen dus fors. Terwijl de toeristische sector een cruciale rol blijft spelen in de economie, blijft het verzet groeien onder de bevolking die zich steeds meer benadeeld voelt door het huidige model. Het is niet uit te sluiten dat West-Europa op termijn een andere bestemming moet gaan zoeken voor zijn zon, zee, zuip-vakanties.

Op de Olympische Spelen in Parijs werd in het klimmen flink gestreden om het eremetaal. Nadat het olympisch vuur ging liggen streed men natuurlijk nog wel verder, want in de World Cup stonden nog de nodige wedstrijden op het programma voor 's werelds beste klimmers op de drie disciplines in de sport; boulder, lead en speed.

Koper, Slovenië
Na de Olympische Spelen - en een korte pauze - trok men naar het Sloveense Koper, waar alleen het leadklimmen op het programma stond. Bij de mannen leverde dat een overtuigende zege op voor de Britse olympisch kampioen Toby Roberts, dé revelatie van het jaar. De andere rijzende ster, de Japanse tiener Sorato Anraku, pakte net als op de Spelen de tweede plek, dit keer voor de Fransman Sam Avezou.

Niet verrassend ging de winst zeker in Slovenië natuurlijk naar dé Sloveense sportheldin van tegenwoordig, olympisch kampioene Janja Garnbret. Niemand kwam hij haar hoogte in de buurt, de Oostenrijkse Jessica Pilz werd op gepaste afstand tweede, net voor de Amerikaanse tiener Annie Sanders. De Nederlandse Lynn van der Meer eindigde in de halve finales als 26e.

Praag, Tsjechië
Het circus trok verder naar Praag, waar geboulderd moest worden. Roberts en Anraku schopten het ook hier tot de finale, maar wonnen niet: die eer was weggelegd voor de Zuid-Koreaan Lee Do-hyun, die twee van de vier finaleboulders topte en op de andere twee de zone haalde. Manuel Cornu uit Frankrijk haalde twee tops en één zone, Roberts werd met twee tops derde. Paul Brand werd in de kwalificaties niet onverdienstelijk gedeeld 27e.

Bij de vrouwen was de Amerikaanse Natalia Grossman een klasse apart, ze wist als enige drie van de vier boulders tot en met de top te bedwingen. Voor Naïlé Meignan uit Frankrijk was er met twee tops en twee zones een eerste World Cup-podium weggelegd, voor de Australische Oceania Mackenzie, die voor haar twee tops en één zone minder pogingen nodig had dan de Japanse Anon Matsufuji. Amber Schiffeleers werd in de kwalificatie 23e, zes plekken voor Lisa Klem.

Seoul, Zuid-Korea
De World Cup-finales begonnen met boulderen, waar Lee Do-hyun een dubbelslag sloeg: na zijn zege in Praag was de Zuid-Koreaan met twee tops en twee zones ook voor eigen publiek de beste. De Brit Maximillian Milne noteerde dezelfde score, maar in meer pogingen, en werd dus tweede. Plek drie ging naar de Japanner Sohta Amagasa, die op alle vier boulders de zone haalde - alleen de top-2 wist überhaupt een boulder te toppen.

De vrouwenwedstrijd leverde een fraaie zege op voor Annie Sanders. De Amerikaanse topte net als de Française Zélia Avezou drie finaleboulders en haalde één zone, maar deed dat in minder pogingen. Drie vrouwen haalden twee tops en twee zones, de Britse Erin McNeice deed dat in de minste pogingen en pakte zo de derde plek.

Vervolgens stond het speedklimmen op het programma, waar de Chinees Wang Xinshang bij de mannen in een matige 6,23 seconden de winst pakte, nadat Amir Maimuratov in de finale een paar grote fouten maakte. De strijd om plek drie werd in 4,99 seconden gewonnen door de Indonesiër Kiromal Katibin, terwijl Matteo Zurloni uit Italië de fout in ging.

De Poolse toppers waren bij de vrouwen afwezig, maar kwaliteit was er natuurlijk wel. De winst ging naar China in de persoon van Zhou Yafei, die in 6,78 seconden afrekende met de Indonesische Rajiah Sallsabillah (8,08). De kleine finale was spannender en werd een Chinees onderonsje: Wang Shengyan klopte Deng Lijuan met 6,80 tegen 6,90 seconden.

Het leadklimmen sloot het seizoen dan echt af, waarbij Anraku de mannenwedstrijd won. Hij kwam net zo ver als Lee, maar op basis van zijn betere halve finale ging de winst naar de Japanner, wiens landgenoot Shion Omata op gepaste afstand als derde eindigde.

Van der Meer werd bij de vrouwen keurig veertiende in de halve finales, zes plekken verwijderd van een finaleplaats. In die finale ging de overwinning naar Pilz, die daarmee het eindklassement in de World Cup op haar naam schreef. Ai Mori uit Japan werd tweede, ze kwam één greep hoger op de muur dan Sanders, die haar seizoen wel afsloot met een indrukwekkende reeks podiumplekken.

Eindstanden
De World Cup in het boulderen werd uiteindelijk gewonnen door Anraku, voor de Japanse broers Meichi en Tomoa Narasaki. Lee was er bij twee van de vijf wedstrijden niet bij, maar door zijn twee zeges steeg hij nog wel naar plek zes. Grossman won het vrouwenklassement, voor Mackenzie en Mao Nakamura - Sanders en Garnbret pakten overwinningen, maar waren er niet altijd bij.

In het leadklimmen ging de eindzege naar Roberts, voor Omata en Anraku, die twee van de zes wedstrijden over heeft geslagen. Pilz pakte de titel bij de vrouwen, hoewel Garnbret wellicht wel de beste was: zij deed slechts drie keer mee, maar won die wel allemaal. Mori eindigde achter Garnbret als derde in het klassement, waarin Van der Meer de 25e plek pakte.

Het speedklimmen werd bij de mannen tot slot een prooi voor de Amerikaan Samuel Watson, voor Zurloni en de Chinees Wang Xinshang. Bij de vrouwen ging Deng Lijuan er met de titel vandoor, voor de Poolse Natalia Kalucka en de Zuid-Koreaanse Jeong Ji-min.

Kerstboomkwekers in Brabant hebben een moeilijk jaar achter de rug, met veel schade aan hun bomen door de extreme weersomstandigheden. Door de aanhoudende regenval zijn talloze bomen doodgegaan en op sommige plekken bleven alleen de skeletten van de ooit groene bomen over. "Iedereen heeft wel een perceel waar een deel volledig is verzopen," aldus Gerard Krol, een kweker uit Boekel.

Het probleem is wijdverbreid, zo blijkt uit de verhalen van andere kwekers in de regio. Een kweker uit Loon op Zand, die liever anoniem blijft, geeft aan dat hij zeker tien procent van zijn bomen verloren heeft. "Dat zijn er minimaal tienduizend. In de afgelopen 25 jaar hebben we zoiets nog nooit meegemaakt," verzucht hij. Peter Bartholomeus uit Veldhoven deelt deze ervaring. "In mijn dertig jaar als kweker heb ik het nog nooit zo erg gezien," vertelt hij. Volgens hem ging het van zware regenbuien direct over naar intense hitte, wat zijn bomen fataal werd. "Ze werden geel en stierven af door de plotselinge temperatuurwisselingen."

Willem de Louw van Kerstbomen Sint-Oedenrode moest meer dan drieduizend bomen afschrijven. Hij probeert nog sleuven te graven om het overtollige water af te voeren, maar uiteindelijk overstroomden de sloten en stonden de velden onder water. "Het waterniveau stond hoger dan de velden en het droogde maar niet op," vertelt hij. "Het doet echt pijn om te zien. Het kost zeven tot negen jaar om een mooie volle boom te laten groeien en die tijd krijgen we niet terug."

Door deze verliezen verwachten de kwekers hogere prijzen voor kerstbomen. Gerard Krol denkt dat een boom van twee meter rond de 35 tot 40 euro zal gaan kosten. Krol, tevens voorzitter van de Vereniging voor Nederlandse Kerstbomenkwekers, hoort van veel collega’s dat ze te maken hebben met vergelijkbare schade. "Iedereen heeft wel een hoek van een perceel die onder water heeft gestaan," zegt hij.

Niet alle kwekers zijn echter even zwaar getroffen. Gerwin Anthonissen uit Wouwse Plantage had het geluk dat zijn bomen op hoger gelegen zandgrond staan, waardoor ze weinig last hebben gehad van de regen. "Onze bomen zijn prachtig vol dit jaar," zegt hij tevreden. Hans van Haperen uit Terheijden heeft jaren geleden een ander systeem geïntroduceerd. "Ik heb zowel drogere als nattere percelen, en op de natte stukken verbouw ik mais," legt hij uit. "Ik had hiervoor een melkveebedrijf, dus ik kan die afwisseling makkelijk maken."

Ondanks de tegenvallers zijn de kwekers vastberaden om hun klanten te bedienen. "We gaan gewoon open over een paar weken," benadrukken ze. "Er zijn nog genoeg mooie bomen over."

Na de presidentsverkiezingen van 2020 beweerde Donald Trump onterecht dat hij de verkiezingen had gewonnen. Zijn toenmalige advocaat probeerde dit op allerlei wijze aan te tonen, inclusief het bedenken en verspreiden van complottheorieën. Onder andere stembureaumedewerkers waren hier het slachtoffer van, deze krijgen nu gerechtigheid.

De verkiezingen van 2020 waren tumultueus en eigenlijk gaat het tot de dag van vandaag door, doordat verliezer Trump het verlies niet kon accepteren en als een kleuter tekeer ging. Behalve een couppoging op 6 januari 2021, waren er ook andere wegen die bewandeld werden in een poging het verlies weg te gummen. In van deze pogingen betrof het zwart maken van stembureaumedewerkers.

"In his 24-page order, Judge Lewis Liman also ruled that Freeman and Moss should be the beneficiaries of some $2 million that Giuliani has said Trump's 2020 campaign owes him. Other valuables he must turn over include more than two dozen high-end watches, a jersey signed by New York Yankees Hall of Famer Joe Dimaggio, furniture and other sports memorabilia"

De slachtoffers van deze zwartmakerij kregen een half jaar geleden al gelijk van de rechter, maar nu wordt het recht ook daadwerkelijk uitgevoerd. Oud-advocaat van Trump, Rudy Giuliani, moet zijn appartement in New York afstaan aan twee stembureaumedewerkers. Daarnaast moeten een aantal dure horloges en een gesigneerd shirt van Joe Dimaggio afgestaan worden aan de stembureaumedewerkers. Ook een schuld van 2 miljoen dollar die Trump nog verschuldigd zou zijn aan Giuliani, komt de stembureaumedewerkers toe.

In totaal moet Giuliani bijna 150 miljoen dollar aan de stembureaumedewerkers afgeven.

In Pompeii hebben archeologen een klein huisje ontdekt dat rijkelijk versierd is met gedetailleerde fresco’s, waarvan vele een erotisch karakter hebben. Het huisje, gelegen in het centrale district van de oude stad, wijkt af van de gebruikelijke architectuur door het ontbreken van een open centrale binnenplaats, ook wel een atrium genoemd. Dit element is doorgaans kenmerkend voor Romeinse woningen, aldus het Archeologisch Park van Pompeii in een verklaring op donderdag. Volgens de archeologen kan deze afwijking wijzen op veranderende trends in de Romeinse en specifiek Pompeiaanse samenleving in de eerste eeuw na Christus.

Pompeii werd in 79 na Christus verwoest door de uitbarsting van de vulkaan Vesuvius, waarbij gebouwen en duizenden inwoners onder lagen as en puimsteen werden begraven. Door deze bedekking bleef de stad millennia lang uitzonderlijk goed bewaard. De stad is daarom een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen ter wereld en biedt een ongeëvenaarde inkijk in het dagelijks leven van de Romeinen.

Deze nieuwe ontdekking toont vooral de luxueuze decoraties die welgestelde Romeinen in hun huizen genoten. Verschillende fresco’s tonen mythische taferelen, terwijl andere zijn versierd met planten- en diermotieven op een witte achtergrond. Een andere toont een satyr en een nimf in een intieme omhelzing. Weer een andere fresco beeldt Hippolytus af, de zoon van de mythische Griekse koning Theseus, en zijn stiefmoeder Phaedra, die verliefd op hem werd, maar zichzelf van het leven beroofde toen hij haar afwees.

Een beschadigde fresco lijkt de Oordeel van Paris te tonen, terwijl een andere afbeelding Venus, de godin van de liefde, en haar sterfelijke minnaar Adonis voorstelt.

Erotische en gedetailleerde fresco’s zijn eerder ontdekt in Pompeii. In januari 2023 werd een huis dat bedekt is met erotische fresco’s na 20 jaar heropend voor het publiek. In 2018 werd nog een fresco blootgelegd met een erotische scène uit de Griekse mythe van Leda en de Zwaan.

Op een andere plek in het pas opgegraven huis zijn de laatste rituele offers bewaard gebleven bij het huisschrijn, ook wel een lararium genoemd. “We hebben hier archeologen, restauratoren en archeobotanici om te begrijpen hoe het ritueel van het laatste offer werd uitgevoerd voor de uitbarsting,” zei Gabriel Zuchtriegel, de directeur van het park, in een verklaring. “De verbrande resten van het offer liggen er nog  en het mes dat werd gebruikt is er ook nog.”

Volgens Zuchtriegel vindt de opgraving plaats ‘onder het oog van het publiek’, dat via verhoogde loopbruggen toegang heeft tot de plek en de archeologen aan het werk kan zien.

In het Zuid-Koreaanse Incheon is zaterdag de tweede van drie World Cups in het kortebaanzwemmen afgerond. Dat leverde nét geen nieuw Nederlands record op, maar wel weer twee Nederlandse podiumplekken.

50m vlinderslag mannen
Met 21,99 seconden kwam Nyls Korstanje drie honderdsten tekort om zijn nationale record van een week geleden te evenaren, hij werd er opnieuw tweede mee achter de Zwitser Noè Ponti (21,76) - plek drie was in 22,30 seconden voor de Duitser Marius Kusch én de Australiër Isaac Cooper.

200m schoolslag mannen
Caspar Corbeau zwom naar een prima 2:03,44 minuten en dat leverde hem de derde plek op. De Chinees Qin Haiyang was in 2:02,57 het snelst, nét voor de Australiër Joshua Yong (2:02,73).

400m wisselslag mannen
Leon Marchand vocht een mooi duel uit met de Japanner Daiya Seto, maar uiteindelijk was de Fransman hem wel de baas: 3:58,30 tegen 3:59,43 minuten, met de Italiaan Alberto Razzetti op gepaste afstand op plek drie (4:02,37).

800m vrije slag mannen
Pan Zhanle ontwikkelt zich meer en meer tot alleskunner en dit keer won de olympisch kampioen op de 100 meter vrije slag zelfs de acht keer zo lange afstand in een keurige 7:35,30 minuten. Thuiszwemmer Kim Jun-woo werd in 7:39,15 tweede, voor de Japanner Kazushi Imafuku (7:40,77).

100m vlinderslag vrouwen
De in sterke vorm verkerende Finse Laura Lahtinen zwom in 55,76 seconden naar de winst, voor de Australische Lily Price (56,15) en de Chinese Yu Yiting (56,22).

200m rugslag vrouwen
Regan Smith was weer bijzonder sterk, de Amerikaanse won in 1:59,60 minuten, tweederde van een seconde boven het wereldrecord. De Wit-Russische Anastasiya Shkurdai werd in 2:01,51 tweede, voor de Canadese Ingrid Wilm (2:03,23).

100m rugslag mannen
Pieter Coetze blijft niet te verslaan, de Zuid-Afrikaan won in 49,93 seconden. Kacper Stokowski uit Polen werd in 50,17 seconden tweede, de Italiaan Thomas Ceccon tikte na 50,41 seconden als derde aan.

50m schoolslag vrouwen
Tang Qianting was de rapste: de Chinese tikte aan na 29,03 seconden, relatief ruim voor de Italiaanse Benedetta Pilato (29,48) en de Russische Alina Zmushka (29,80).

100m vrije slag vrouwen
Siobhan Haughey pakte na de 200 meter ook de 100 meter: de vrouw uit Hong Kong tikte aan na 51,73 seconden. De Poolse sprintster Katarzyna Wasick werd in 52,19 seconden tweede, vlak voor de Australische Milla Jansen (52,26).

200m vrije slag mannen
Duncan Scott ging verschroeiend hard uit de startblokken en bedreigde zelfs even het uit 2009 stammende superpakkenwereldrecord van Paul Biedermann - eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat het er niet écht in zat, gezien Biedermann's bizarre laatste 50 meter. Scott tikte aan in een zeer fraaie 1:40,29 minuten, voor de Litouwer Danas Rapsys (1:42,00) en de Amerikaan Kieran Smith (1:42,36).

200m wisselslag vrouwen
Yu Yiting was op dreef en tikte na 2:04,73 minuten als eerste aan, voor de Canadese Mary-Sophie Harvey (2:05,23) en de Australische Tara Kinder (2:06,56).

Israël heeft vannacht zijn grootste rechtstreekse aanval ooit op Iran uitgevoerd, waarbij het zich bewust heeft beperkt tot militaire doelwitten. Deze actie volgt op een periode van verhoogde spanningen, nadat Iran meer dan drie weken geleden een salvo van meer dan 180 ballistische raketten op Israël afvuurde. Die Iraanse aanval was weer een reactie op Israëlische acties tegen Iraanse proxy-troepen in de regio.

De Israëlische regering had een ‘harde’ reactie beloofd en er werd gespeculeerd dat deze zou kunnen bestaan uit het aanvallen van Iraanse nucleaire installaties, energie-infrastructuur of zelfs de leiders van het land. Door zich echter te richten op puur militaire doelwitten, lijkt Israël een signaal af te geven dat het bereid is tot de-escalatie, mits Iran dat ook is.

De mate van schade die de Israëlische aanval heeft aangericht, zal bepalend zijn voor Irans volgende stap. Als de schade aanzienlijk is, is de kans groot dat Teheran zijn belofte nakomt om opnieuw te reageren. De omvang van een eventuele Iraanse tegenaanval zal veel zeggen over de intenties van het land. Een nieuwe raketaanval met minder projectielen dan bij de vorige aanval zou kunnen duiden op een wens tot de-escalatie, terwijl een grotere aanval dan die van 1 oktober de regio dichter bij een totale oorlog zou brengen.

Israël bereidt zich intussen voor op een mogelijke snelle reactie van Iran. De Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC) van Iran staat op scherp om zich te verdedigen tegen de verwachte Israëlische acties en heeft mogelijk al plannen klaarliggen voor verdere militaire stappen. Hoewel Iran zwakkere luchtverdedigingssystemen heeft dan Israël, heeft het fors geïnvesteerd in een arsenaal van ballistische en kruisraketten.

Deze recente ontwikkelingen zijn niet de eerste directe militaire confrontatie tussen de twee landen. In april vuurde Iran honderden raketten en drones af op Israël, als vergelding voor een dodelijke Israëlische aanval op een Iraans consulaatgebouw in de Syrische hoofdstad Damascus. De meeste van deze projectielen werden onderschept door het geavanceerde Israëlische luchtverdedigingssysteem, dat wordt ondersteund door de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en andere bondgenoten.

Destijds werd Israël geadviseerd om de aanval te accepteren zonder verdere escalatie, een advies dat het land enigszins opvolgde door zonder publieke aankondiging slechts een defensiefaciliteit nabij Isfahan in centraal Iran aan te vallen. Dit keer heeft Israël er echter voor gekozen om openlijk te verklaren dat het reageert op Irans aanval van 1 oktober.

Beide naties proberen hun afschrikkingspositie te herstellen in een regio die sinds de verwoestende terreuraanval van Hamas op Israël op 7 oktober vorig jaar op het randje van een totale oorlog balanceert. Hamas, dat door Iran gesteund wordt, heeft sindsdien te maken met intense Israëlische vergeldingsaanvallen waarbij inmiddels al meer dan 42.000 mensen omkwamen, er ruim 100.000 gewond raakten en miljoenen mensen op de vlucht zijn. Tegelijkertijd is Israël verwikkeld in conflicten met Hezbollah in Libanon, de grootste door Iran gesteunde paramilitaire organisatie, en voert het militaire operaties uit tegen door Iran gesteunde militanten in Irak, Syrië, Jemen en op de Westelijke Jordaanoever.

De directe confrontatie met Iran vormt momenteel echter de grootste dreiging voor een regionale escalatie. De internationale gemeenschap kijkt met groeiende bezorgdheid toe, in de hoop dat diplomatieke inspanningen kunnen voorkomen dat het conflict uitmondt in een wijdverspreide oorlog die de stabiliteit van het Midden-Oosten volledig zou ondermijnen.

In verschillende Vlaamse gemeenten, waaronder Koekelare en regio Leuven, wordt onderzoek gedaan naar mogelijke fraude tijdens de lokale verkiezingen. Deze onderzoeken richten zich voornamelijk op het gebruik van volmachten. Bijna twee weken geleden meldde het parket al dat er een onderzoek gaande was in Ninove, waarbij vermoedens bestaan over vervalste doktersverklaringen die gebruikt zouden zijn voor het verkrijgen van volmachten. Ook wordt nagegaan of er volmachten werden geronseld.

Naast Ninove worden er eveneens onderzoeken gevoerd in Brakel, Turnhout, Veurne, Alken, Meise en Dilbeek. Koekelare is recent toegevoegd aan de lijst van gemeenten waar er vermoedens zijn van onregelmatigheden. In deze gemeente werd een opvallend groot percentage van de stemmen uitgebracht met volmachten, wat de oppositie heeft gealarmeerd. Lokale burgemeester Patrick Lansens (Vooruit) gaf echter aan niet op de hoogte te zijn van het onderzoek. Team8680, een lokale politieke partij, merkte op dat maar liefst 7% van de stemmen in Koekelare via volmacht werden uitgebracht. Ondanks deze vaststelling diende de partij zelf geen officiële klacht in.

Ook in de regio Leuven voert het parket twee onderzoeken naar mogelijke fraude met volmachten. De betrokken gemeenten werden nog niet openbaar gemaakt. Daarnaast is er al langer een onderzoek in Alken gaande, hoewel het parket in Limburg hierover nog geen volledige duidelijkheid kon verschaffen.

Sinds deze lokale verkiezingen is het verboden om volmachten te ronselen. Dit betekent dat het niet langer toegestaan is om kiezers actief te benaderen met de vraag om hun stem aan iemand anders te geven. Het initiatief tot het geven van een volmacht moet altijd van de kiezer zelf komen. Minister van Binnenlands Bestuur Hilde Crevits verduidelijkte deze week in het Vlaams Parlement dat algemene informatie over volmachten verspreiden wel toegestaan blijft, maar dat gerichte acties om volmachten te verzamelen niet mogen.

De discussies over de interpretatie van de wetgeving zorgen echter voor verwarring. In Turnhout werd bijvoorbeeld een klacht ingediend door Vlaams Belang tegen de burgemeester, omdat deze een volmachtformulier bij een informatiebrochure had gevoegd. In Veurne draait het onderzoek eveneens om een brief van de burgemeester met informatie over volmachten. Volgens professor Herwig Reynaert van de UGent blijft het een uitdaging om een duidelijke grens te trekken. Hij pleit voor een verdere verduidelijking van de regelgeving, met name over het begrip ‘stelselmatig’.

Hoewel onderzoeken naar mogelijke onregelmatigheden kunnen resulteren in straffen, hebben deze doorgaans geen impact op de verkiezingsuitslag. Alleen in uitzonderlijke gevallen en na tussenkomst van de Raad voor Verkiezingsbetwistingen, kan de verkiezingsuitslag ongeldig worden verklaard. Bij de lokale verkiezingen in 2018 ontving deze raad ongeveer vijftig klachten, waarvan er slechts in één geval een herverkiezing volgde, namelijk in Bilzen. Momenteel zijn er in enkele gemeenten zoals Hasselt, Gavere en Geraardsbergen bezwaren ingediend bij de raad, die nu de komende weken tijd heeft om hierover te beslissen.

In het Oostenrijkse Sölden was het zaterdag eindelijk zo ver: het World Cup-seizoen voor de alpineskiërs is van start gegaan. Op de Rettenbachgletsjer kwamen zaterdag de vrouwen in actie op de reuzenslalom, zondag staan de mannen klaar voor hun wedstrijd - inclusief de naar Nederland en Brazilië overgestapte Marcel Hirscher en Lucas Braathen.

Het was in de eerste run alsof er helemaal niks veranderd was gedurende het off-season: de Amerikaanse Mikaela Shiffrin was gewoon weer de snelste. De Nieuw-Zeelandse Alice Robinson bleef met 0,22 seconden wel in de buurt, net als de Italiaanse Federica Brignone (+0,40). Verder bleven alleen Thea Louise Stjernesund uit Noorwegen (+0,69) en de Italiaanse Marta Bassino (+0,90) binnen een seconde van Shiffrin.

In de tweede run zakte Bassino flink wat terug: ze kwam op 0,78 seconden terecht van de Oostenrijkse Julia Scheib, die na de eerste run nog op de gedeeld veertiende plek stond, maar inmiddels zeker was van een plek in de top-5. Stjernesund kwam 0,30 seconden tekort en verloor twee plekken, Scheib stond zo ineens dicht bij haar allereerste World Cup-podium.

Brignone hield wel stand en met 1,08 seconden voorsprong verzekerde de Italiaanse zich van het podium. Robinson nestelde zich er met 0,17 seconden tussen, waarna het aan Shiffrin was om het af te maken. Dat lukte echter niet: een matige run eindigde met 1,21 seconden achterstand en een vijfde plek, nog achter haar verrassende van plek zeventien gekomen landgenote Katie Hensien. Brignone pakte zo de winst, voor Robinson en Scheib, die na veel blessureleed zo eindelijk een podiumplek pakte, uitgerekend voor eigen publiek.

Le premier géant de la saison est pour Federica Brignone, qui nous gratifie d'une célébration exceptionnelle 😁 #ChaletClub pic.twitter.com/zlkbOsAvwe

— Eurosport France (@Eurosport_FR) October 26, 2024

Titan, de grootste maan van Saturnus, is de enige plek buiten de Aarde waarvan bekend is dat het zowel een dichte atmosfeer als vloeistoffen in de vorm van rivieren, meren en zeeën op het oppervlak heeft. Door de extreem lage temperaturen op Titan bestaan deze vloeistoffen uit koolwaterstoffen zoals methaan en ethaan en is het oppervlak bedekt met vast waterijs.

Een recente studie, geleid door planeetwetenschappers van de Universiteit van Hawaï in Manoa, heeft nu een verrassende ontdekking gedaan: er is ook methaangas aanwezig binnen het ijs, waardoor een aparte korst ontstaat die tot wel tien kilometer dik is. Deze methaanmantel verwarmt het onderliggende ijsomhulsel en kan tevens de methaanrijke atmosfeer van Titan verklaren.

Het onderzoeksteam, onder leiding van onderzoeksmedewerker Lauren Schurmeier en bestaande uit promovenda Gwendolyn Brouwer en associate director Sarah Fagents van het Hawaï Institute of Geophysics and Planetology (HIGP), analyseerde data van NASA. Ze ontdekten dat de inslagkraters op Titan honderden meters ondieper zijn dan verwacht en dat er slechts 90 kraters zijn geïdentificeerd op deze maan.

"Dit was zeer verrassend, want op basis van observaties van andere manen zouden we veel meer inslagkraters en diepere kraters op Titan verwachten," verklaarde Schurmeier. "We realiseerden ons dat er iets unieks aan Titan moest zijn waardoor de kraters relatief snel ondieper worden en zelfs verdwijnen."

Om dit mysterie te ontrafelen, gebruikten de onderzoekers computermodellen om te simuleren hoe de topografie van Titan zou reageren na een inslag als het ijsomhulsel bedekt is met een laag isolerend methaanclathraatijs. Methaanclathraat is een soort vast waterijs waarin methaangas gevangen zit binnen de kristalstructuur.

Omdat de oorspronkelijke vorm van Titans kraters onbekend is, modelleerden ze twee plausibele initiële diepten, gebaseerd op fris ogende kraters van vergelijkbare grootte op Ganymedes, een maan van Jupiter die qua grootte en samenstelling vergelijkbaar is met Titan. "Met deze modelleringsaanpak konden we de dikte van de methaanclathraatkorst beperken tot vijf tot tien kilometer," legde Schurmeier uit. "Simulaties met deze dikte produceerden kraterdiepten die het beste overeenkwamen met de waargenomen kraters. De methaanclathraatkorst verwarmt het binnenste van Titan en veroorzaakt een verrassend snelle topografische ontspanning, waardoor kraters ondieper worden met een snelheid die vergelijkbaar is met die van snel bewegende warme gletsjers op Aarde."

Het bepalen van de dikte van de methaanijskorst is cruciaal omdat het inzicht geeft in de oorsprong van Titans methaanrijke atmosfeer. Bovendien helpt het wetenschappers bij het begrijpen van Titans koolstofcyclus, de vloeibare methaan-gebaseerde ‘hydrologische cyclus’ en het veranderende klimaat op de maan.

"Titan is een natuurlijk laboratorium om te bestuderen hoe het broeikasgas methaan opwarmt en circuleert in de atmosfeer," zei Schurmeier. "Op aarde destabiliseren methaanclathraathydraten in de permafrost van Siberië en onder de arctische zeebodem momenteel en stoten methaan uit. De lessen die we van Titan leren, kunnen daarom belangrijke inzichten bieden in processen die hier op aarde plaatsvinden."

De bevindingen tonen dat het binnenste van Titan waarschijnlijk warm is, in tegenstelling tot eerdere aannames dat het koud, rigide en inert zou zijn. "Methaanclathraat is sterker en isolerender dan gewoon waterijs," merkte Schurmeier op. "Een clathraatkorst isoleert het binnenste van Titan, maakt de waterijsschelp zeer warm en ductiel en impliceert dat Titans ijsschelp aan het convecteren is of dat in het verleden heeft gedaan."

Deze convectie is niet alleen van belang voor de geologische activiteit op Titan, maar kan ook implicaties hebben voor de mogelijkheid van leven. Als er leven bestaat in de oceaan onder de dikke ijskorst van Titan, zouden eventuele biomarkers naar boven moeten worden getransporteerd door de ijslaag om detecteerbaar te zijn voor toekomstige missies. "Dit is waarschijnlijker als Titans ijskorst warm is en convecteert," voegde Schurmeier toe. "Het vergroot de kans dat tekenen van leven naar het oppervlak worden gebracht, waar we ze kunnen waarnemen."

De komende NASA Dragonfly-missie naar Titan, gepland voor lancering in juli 2028 en aankomst in 2034, kan deze hypothese testen. De missie zal een drone-achtige rotorcraft naar Titan sturen om meerdere locaties te verkennen, waaronder de Selk-krater, een gebied van bijzonder wetenschappelijk belang. Met de inzichten uit deze studie kunnen onderzoekers gerichter zoeken naar tekenen van geologische activiteit en mogelijk zelfs van leven. De Dragonfly-missie zal helpen bij het verder ontrafelen van de mysteries van Titans methaancyclus, klimaat en interne dynamiek.

Op het Chang International Circuit in het Thaise Buriram is zaterdag de sprint verreden in het MotoGP-weekeinde aldaar. Het werd niet de spannendste race ooit wat de winst betreft, maar de spanning in de titelstrijd was nog altijd voelbaar, zeker nu het seizoenseinde in de buurt komt.

Op poleposition stond Francesco Bagnaia, voor Enea Bastianini en WK-leider Jorge Martin. Marco Bezzecchi startte vanaf rij twee, voor Marc Marquez en Fabio Quartararo. Zij werden gevolgd door Pedro Acosta, Fabio di Giannantonio, Alex Marquez, Maverick Viñales, Franco Morbidelli en Johann Zarco.

Bastianini kende een topstart en kwam ruim als leider door, voor teamgenoot Bagnaia, Marc Marquez, Acosta en de moeizaam vertrokken Martin. Die ging niet veel later wel weer langs Acosta, waarna de indrukwekkende rookie onderuit schoof. Martin kwam wat beter op dreef en in rap tempo ging hij ook voorbij Marcquez naar plek drie.

Martin ging goed door en niet veel later drukte hij zijn Ducati binnendoor bij die van Bagnaia voor plek twee, maar Bastianini leek inmiddels gevlogen. Dat was inderdaad het geval: Bastianini pakte de winst, Martin reed naar plek twee en finishte voor Bagnaia, die toch weer wat verloor in de titelstrijd.

Zondagochtend begint de racedag om 06.00 uur Nederlandse tijd met de Moto3-race. Collin Veijer start daar vanaf de tweede plek, geflankeerd door polesitter Joel Kelso en Angel Piqueras, met Taiyo Furusato, David Alonso en Scott Ogden op de tweede rij.

Om 07.15 uur is het dan de beurt aan de Moto2, waar Zonta van den Goorbergh zich prima als vijftiende kwalificeerde - wegens het incident met Tony Arbolini op vrijdag moet hij echter vanuit de pitstraat starten, Arbolino verliest ook drie plekken. Ai Ogura start vanaf pole, voor Aron Canet en Diogo Moreira.

De MotoGP gaat tot slot om 09.00 uur Nederlandse tijd van start, met de startopstelling die we op zaterdag ook in de sprintrace zagen.

De vraag naar duurzame energieoplossingen zoals zonnepanelen, warmtepompen en isolatie is dit jaar flink afgenomen. Dit zorgt voor onrust bij bedrijven in de sector, die vrezen voor banenverlies en het vertrek van waardevolle vakmensen. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) trekt aan de bel na een verontrustende peiling onder haar leden. Van de 96 bedrijven die deelnamen aan het onderzoek, geeft één op de tien aan dat een faillissement dreigt in 2024 of 2025. Bovendien verwacht 40 procent personeel te moeten ontslaan, terwijl 30 procent voorziet dat het aantal ingehuurde zzp’ers en tijdelijke contracten zal verminderen.

Deze terugval komt op een kritiek moment, nu de kans dat Nederland zijn klimaatdoelen voor 2030 haalt, geschat wordt op minder dan 10 procent. Om die doelen te bereiken, is een intensieve verduurzaming van woningen essentieel.

NVDE-voorzitter Olof van der Gaag wijst op de onrust die veroorzaakt wordt door inconsistent overheidsbeleid. Het gebrek aan een langetermijnvisie zorgt ervoor dat personeel de sector verlaat en elders werk zoekt. Vooral jongere werknemers zijn volgens arbeidsmarktdeskundige Ton Wilthagen gevoelig voor de betekenis die zij in hun werk vinden. “Als de overheid niet zorgt voor duidelijk beleid, raken deze mensen teleurgesteld en kiezen zij voor een carrière in een andere sector," legt hij uit.

Deze zorgen worden gedeeld door bedrijven zoals Groenpand, dat zich richt op de verduurzaming van huizen en kantoren. Directeur Joren Harmanny beschrijft hoe zijn bedrijf vorig jaar nog zestig werknemers had, terwijl er nu nog maar dertig over zijn. “We gingen eerder met zeven teams per dag op pad, nu zijn dat er soms maar drie of vier. Het aantal aanvragen is gehalveerd,” vertelt hij. Ondertussen zit het bedrijf met lege werkplekken en stilstaande elektrische busjes, waarin fors is geïnvesteerd. “Als de markt aantrekt, wordt het lastig om weer voldoende goed personeel te vinden, vooral omdat we werken met nieuwe technologieën,” vreest Harmanny.

De redenen voor de afgenomen vraag naar verduurzaming zijn divers en vaak sectorgebonden. In de zonnepanelenbranche speelt de onzekerheid rondom de afschaffing van de salderingsregeling per 2027 een grote rol. Dit maakt investeringen in zonnepanelen voor veel mensen minder aantrekkelijk. Ook de onzekerheid over de vergoeding voor het terugleveren van stroom weegt zwaar mee. Het resultaat is dat in de eerste drie kwartalen van dit jaar de helft minder zonnepanelen werd geplaatst dan in dezelfde periode vorig jaar.

Voor warmtepompen ligt de terugval deels aan het ontbreken van duidelijke normen voor hybride modellen, in combinatie met de verlaagde gasbelasting die traditionele cv-ketels een aantrekkelijk alternatief maakt. Daarnaast zijn de subsidies voor warmtepompen recentelijk verlaagd, wat de overstap naar deze duurzame oplossing verder ontmoedigt.

Bij isolatiebedrijven speelt een andere uitdaging. Een uitspraak van de Raad van State legt extra regelgeving op om vleermuizen te beschermen. Voorafgaand aan isolatiewerkzaamheden moet nu zorgvuldig worden gecontroleerd of er vleermuizen in de spouwmuren aanwezig zijn, wat veel extra tijd en kosten met zich meebrengt.

In haar rapport doet de NVDE enkele concrete aanbevelingen om de sector weer op de rails te krijgen en een negatieve spiraal te doorbreken. De vereniging stelt voor om de geplande algemene verlaging van de energiebelasting, die tot 2030 goed is voor een besparing van 1,8 miljard euro, in te zetten voor gerichte isolatieprojecten. Dit zou gezinnen die nu afhankelijk zijn van steun uit het Noodfonds Energie, helpen om hun woningen duurzaam te verbeteren, met een besparing van zo’n 15.000 euro per huis.

Ook pleit de NVDE voor versterking van lokale initiatieven die energiebesparing of duurzame opwekking stimuleren. Dit vraagt om stabiel stimuleringsbeleid en langjarige zekerheid voor bedrijven in de sector. Het terugdringen van subsidies op isolatie en warmtepompen, zoals bij de ISDE, noemt de NVDE dan ook ‘zorgwekkend’. Verder ziet de vereniging mogelijkheden in het stimuleren van eigen gebruik van zonnestroom door particulieren.

Tot slot doet de NVDE een opvallend voorstel om een nieuwe DNA-testmethode in te voeren om vleermuizen op te sporen in spouwmuren. Deze methode zou een efficiënter alternatief zijn voor de tijdrovende visuele inspecties en bedrijven meer ruimte geven om aan de groeiende vraag naar isolatie te voldoen zonder onnodige vertraging.

Een federale rechtbank in de Verenigde Staten heeft vrijdag bepaald dat Elon Musk, de CEO van Tesla, een omstreden tweet uit 2018 niet hoeft te verwijderen. In deze tweet stelde Musk dat werknemers hun aandelenopties zouden verliezen als ze zich bij een vakbond zouden aansluiten. Het Fifth Circuit Court of Appeals oordeelde dat de tweet valt onder de vrijheid van meningsuiting en daarmee beschermd is, waardoor een eerdere beslissing van de National Labor Relations Board (NLRB) wordt teruggedraaid.

De rechtbank stelde dat de tweet van Musk, waarin hij vroeg: "Waarom vakbondsbijdragen betalen en aandelenopties opgeven voor niets?", geen onbeschermde communicatie zoals obsceniteit of meineed betreft. Daarom is de NLRB niet bevoegd om te eisen dat de tweet wordt verwijderd. Hoewel het hof erkende dat de tweet controversieel is, werd geen uitspraak gedaan over de vraag of deze in strijd is met de National Labor Relations Act, die werknemers het recht geeft om zich te organiseren of aan te sluiten bij vakbonden.

Deze juridische ontwikkeling komt voort uit klachten die meer dan drie jaar geleden zijn ingediend door drie pro-vakbond werknemers van Tesla en de United Auto Workers (UAW). Zij beschuldigden Tesla van oneerlijke arbeidspraktijken en beweerden dat het bedrijf zich verzette tegen vakbondsactiviteiten binnen het bedrijf.

Musks controversiële tweet maakte deel uit van een bredere discussie waarin hij kritiek uitte op de UAW, een vakbond die meer dan 400.000 leden vertegenwoordigt. Musk beweerde dat de UAW tijdens de laatste recessie niets deed voor baanzekerheid en beschuldigde de vakbond ervan voordelen af te nemen van vakbondsleden. Dit was in reactie op vragen of hij dreigde voordelen in te trekken van Tesla-werknemers die zich wilden organiseren.

Recentelijk kwamen Musk en de UAW opnieuw in conflict toen de vakbond klachten indiende tegen hem en voormalig president Donald Trump. De UAW stelde dat beide mannen tijdens een gezamenlijk interview opriepen tot het illegaal ontslaan van stakende werknemers. Deze gebeurtenissen onderstrepen de voortdurende spanningen tussen Tesla's leiding en vakbondsorganisaties.

De ochtendroutine van ongeveer een miljard mensen wordt bedreigd door klimaatverandering, omdat een gewas zoals koffie gevoelig is voor extreme weersomstandigheden. Er zijn zorgen dat tegen het einde van deze eeuw tussen de 35 en 75 procent van de wereldwijde koffieproductie verloren kan gaan. Dit leidt tot schaarste van koffie, een afname van de kwaliteit en een stijging van de prijzen. 

Dit heeft niet alleen gevolgen voor koffieboeren, die in hun levensonderhoud afhankelijk zijn van dit gewas, maar ook voor consumenten over de hele wereld. De stijgende prijzen kunnen leiden tot een verminderde consumptie, wat op zijn beurt weer invloed heeft op de economieën van die landen waar koffie een belangrijke exportproduct is.

Wetenschappers en agronomen werken aan oplossingen, zoals het ontwikkelen van weerbestendiger koffievariëteiten en het implementeren van duurzame landbouwpraktijken. Er wordt ook gekeken naar agro-ecologische benaderingen die de biodiversiteit bevorderen en de bodemgezondheid verbeteren, waardoor koffieboeren beter bestand zijn tegen de effecten van klimaatverandering.

Het is duidelijk dat de toekomst van onze geliefde koffie in gevaar is, maar met gezamenlijke inspanningen van boeren, wetenschappers en consumenten kan er hoop zijn voor een duurzame koffiecultuur. 

 Uit die goede ouwe tijd...

De Nederlandse voetbalvrouwen hebben vrijdagavond in Doetinchem een oefenpotje gespeeld tegen Indonesië. Dat was nog wel even spannend, maar uiteindelijk sleepte de ploeg van Andries Jonker toch net de overwinning over de streep: 15-0.

Indonesië hield het doel toch een kleine tien minuten schoon tegen Nederland, waarna Romee Leuchter de score opende. Jill Roord volgde tien minuten later, gevolgd door een penalty van Sherida Spitse en een tweede goal van Leuchter. Bij rust stond het zelfs al 6-0 en wel dankzij een eigen goal van Agnes Hutapea en een treffer van debutante Lotte Keukelaar.

In de tweede helft slaagde Indonesië er niet echt in de spanning terug te brengen: Roord maakte 7-0, Damaris Egurrola tekende voor 8-0 en Keukelaar was een minuutje later goed voor 9-0. Na ruim een uur spelen werden de dubbele cijfers bereikt dankzij debutante Nina Nijstad, die de 10-0 achter de onfortuinlijke Indonesische keepster werkte.

Een goede tien minuten later waren er nog vier goals gevallen: Renate Jansen, Nijstad, nog eens Jansen en Katja Snoeijs scoorden, waarna Jansen de laatste beetjes spanning tien minuten voor tijd toch wel uit de wedstrijd haalde met de 15-0.

Het was de grootste overwinning ooit voor Nederland, dat eerder met 13-1 van Noord-Macedonië won (2009) en 12-0 zeges boekte op Cyprus (2022) en Israël (1977). Het Indonesische vrouwenteam heeft een vrij lange geschiedenis, maar vooral in de jaren zeventig en tachtig kwamen ze in actie, daarna lag het decennialang stil en nu beginnen ze weer op te starten.

De Russische centrale bank heeft de beleidsrente opnieuw aanzienlijk verhoogd, met 200 basispunten, naar 21 procent. Dit is het hoogste niveau van de rente in Rusland sinds 2003. De Russische economie worstelt al met de hoge inflatie, die in september is gestegen tot bijna 10 procent. Echter, er spelen ook andere redenen mee voor deze aanzienlijke renteverhoging, aldus internationaal econoom Hein Roelfsema.

De sterk gestegen inflatie – in september was deze 9,8 procent, in augustus lag deze nog op 7,5 procent – is voornamelijk te wijten aan de enorme overheidsuitgaven van de Russische regering voor de oorlog in Oekraïne. De centrale bank verwacht dat deze inflatiestijging nog enige tijd zal aanhouden. 'Een verdere verstrakking van het monetaire beleid is noodzakelijk om de inflatie terug te brengen naar het gewenste niveau en om de inflatieverwachtingen te verlagen,' schrijven de beleidsmakers in een verklaring.

Het gaat niet echt slecht met de Russische economie, merkt Roelfsema op. De grote investeringen in de Russische oorlogsindustrie zorgen ervoor dat de inflatie in Rusland hoog blijft. "Doordat de Russische overheid veel geld aan oorlog besteedt, ontstaat er veel vraag naar bepaalde producten. Dit legt een aanzienlijke druk op de productiecapaciteit en drijft de prijzen omhoog." Volgens president Poetin gaat dit jaar bijna 9 procent van het Russische BBP naar defensie-uitgaven.

De centrale bank heeft nu de tweede aanzienlijke renteverhoging op rij doorgevoerd: in september was er ook al een verhoging van 100 basispunten. Roelfsema denkt niet dat het verhogen van de rente veel effect zal hebben op de inflatie en ziet andere redenen. "De roebel is fors in waarde gedaald, waardoor de importprijzen stijgen. Je moet de rente verhogen om het vertrouwen in de roebel niet verder aan te tasten, dat speelt zeker ook een rol."

Desondanks houdt de centrale bank de mogelijkheid open voor verdere renteverhogingen. Dit kan op termijn schadelijk zijn voor de Russische economie, aldus Roelfsema. "De overheid gaat gewoon failliet." De centrale bank verwacht dat de inflatie in 2025 zal gaan dalen naar 4,5 tot 5 procent, en in 2026 naar 4 procent.

De hoge rente in Rusland begint zijn tol te eisen: de centrale bank begon in juni vorig jaar met het verhogen van de rente, wat sindsdien acht keer is gebeurd. Hierdoor kunnen bedrijven en consumenten nog nauwelijks lenen in Rusland, zegt Roelfsema. "Je moet gebruikmaken van het vermogen dat je al hebt, dat merk je wel."

Na acht technische onderhandelingsrondes hebben de Europese Commissie en de Chinese overheid nog steeds geen overeenstemming bereikt over de importheffingen op elektrische voertuigen. Er is vooruitgang geboekt, maar volgens de Europese Commissie blijven er nog 'belangrijke punten' open staan. De politieke wil om samen tot een oplossing te komen is aanwezig, aldus de Commissie in een verklaring.

De Eurocommissaris voor Handel, Valdis Dombrovskis, en de Chinese minister van Handel, Wang Wentao, hebben vrijdag via een videocall met elkaar gesproken. Ze hebben afgesproken dat de onderhandelingen binnenkort weer zullen worden voortgezet.

De gesprekken gaan om de extra importheffingen tot 35 procent op elektrische auto's uit China die door de EU  gaan worden opgelegd. "Het zijn complexe en lastige onderhandelingen," zegt Sigrid de Vries, directeur-generaal bij de ACEA, de koepelorganisatie voor Europese automerken, in een interview met BNR's Nationale Autoshow. "Er staat veel op het spel."

De bedoeling is dat de importheffingen over een week van kracht worden. Volgens De Vries heeft China echter niet veel invloed in deze kwestie. "Dit is echter puur politiek." Er zouden gedachten zijn over quota en mogelijke tegemoetkomingen, maar "er is niet veel ruimte om te manoeuvreren."

Dombrovskis heeft tijdens zijn gesprek met de Chinese handelsminister zijn bezorgdheid geuit over mogelijke importrestricties op varkensvlees en zuivel. China heeft gedreigd deze maatregelen te nemen nadat de EU-lidstaten hadden ingestemd met de extra importheffingen op elektrische voertuigen. Ook over de importheffingen die China heeft ingesteld op brandy heeft hij zijn bezorgdheid geuit aan de EU-Commissaris.

Desondanks verwacht De Vries dat de heffingen daadwerkelijk zullen worden ingevoerd. "Het zou me verbazen als ze er niet komen." Het is van belang dat de relatie met China goed blijft, gezien de wederzijdse afhankelijkheid. Dit raakt echter ook het grote onderliggende probleem. Volgens De Vries is dat "de grote afhankelijkheid van China". Alle autofabrikanten zijn afhankelijk van batterijtechnologie uit China, ongeacht of ze daar verkopen of produceren. De EU moet op dit gebied zelf een goede infrastructuur opbouwen, maar dat kost tijd.

Recentelijk moest de Zweedse batterijfabrikant Northvolt bezuinigen na het mislopen van een grote investering van BMW. Northvolt wordt gezien als een belangrijke speler in deze sector, maar is nog steeds een dwerg vergeleken met concurrenten uit China. "Het aantal mensen dat bij Northvolt werkt, is ongeveer gelijk aan de R&D-afdeling van een willekeurige accufabrikant in China," verduidelijkt De Vries.

De ACEA benadrukt dat het geen standpunt innemen voor of tegen de heffingen. "Het belangrijkste is dat Europa concurrerender moet worden. De afhankelijkheid van technologie en grondstoffen moet verminderd worden." De ACEA verwacht wel dat deze maatregelen tijdelijk zullen zijn, ook om ervoor te zorgen dat Chinese merken in Europa gaan produceren.

Op het circuit van Mexico-Stad zijn vrijdagavond de eerste twee vrije trainingen verreden voor de Grand Prix van Mexico. Dat leverde nogal wat problemen op bij deze en gene, terwijl meerdere teams een flinke rekening voor de kiezen kregen vanwege schade aan de auto.

In de eerste training lag de boel lange tijd stil wegens een rode vlag-situatie: Alexander Albon klapte met zijn Williams vol op de Ferrari van Charles Leclerc, waar Oliver Bearman in reed. Die werd vooral slecht gecoached door zijn team, waardoor hij op de ideale lijn reed en Albon hem niet kon ontwijken.

Voor die tijd werd de sessie ook al even stilgelegd wegens troep op de baan, waar Kimi Antonelli - in Lewis Hamilton's Mercedes - overheen reed. Voor Max Verstappen begon het moeizaam met vloerproblemen, aan het einde van de training volgden ook nog problemen met de motor.

De snelste tijd was uiteindelijk voor George Russell in de Mercedes, alleen Carlos Sainz bleef in zijn Ferrari een beetje in de buurt. Yuki Tsunoda volgde met een keurige derde plek, voor Verstappen en Nico Hülkenberg.

Ook in training twee werd er flinke schade genoteerd: Russell ging de baan af en klapte met zijn Mercedes de barrières in. Verstappen bleef kampen met allerlei problemen, onder meer met de remmen, waardoor de wereldkampioen met zijn Red Bull niet één getimede ronde neer wist te zetten.

Sainz was uiteindelijk de snelste, voor Oscar Piastri en de wederom sterk presterende Tsunoda. Leclerc zat er ook goed bij, Lando Norris was op plek vijf verder de laatste die binnen een kwart - en tevens een halve - seconde van Sainz bleef.

De volgende Formule 1-actie in Mexico begint om 19.30 uur met de derde en laatste vrije training. Het volledige programma en alle uitslagen zijn hier te vinden.

In de Westfalenhallen in Dortmund wordt deze week het Europees kampioenschap darts gehouden - een open kampioenschap, want ook niet-Europeanen kunnen zich er voor plaatsen. De eerste ronde zit er inmiddels op, waardoor er nog zestien spelers over zijn, inclusief een aantal Nederlanders.

Gian van Veen kwam als eerste Nederlander in actie, maar had weinig kans: Ritchie Edhouse speelde fantastisch en met onder meer finishes van 145 voor 3-1 en 110 voor 5-1 schoof hij de Nederlander met 6-1 en een gemiddelde van bijna 110 punten per beurt aan de kant.

Raymond van Barneveld kreeg vervolgens Ryan Searle tegenover zich en ook dat werd niet echt een succes. Met onder meer een 121-finish kwam de Engelsman op 4-0, waarna Van Barneveld een hand kansen liet liggen om nog een beetje terug te komen. Hij won toch nog wel twee legs, maar daar bleef het bij: 2-6.

Michael van Gerwen trof Gabriel Clemens en had aanvankelijk twee handen aan darts nodig om op 3-1 te komen. Daarna trok hij gelijk door met een 122-finish voor 4-1, om de Duitser uiteindelijk met 6-1 aan de kant te zetten.

Dirk van Duijvenbode trof ook een Duitser en Martin Schindler stond prima te spelen. Vooral op de finishes was Van Duijvenbode echter een stuk beter, waardoor hij ondanks een beduidend lager gemiddelde toch met 6-3 wist te winnen.

In een wat matige partij speelde Danny Noppert tegen Joe Cullen, maar ondanks het niet echt briljante niveau was het wel de wedstrijd met het beste einde: Noppert trok de wedstrijd naar zich toe met een mooie 170-finish.

Jermaine Wattimena was de zesde en laatste Nederlander die in de eerste ronde in actie kwam, hij trof Peter Wright. De Schot stond weliswaar op het podium, maar meer dan dat deed hij ook niet: met een gemiddelde van nog geen 75 punten pakte hij geen enkele leg tegen Wattimena, die het afmaakte met een 100-finish voor 6-0.

Zaterdag worden de achtste finales gespeeld; de eerste vier vanaf 12.45 uur, de rest vanaf 19.00 uur. Het hele schema en alle uitslagen zijn hier te vinden.

De politie heeft gisteravond in een hotel in Amsterdam een man en een vrouw aangehouden op verdenking van het ontvoeren van hun te vroeg geboren baby uit een ziekenhuis in Frankrijk. Dat bevestigt een politiewoordvoerder. 

De woordvoerder wil niet meer kwijt over de omstandigheden waaronder het stel en de baby zijn gevonden. Tegen de ouders, een 23-jarige man en een 25-jarige vrouw, was een internationaal opsporingsbevel uitgevaardigd.

De politie schrijft in een bericht op X dat de baby momenteel in een ziekenhuis ligt "om de zorg te krijgen die hij nodig heeft". 

Vrienden aangehouden
Het stel nam de baby, die ongeveer acht weken te vroeg was geboren, afgelopen maandag mee uit een ziekenhuis in Aulnay-sous-Bois, een plaats op ongeveer een half uur rijden van Parijs. Het kindje was op dat moment zeventien dagen oud en afhankelijk van intensieve zorg. 

De Franse autoriteiten namen de ontvoering direct zeer serieus. De politie verspreidde een opsporingsbericht en riep mensen op om uit te kijken naar een donkerblauwe Audi. Eerder deze week werden in Frankrijk vijf naasten van de ouders aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de ontvoering, drie van hen zijn aangeklaagd.

Waarom de ouders het kindje meenamen uit het ziekenhuis is nog onduidelijk.

In 1974 heeft de Washington Post de ondergang van de Amerikaanse president Nixon in gang gezet. Vandaag ziet de krant echter af van het gebruikelijke stemadvies voor de verkiezingen van 5 november. Insiders melden dat eigenaar Jeff Bezos hiertoe heeft besloten. De oprichter van Amazon werd eerder onder druk gezet door Trump.

Voor het eerst sinds 1988 zal de Washington Post geen stemadvies publiceren voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Redacteur William Lewis maakte bekend dat er in de toekomst ook geen stemadvies meer gepubliceerd gaat worden. Journalisten van de Washington Post meldden dat de beslissing is genomen door Amazon-oprichter Jeff Bezos als eigenaar van de krant.

Er lag al een stemadvies klaar voor Democraat Kamala Harris  in de commentaarredactie van de krant, aldus de krant, onder verwijzing naar anonieme bronnen. CNN-verslaggevers meldden dat de hoofdredacteur van de krant, Robert Kagan, uit protest ontslag heeft genomen. 

Bezos kocht de Washington Post, die ooit de ‘Watergate’-affaire aan de kaak stelde en zo bijdroeg aan het aftreden van president Richard Nixon in 1974.  De berichtgeving van de krant heeft de afgelopen jaren vaak de woede van Trump gewekt, en hij heeft ook wel eens laten doorschemeren dat hij als president de strijd met Amazon zou kunnen aangaan. Bezos is naast eigenaar van Amazon ook eigenaar van ruimtevaartbedrijf Blue Origin, dat geïnteresseerd is in overheidscontracten.

De journalistengroep van de Washington Post uitte zijn bezorgdheid over het feit dat het management zich heeft bemoeid met redactionele zaken. Voormalig hoofdredacteur Martin Baron, die de krant tijdens de regering-Trump leidde en in 2021 met pensioen ging, bekritiseerde het besluit als ‘laf’. Trump zou het volgens hem als een aanmoediging beschouwen om Bezos en andere media-eigenaren verder te intimideren.

Lewis voerde aan dat de krant onafhankelijk moet zijn en de lezers in staat moet stellen hun eigen mening te vormen. Hij wees erop dat de Washington Post van oudsher geen stemadviezen uitbracht vóór de presidentsverkiezingen, en dat pas vanaf 1976 op regelmatige basis is gaan doen. Sindsdien was de enige keer dat er geen stemadvies werd gepubliceerd, in 1988, toen de Republikein George HW Bush en Democraat Michael Dukakis kandidaat waren. Bij de stemadviezen steunde de krant altijd de Democratische kandidaten.

Op 5 november gaan de Amerikanen naar de stembus om te bepalen wie de komende vier jaar het presidentschap zal bekleden: de zittende vice-president Kamala Harris of voormalig president Donald Trump. Als het aan de Nederlandse bevolking ligt, wordt het Harris. Niet zozeer uit enthousiasme voor haar, maar vooral uit vrees voor een nieuwe termijn van Trump, die wordt gezien als een bedreiging voor de wereldwijde stabiliteit en de democratie in de Verenigde Staten.

Uit een recent opinieonderzoek blijkt dat bijna de helft van de Nederlanders (45%) de Amerikaanse verkiezingen op de voet of op hoofdlijnen volgt. Nog eens dertig procent krijgt er zijdelings iets van mee. Dit niveau van interesse is vergelijkbaar met dat voor andere mondiale kwesties zoals de oorlogen in Oekraïne en Israël/Palestina.

Als de Nederlandse bevolking zou mogen stemmen in de Amerikaanse verkiezingen, zou Kamala Harris een overweldigende meerderheid behalen. Maar liefst 68% van de Nederlanders heeft een voorkeur voor Harris, terwijl slechts 11% Trump prefereert. De resterende 21% heeft geen uitgesproken voorkeur.

De voorkeur voor Harris is niet zozeer gebaseerd op enthousiasme over haar beleid of persoonlijkheid, maar eerder op een diepgewortelde vrees voor een nieuwe termijn van Trump. Veel Nederlanders zien Trump als een onvoorspelbare en polariserende figuur die een gevaar vormt voor de wereldvrede en de democratische instellingen. Zijn eerdere presidentschap wordt geassocieerd met internationale spanningen, controversiële beleidsbeslissingen en een ondermijning van democratische normen.

Wanneer de voorkeuren worden uitgesplitst naar de stemvoorkeur in Nederland, wordt duidelijk dat alleen de kiezers van Forum voor Democratie (FvD) in meerderheid (81%) een voorkeur hebben voor Trump. Kiezers van de PVV zijn verdeeld, maar neigen naar Harris (48% voor Harris tegenover 28% voor Trump). Kiezers van DENK, SGP en JA21 hebben geen duidelijke voorkeur, maar neigen eerder naar Harris dan naar Trump. Bij alle andere partijen hebben de kiezers een duidelijke voorkeur voor Kamala Harris.

De redenen die Nederlandse kiezers aanvoeren voor hun voorkeur voor Harris zijn divers, maar een gemeenschappelijk thema is de afkeer van Trump. Veel respondenten verwijzen naar Trumps onvoorspelbaarheid, zijn radicale ideeën en vermeende autoritaire neigingen. Hij wordt gezien als een bedreiging voor de democratie en de wereldvrede.

Een respondent stelt: “Donald Trump is een gevaar voor de democratie." Een ander zegt: "Met Trump aan de macht komt er sowieso een Derde Wereldoorlog." Zijn betrokkenheid bij de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 wordt vaak genoemd als bewijs van zijn ongeschiktheid voor het presidentschap. "Iemand die het Capitool laat bestormen, hoort in de gevangenis te zitten, niet in het Witte Huis," aldus een deelnemer aan het onderzoek.

Harris wordt daarentegen gezien als een stabielere en meer voorspelbare leider. Hoewel de enthousiasme voor haar beslist niet overweldigend is, wordt zij gewaardeerd om haar intelligentie, weldenkendheid en beschaafdheid. “Harris is een normaal mens met plussen en minnen. Donald Trump komt over als een volslagen idioot”, merkt iemand op.

Daarnaast hechten veel Nederlandse kiezers waarde aan Harris’ standpunten op het gebied van mensenrechten, klimaatverandering en internationale relaties. Haar steun voor internationale verdragen en allianties, zoals de NAVO en het Klimaatakkoord van Parijs, wordt gezien als positief. Trumps voorgenomen terugtrekking uit dergelijke overeenkomsten en zijn ‘America First’-beleid worden daarentegen bekritiseerd.

Er heerst een brede bezorgdheid onder Nederlanders dat een nieuwe termijn van Trump negatieve effecten zal hebben op tal van terreinen. Twee op de drie (66%) denkt dat de wereld instabieler zal worden als Trump wordt herkozen. Een vergelijkbaar percentage (64%) verwacht dat zijn mogelijke verkiezing een negatieve invloed zal hebben op de oorlog in Oekraïne. Ook vreest een meerderheid negatieve gevolgen voor de veiligheid van Nederland (59%), de oorlog in Israël en Palestina (52%) en de wereldeconomie (52%).

Deze zorgen zijn gebaseerd op Trumps eerdere buitenlandse beleid, zijn houding ten opzichte van bondgenoten en zijn vermeende bewondering voor autoritaire leiders. Zijn sceptische houding tegenover de NAVO en andere internationale organisaties wekt angst voor een verzwakking van belangrijke allianties.

Hoewel Harris dus duidelijk de Nederlandse voorkeur geniet, zijn de verwachtingen over haar mogelijke positieve impact gematigd. Op geen enkel thema geeft een meerderheid aan dat een verkiezing van Harris een positief effect zal hebben. Het meest optimistisch zijn Nederlanders over de stabiliteit in de wereld (41% verwacht een positief effect), de oorlog in Oekraïne (39%) en de veiligheid van Europa (39%).

Onder de minderheid van Nederlanders die een voorkeur hebben voor Donald Trump, worden verschillende redenen genoemd. Een terugkerend thema is de overtuiging dat Trump beter is voor de Amerikaanse economie en nationale belangen. Zijn eerdere presidentschap wordt door sommigen gezien als succesvol op economisch gebied, met lage werkloosheidscijfers en een sterke beurs.

Een respondent stelt: "Trump is de enige waarvan ik oprecht geloof dat hij het beste voor heeft met de VS." Anderen prijzen zijn ‘daadkracht’ en ‘zakelijke blik’. Er is ook waardering voor zijn standpunten over immigratie, waarbij sommigen vinden dat hij een noodzakelijk streng beleid voert om illegale immigratie te beperken.

Sommige respondenten zien in Trump een leider die opkomt tegen de ‘woke-cultuur’ en het klimaatbeleid, dat zij als overdreven of schadelijk voor de economie beschouwen. Een deelnemer vat dit samen als: "De vorige presidentiële periode van dhr. Trump was een zegening. Klimaatzwendel gestopt. Geen nieuwe oorlog erbij toen, woke kreeg minder voet aan de grond. Economisch ging het stukken beter."

Er zijn ook respondenten die geloven dat Trump beter in staat is om internationale conflicten te de-escaleren, met name met Rusland en China. Zij vrezen dat onder Harris de spanningen zullen toenemen en het risico op militaire conflicten groter wordt.

De uitkomst van de Amerikaanse verkiezingen heeft niet alleen gevolgen voor de Verenigde Staten, maar ook voor Nederland en de rest van Europa. Met name op het gebied van veiligheid, handel en klimaatbeleid kunnen de verschillen tussen een presidentschap onder Harris of Trump aanzienlijk zijn.

Een verkiezing van Harris wordt gezien als een voortzetting van het huidige beleid, met aandacht voor internationale samenwerking en klimaatverandering. Een nieuwe termijn van Trump zou kunnen leiden tot meer protectionisme, spanningen met bondgenoten en een verzwakking van internationale organisaties zoals de NAVO en de Wereldhandelsorganisatie.

De Nederlandse bevolking ziet de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 5 november als een cruciaal moment met wereldwijde implicaties. Er heerst een duidelijke voorkeur voor Kamala Harris, voornamelijk ingegeven door een afkeer van Donald Trump en de vrees voor de gevolgen van een nieuwe termijn onder zijn leiderschap. Hoewel het enthousiasme voor Harris beperkt is, hopen veel Nederlanders dat haar verkiezing zal bijdragen aan stabiliteit en voorspelbaarheid op het wereldtoneel.

Aan het onderzoek namen in totaal 2.290 Nederlanders van 18 jaar en ouder deel. De steekproef is voornamelijk samengesteld uit het I&O Research Panel en aangevuld met 254 deelnemers van PanelClix. Deze aanvullende groep bestond grotendeels uit jongeren, lager opgeleiden en mensen met een niet-westerse achtergrond. Om de representativiteit te waarborgen, zijn de resultaten gewogen op basis van geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en het stemgedrag tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van november 2023. Deze weging is uitgevoerd volgens de richtlijnen van de CBS Gouden Standaard, wat zorgt voor een representatieve afspiegeling van de kiesgerechtigde Nederlandse bevolking (18+), rekening houdend met de genoemde achtergrondkenmerken. In het onderzoek is ook rekening gehouden met betrouwbaarheidsintervallen en marges van onnauwkeurigheid. Er werd een betrouwbaarheidsniveau van 95 procent gehanteerd, waarbij de foutmarge, bij een steekproef van n=2.000 en een uitkomst van 50 procent, ligt op plus of min 2,2 procent.

Het kabinet Schoof ziet zijn populariteit verder kelderen. Uit de nieuwste Ipsos I&O-peiling blijkt dat de tevredenheid over het kabinet gedaald is naar een nieuw dieptepunt van slechts 26 procent. Dit is een scherpe daling ten opzichte van juni, toen nog 39 procent van de kiezers vertrouwen had in het kabinet. Inmiddels zegt 61 procent van de kiezers ontevreden te zijn, een niveau dat doet denken aan de laatste maanden van het vorige kabinet-Rutte IV.

De ontevredenheid is niet alleen voelbaar onder oppositiekiezers, maar ook bij kiezers van de coalitiepartijen zelf. De steun onder PVV-kiezers is gedaald van 81 procent in juni naar 65 procent nu. Ook onder BBB-kiezers is de tevredenheid fors afgenomen, van 86 procent in juni naar slechts 58 procent. VVD-kiezers zijn nu nog kritischer; slechts 36 procent van hen zegt tevreden te zijn, een daling ten opzichte van juni, toen dat aandeel nog 59 procent was. Voor NSC-kiezers geldt hetzelfde patroon, met een daling van tevredenheid van 69 naar 42 procent.

Volgens het rapport van Ipsos I&O ligt de dalende steun voor het kabinet vooral aan een gebrek aan daadkracht, een ineffectieve samenwerking en het niet nakomen van verkiezingsbeloften. Met name de kiezers van BBB en PVV geven aan gefrustreerd te zijn over de ‘dwarsliggende’ houding van NSC in het kabinet, terwijl coalitiekiezers vaak ook de linkse oppositie en de media verantwoordelijk houden voor het dwarsbomen van het beleid.

Ipsos I&O plaatst deze daling in een historisch perspectief. Lage tevredenheid met een kabinet gaat doorgaans gepaard met zetelverlies voor de coalitiepartijen. Bij het vorige kabinet Rutte IV daalde de tevredenheid in oktober 2022 naar 19 procent, wat zich vertaalde in een virtuele meerderheid van slechts 45 zetels voor de coalitie. Hoewel de huidige coalitie van het kabinet Schoof met 68 zetels geen Kamermeerderheid meer zou hebben, blijven de virtuele zetelverliezen relatief beperkt, wat wellicht te verklaren is door het ontbreken van duidelijke alternatieven aan de rechterzijde.

Ten opzichte van de peiling van 23 september is er weinig veranderd in de zetelverdeling, die voor de vier coalitiepartijen samen op 68 zetels blijft staan. Bij de verkiezingen in november vorig jaar behaalden deze partijen gezamenlijk nog een ruime meerderheid van 88 zetels. Het verlies van 20 zetels wordt vooral toegeschreven aan NSC, dat van 20 naar 4 zetels is gedaald. De VVD stond lange tijd op fors verlies, maar herstelt zich enigszins en staat nu op 21 zetels, drie minder dan bij de vorige verkiezingen.

De PVV van Geert Wilders blijft de grootste partij met 38 zetels, hoewel dit er negen minder zijn dan in mei, toen de partij een piek bereikte van 47 zetels. Ipsos I&O merkt op dat de daling van de PVV vooral te wijten is aan kiezers die de standpunten van de partij als te extreem ervaren en daarom overstappen naar andere rechtse partijen, zoals de VVD en JA21.

In het politieke landschap valt verder op dat het CDA en de Partij voor de Dieren de enige partijen zijn die een groei in zetels weten te realiseren. Het CDA, onder leiding van Henri Bontenbal, stijgt van 5 naar 11 zetels. Kiezers die de overstap maken naar het CDA roemen de partijleider om zijn kalme en betrouwbare uitstraling, wat hem aantrekkelijk maakt voor kiezers die op zoek zijn naar stabiliteit.

De Partij voor de Dieren groeit van 3 naar 8 zetels. De partij weet vooral kiezers aan te trekken die eerder strategisch op GroenLinks-PvdA stemden, maar zich nu willen uitspreken voor dierenrechten of nadrukkelijker links-progressief zijn. Dit zijn vaak kiezers die teleurgesteld zijn in de linkse samenwerking en zich meer thuis voelen bij de idealistische koers van de Partij voor de Dieren.

De peiling laat ook zien dat het electoraat verder naar rechts is opgeschoven, met een gemiddelde zelfplaatsing van 5,5 op een schaal van 1 (uiterst links) tot 9 (uiterst rechts). GroenLinks-PvdA wordt door kiezers nu als de meest linkse partij gezien, wat een obstakel lijkt te vormen voor de partij om ontevreden kiezers van rechtse coalitiepartijen aan zich te binden.

Wat betreft de waardering van ministers zien we dat premier Dick Schoof nog steeds de bekendste en best gewaardeerde minister is met een score van 6,3. Andere ministers zoals Mona Keijzer (BBB), Fleur Agema (PVV) en Femke Wiersma (BBB) zagen hun waarderingscijfers echter dalen. Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) verloor terrein na een kortstondige stijging na de Algemene Beschouwingen en scoort nu een 6,2.

De scepsis onder kiezers over de gebrekkige effectiviteit van het beleid blijft groeien. Ipsos I&O vroeg de respondenten naar hun verwachtingen over de realisatie van tien beleidsdoelen van het kabinet. Slechts over één doel, het versterken van de defensie, is een meerderheid van de kiezers optimistisch (54%). Op andere terreinen, zoals het verminderen van immigratie, het beschermen van de democratie en het bouwen van meer woningen, is het vertrouwen aanzienlijk lager. Slechts 32 procent van de kiezers verwacht dat het kabinet erin zal slagen de immigratie te verminderen en nog minder kiezers hebben vertrouwen in maatregelen rond veiligheid, natuurbehoud en het verkleinen van de kloof tussen arm en rijk.

De kritiek op het kabinet is zowel procesmatig als inhoudelijk. Kiezers van links-progressieve partijen, zoals GroenLinks-PvdA en D66, klagen over de eenzijdige focus van het kabinet op immigratie en asielbeleid en missen aandacht voor thema’s zoals bestaanszekerheid, klimaat en natuur. Ondertussen mopperen BBB- en PVV-kiezers over de invloed van NSC, die volgens hen te veel dwarsligt in de coalitie.

De politieke peiling van Ipsos I&O toont een duidelijke trend voor het kabinet Schoof: een gestaag dalende tevredenheid onder kiezers. Hoewel de coalitiepartijen relatief stabiel blijven in zetels, is het gebrek aan daadkracht, samenwerking en geloofwaardigheid een punt van kritiek dat van links tot rechts wordt gedeeld. In dit klimaat van toenemende scepsis lijkt de uitdaging voor het kabinet om het vertrouwen van de kiezers te herstellen steeds groter te worden.

De Friese BBB heeft een voorstel ingediend om de karakteristieke geuren en geluiden van het platteland, zoals de mestlucht en het geluid van tractoren, te erkennen als onderdeel van het cultureel erfgoed. Ursela Lolkema, Statenlid voor de BBB heeft het idee gepresenteerd om ‘zintuiglijk erfgoed’ op te nemen in het provinciale erfgoedbeleid.

Het huidige erfgoedbeleid van Friesland concentreert zich voornamelijk op gebouwen en monumenten. Door nu ook aandacht te schenken aan zintuiglijke aspecten, streeft het voorstel ernaar om bewustwording te creëren bij nieuwkomers die mogelijk klagen over de typische geuren en geluiden van het platteland. Lolkema benadrukt dat het geluid van tractoren in dorpen, het luiden van kerkklokken en de geur van schapen op de zeedijk essentiële onderdelen zijn van het leven in het Friese plattelandsgebied. Ze hoopt dat ook nieuwe bewoners deze culturele kenmerken zullen begrijpen en waarderen.

Hoewel de GGD heeft aangegeven dat fijnstofuitstoot van veehouderijen kan leiden tot gezondheidsklachten zoals verergerde luchtwegproblemen en een verminderde longfunctie, geeft Lolkema aan dat dit losstaat van het erfgoedvoorstel. Ze wijst erop dat er in Nederland al strenge regels zijn om de volksgezondheid te beschermen.

Ter illustratie verwijst Lolkema naar een opmerkelijke rechtszaak in Frankrijk uit 2017, waarbij een haan genaamd Maurice het onderwerp was van een conflict vanwege zijn gekraai. Toeristen op het eiland Oléron klaagden toen over het geluid, maar de eigenaresse verdedigde haar haan door te stellen dat dergelijke geluiden nu eenmaal bij het plattelandsleven horen. Uiteindelijk werd zij in het gelijk gesteld. Lolkema wil vergelijkbare situaties in Friesland voorkomen door begrip en acceptatie te bevorderen voor de volgens haar authentieke plattelandsomgeving.

In de nacht van vrijdag op zaterdag heeft Israël luchtaanvallen uitgevoerd op militaire doelen in Iran, als reactie op de eerdere raketaanval door Iran. Dit heeft het Israëlische leger bevestigd. Volgens woordvoerder Daniel Hagari was de aanval een noodzakelijke reactie op de escalatie door Iran, die volgens hem ‘een nieuwe fase’ in de spanningen tussen de landen inluidde.

De eerste meldingen over explosies in de Iraanse hoofdstad Teheran en andere regio’s kwamen binnen rond 01.00 uur Nederlandse tijd. Vier uur later verklaarde het Israëlische leger dat de operatie na meerdere aanvalsgolven was afgerond. Israëlische militaire bronnen claimen dat de luchtaanvallen gericht waren op locaties voor raketproductie en andere strategische militaire doelen. De actie zou succesvol zijn geweest, terwijl Iran beweert dat hun luchtafweer de schade aanzienlijk heeft beperkt.

Onafhankelijke bevestigingen van de impact van de aanval ontbreken vooralsnog. Amerikaanse media meldden dat belangrijke olie-, energie- en nucleaire installaties niet zijn geraakt. Iran heeft uit voorzorg het luchtruim tijdelijk gesloten. Volgens berichten uit de Verenigde Staten was Washington vooraf op de hoogte gebracht van de Israëlische plannen.

De luchtaanvallen volgden op een Iraanse raketaanval eerder deze maand, waarbij bijna 200 ballistische projectielen werden afgevuurd op Israël. Het merendeel van deze projectielen werd onderschept door Israëlische luchtverdedigingssystemen. De Iraanse aanval vond plaats na spanningen die waren opgelopen door de dood van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah en Hamas-leider Ismail Haniyeh in Teheran.

Het is nog onduidelijk hoe deze escalatie de verdere verhoudingen in de regio zal beïnvloeden. Internationale waarnemers maken zich zorgen over de mogelijke gevolgen voor de stabiliteit in het Midden-Oosten.

Goedemorgen! 

Waarschuwing:
Op veel plaatsen komt er vanochtend vroeg mist voor, vooral in het noorden en noordoosten kan deze plaatselijk ook verkeersbelemmerend zijn. In de loop van de ochtend lost de mist op. Plaatselijk kan er dichte mist voorkomen, met minder dan 200 meter zicht. 

Vanochtend lost de (dichte) mist geleidelijk op, het laatst in het noorden en noordoosten. Verder is het vrij zonnig en droog. De wind komt uit het zuidoosten en is zwak tot matig.

Vanmiddag is het op de meeste plaatsen zonnig. De middagtemperatuur loopt uiteen van 18°C in het noorden tot plaatselijk 21°C in het zuiden van het land. De wind uit het zuidoosten is zwak tot matig.

Vanavond komt er in het westen meer bewolking, wel blijft het waarschijnlijk nog droog. De wind uit het zuidoosten is zwak tot matig.

Tot morgen!

In Noordbroek begon de dag mistig, uiteindelijk won de zon van de mist (Foto: bondage) 

Geld of een foto doneren? Dat kan hier! 

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.