Enkele weken geleden was het groot nieuws dat de euro minder waard was dan de dollar. Dus dan zou weer gelijk komen toch ook groot nieuws moeten zijn, niet?

Vorige week kwam de euro ook al gelijk met de dollar maar daar werd maar weinig over gerapporteerd. Nu is dit weer het geval, je zou kunnen stellen dat de euro terug omhoog krabbelt.

Huidige koers voor de euro is $1,00225. Dat u het maar even weet.

De dreiging in en tegen Nederland is veelzijdiger en meer diffuus dan voorheen. Er zijn op dit moment geen concrete aanwijzingen dat geradicaliseerde personen een aanslag voorbereiden.

Wel zijn er in Nederland personen en groepen die radicaliserenEr zijn op dit moment geen concrete aanwijzingen dat geradicaliseerde personen een aanslag voorbereiden. Wel zijn er in Nederland personen en groepen die radicaliseren of geradicaliseerd zijn, die een dreiging kunnen vormen tegen de nationale veiligheid. Een terroristische aanslag in Nederland blijft voorstelbaar. Het dreigingsniveau in Nederland wordt dan ook vastgesteld op ‘aanzienlijk’ (niveau 3 van 5). Dat stelt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 57 (DTN57). 

Aard terroristische dreiging veranderd
Het dreigingsniveau is sinds 2019 niet gewijzigd. Wel constateert de NCTV dat de aard van de terroristische dreiging is veranderd de afgelopen jaren: de dreiging in en tegen Nederland is de afgelopen jaren veelzijdiger en meer diffuus geworden. Het jihadisme blijft de voornaamste terroristische dreiging, maar de dreiging vanuit de jihadistische beweging in Nederland en de ons omringende landen is sinds het vorige decennium wel afgenomen. Met de opkomst van het rechts-extremistische accelerationisme zijn terroristische aanslagen vanuit dit inherent gewelddadige gedachtegoed ook voorstelbaar geworden. Daarnaast kan geloof in complottheorieën binnen het radicale anti-overheidsprotest aanleiding geven tot extremistisch en zelfs terroristisch handelen

Jihadistische beweging Nederland
De Nederlandse jihadistische beweging blijft mede vanwege de naar verhouding grote omvang en organisatiegraad de voornaamste bron van terroristische dreiging voor ons land. Repressief overheidsoptreden en het ontbreken van mobiliserende thema’s zorgen voor stagnatie en relatieve inactiviteit van de beweging. Toch hebben sommige Nederlandse jihadisten nog steeds de intentie om een aanslag te plegen, al zijn er geen aanwijzingen dat zij daar op dit moment plannen voor maken. De ontwikkeling van de beweging blijft onvoorspelbaar. Het is mogelijk dat de dreiging weer kan toenemen onder invloed van bijvoorbeeld mobiliserende gebeurtenissen of omdat terrorismeveroordeelden vrijkomen uit detentie.

Internationaal jihadisme
Het aantal jihadistische aanslagen in Europa is sinds het vorige decennium afgenomen. Individuele jihadisten en kleine groepen kunnen echter nog steeds overgaan tot het plegen van aanslagen. ISIS en Al Qa’ida zijn in staat hun organisaties en netwerken in onder meer Syrië, Irak en Afghanistan te versterken en te verbreden. Ook in Afrika breiden ze hun invloed uit via lokale, aan hen geaffilieerde groeperingen. Deze ontwikkelingen gaan primair ten koste van de regionale veiligheid, waarbij ook westerse belangen in de regio kunnen worden geraakt. Wanneer deze ontwikkelingen zich voortzetten, kan er op termijn niettemin ook een nieuwe dreiging richting Europa ontstaan.

Rechts-extremisme
Het accelerationisme blijft de voornaamste rechts-extremistische geweldsdreiging. Deze stroming propageert terroristisch geweld als legitiem middel om het ideaal van een witte etnostaat te bereiken. Een van de pijlers binnen het accelerationisme is de zogenoemde omvolkingstheorie, een complottheorie die in Nederland steeds meer onderdeel wordt van het publieke debat. Volgens accelerationisten kan de vermeende omvolking worden tegengegaan met geweld en het bespoedigen van een rassenoorlog. Hoewel accelerationistische aanslagen in Europa tot dusverre weinig zijn voorgekomen en accelerationisten zich vooral online uiten, maakt het inherent gewelddadige gedachtegoed een aanslag vanuit deze stroming voorstelbaar.

Anti-overheidsextremisme
In Nederland richt een groep anti-overheidsextremisten zich vanuit een fundamenteel wantrouwen, woede en onrechtvaardigheidsgevoel tegen de overheid en andere instituties. Deze groep ontstond als radicale onderstroom van het coronaprotest en richt zich steeds meer op andere onderwerpen, zoals het stikstofvraagstuk en het boerenprotest. Een deel van hen omarmt complottheorieën. Complottheorieën doen afbreuk aan het publieke vertrouwen in de instituties van de democratische rechtsorde. De verspreiding en normalisering van dergelijke theorieën kan aanleiding vormen voor het plegen van extremistische en zelfs terroristische handelingen.

Het is van groot belang dat er in internationaal verband snel regulering tot stand komt om het gebruik van cryptoactiva zoals Bitcoin, Ethereum en Tether in goede banen te leiden. Goede regulering draagt eraan bij dat de innovatieve meerwaarde van de onderliggende technologie van cryptoactiva – de opslag en overdracht van waarde via digitale ‘tokens’ zonder tussenkomst van een centrale partij – benut kan worden. Die innovatieve meerwaarde zou niet in de kiem gesmoord mogen worden vanwege de risico’s van het huidige speculatieve karakter van crypto’s. De opkomst van cryptoactiva dient dan ook geschraagd te worden door aangepaste en ook nieuwe regulering die ten doel blijft hebben om bij te dragen aan het vertrouwen van de maatschappij in het financieel stelsel, het betalingsverkeer en het monetair beleid.

Crypto’s raken alle taken van de centrale bank en toezichthouder
Dat zeiden onze directieleden Steven Maijoor en Olaf Sleijpen vandaag bij de presentatie van een nieuw, breed opgezet DNB-rapport over cryptoactiva, getiteld ‘Cryptoactiva: evolutie en beleidsrespons’. DNB kwam mede tot deze studie omdat de snelle ontwikkeling van cryptoactiva veel taken en doelstellingen van een geïntegreerde centrale bank-toezichthouder raakt. En hoewel de cryptomarkt het afgelopen halfjaar zijn ‘hype’ iets is kwijtgeraakt vanwege wereldwijde rentestijgingen, beleggingsfraude en cybercriminaliteit, lijken crypto’s een blijvend fenomeen te zijn waarvan de internationale financiële autoriteiten zich rekenschap moeten geven.

Ongedekte crypto’s niet geschikt als geld
De nieuwe studie geeft een analyse van cryptoactiva en de markten waarop deze verhandeld worden, van de mogelijkheden en risico’s die ze met zich meebrengen, en van de aanpassingen die nodig zijn in regulering.

Duidelijk is in ieder geval dat ongedekte crypto’s zoals Bitcoin niet geschikt zijn om gebruikt te worden als geld. Het koersverloop is te volatiel is om de functies van betaalmiddel, oppotmiddel en rekeneenheid goed te kunnen vervullen. Het ontbreken van onderliggende activa en een monetaire autoriteit die de waarde stabiliseert zorgen voor grote onzekerheid over de waarde. Ook de veelheid aan crypto’s en het gebrek aan coördinatie leiden ertoe dat ze ongeschikt zijn als rekeneenheid. Prijzen zouden dan bijvoorbeeld zowel in Bitcoin, Ether, Sol, Ada als XRP moeten worden weergegeven, wat verwarrend is.

Hoewel deze crypto’s vaak worden gepropageerd als alternatief voor het wereldwijde geldsysteem zoals dat nu door de monetaire autoriteiten in stand wordt gehouden, en er in een handjevol landen en beperkte kring wel degelijk betalingen mee worden verricht, vindt veruit de meeste handel plaats vanuit speculatieve overwegingen. De volatiliteit verhoogt de speculatieve waarde voor tussenpersonen en beleggers, vaak ook particulieren, maar maakt ongedekte crypto’s ook tot een uitermate risicovolle en volatiele belegging die het tot dusverre moest stellen zonder zaken als marktregulering en beleggersbescherming.

Stablecoins bieden meer mogelijkheden, mits goed gereguleerd
De cryptoactiva die gedekt worden door onderliggende activa zoals euro’s, dollars of andere activa, de zogeheten stablecoins, zouden deze volatiliteit moeten kunnen ondervangen. Dat zou ook de voordelen van een decentrale afwikkeling van transacties in bijvoorbeeld een blockchain dichterbij kunnen brengen. Maar inherent aan stablecoins is dat zij verankerd zijn aan het reguliere financiële systeem: zonder goede regulering zou een grootschalig gebruik van stablecoins kunnen leiden tot serieuze risico’s voor de financiële stabiliteit. Bijvoorbeeld als financiële partijen buiten het gebruikelijke financiële toezicht geld aantrekken en uitzetten met behulp van crypto’s, het zogeheten ‘decentralised finance’.

Daarbij heeft de technologie achter cryptoactiva wel degelijk potentie. Deze maakt het bijvoorbeeld mogelijk om een betaalplatform decentraal aan te bieden zonder tussenkomst van traditionele partijen. Ook kunnen stablecoins bijdragen aan goedkoper grensoverschrijdend betaalverkeer. Dit brengt de nodige risico’s, maar ook kansen met zich mee die echter pas het best tot hun recht komen bij ondersteuning door stabiel geld.

Regulering wordt internationaal ter hand genomen
Tot dusverre heeft de opkomst van cryptomarkten geleid tot de welkome eerste aanpassingen – ook in Nederland - van de bestaande regulering ter voorkoming van financiële criminaliteit zoals witwassen. Ook andere bestaande regulering wordt inmiddels internationaal onder de loep genomen, zoals die voor de effectenhandel en die van het prudentieel toezicht op financiële partijen zoals banken.

Nieuwe Europese regelgeving, zoals de nu in Brussel voorliggende MiCAR-verordening, maakt verschil tussen gedekte en ongedekte crypto's, en zet de eerste stappen op het gebied van verplichtingen voor de uitgevers van crypto's, de informatievoorziening en het voorkomen van marktmanipulatie. Een belangrijke notie hierbij is dat wet- en regelgeving en toezicht niet alle risico’s zullen mitigeren, ook door het internationale karakter van crypto’s. Beleggers en gebruikers van crypto’s zullen zich dus ook altijd zelf goed moeten vergewissen van de risico’s. DNB zal zich de komende jaren inzetten om de internationale standaarden verder te ontwikkelen, en het toezicht aan te passen op basis van nieuwe wetgeving.

Cryptocurrency (Afbeelding: Sergei Tomakov via Pixabay)

De Nederlandse handbalsters hebben ook hun tweede groepsfase op het EK gewonnen. Tegen thuisland Noord-Macedonië was Oranje duidelijk te sterk en won het met 30-15. Door de zege is Nederland zeker van de volgende ronde op het EK.

Oranje had de eerste groepswedstrijd tegen Roemenië (29-28) nipt gewonnen en maandagavond stond het duel tegen Noord-Macedonië. Al snel had Nederland een ruime voorsprong tegen het gastland en bij rust stond 17-9. In de tweede helft zou de ploeg van bondscoach Per Johansson uitlopen naar een 30-15 overwinning.

Door de zege op het thuisland is Oranje in ieder geval zeker van een plek bij de top drie in de poule en deelname aan de hoofdronde. De wedstrijd tegen Frankrijk is wel nog belangrijk: de resultaten die landen in de eerste groepsfase hebben geboekt tegen landen die ook doorgaan blijven staan.

Ter gelegenheid van de wereldklimaatconferentie heeft de particuliere Bill and Melinda Gates Foundation 1,4 miljard euro toegezegd om kleine boeren in Afrika en Azië te steunen.

Het geld is bestemd voor innovatie om boeren te helpen tijdens extreme droogte, hittegolven en overstromingen, volgens een verklaring. Het bedrag wordt in de komende vier jaar uitbetaald. In zijn toespraak riep de voormalige Amerikaanse vice-president Gore op tot het vrijmaken van enorme hoeveelheden particulier kapitaal om de transitie naar schone energie te financieren. Er zijn biljoenen, niet miljarden, nodig om de transformatie tot stand te brengen, benadrukte Gore.

Op de VN-klimaatconferentie zullen meer dan 190 landen in Sharm el-Sheikh, Egypte, twee weken lang onderhandelen over de uitvoering van het klimaatakkoord van Parijs en over de financiële steun voor landen die in zwaar worden getroffen door klimaatverandering. Staatshoofden en regeringsleiders zullen vandaag en morgen de afgevaardigden toespreken.

De Russische zakenman, Wagner-baas en Kremlin-vertrouwenspersoon Yevgeny Prigozhin heeft toegegeven dat hij zich 'bemoeid heeft' met de Amerikaanse verkiezingen.

"We zijn erbij betrokken, we doen het en we zullen het blijven doen", zei Prigozhin in het online netwerk van zijn bedrijf Concord.

Zijn verklaring kwam een dag voor de tussentijdse congresverkiezingen in de Verenigde Staten, die Moskou jarenlang hebben beschuldigd van electorale inmenging en sancties hebben opgelegd aan Prigozhin in verband met de oorlog in Oekraïne. 

De Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy zegt dat Rusland zijn troepen voorbereidt op een grootschalige aanval op de Oekraïense infrastructuur. In zijn laatste videotoespraak zei Zelensky dat hij geloofde dat Moskou zich in  eerste instantie zal concentreren op de Oekraïense energiesector.

Miljoenen Oekraïners zitten met tussenpozen zonder elektriciteit en water door Russische luchtaanvallen op vitale infrastructuur in de afgelopen weken. Ongeveer 40% van het Oekraïense energiesysteem is beschadigd of vernietigd door Russische aanvallen op elektriciteitscentrales en -leidingen. 

De Groningse burgervader Koen Schuiling is ziedend  dat er vandaag weer geen klap op de asieldeal wordt gegeven. De VVD-fractie ligt hierin nog altijd dwars. "Die wet moet er komen, en daar hoort ook een bepaling in dat het Rijk gemeenten die jaar in jaar uit niet presteren hun aandeel moeten leveren." Meer hierover bij WNL. 

"Het verbaast me niet, maar ik ben wel weer erg teleurgesteld", zegt Frank op de bank in zijn huis in Amsterdam. Zowel hij als mede-student Hedwich gaan vandaag naar Den Haag om op de fiets te demonstreren tegen de rente op studieleningen. 'Zwabberbeleid' noemen ze het, want waar 0 procent rente op studieschuld werd beloofd, is het nu vastgesteld op 0,46 procent voor komend jaar voor studenten van het HBO en WO. Zo meldt AT5. 

"Ik heb het gevoel dat we niet serieus worden genomen door de overheid", zegt Hedwich. Er wordt al langer gesproken van een 'pechgeneratie'. Het gaat om de generatie die geen studiefinanciering heeft gekregen, de gehele studietijd heeft moeten lenen, en nu ook nog eens rente moet gaan betalen over die lening.

Hedwich leent maandelijks de helft van het maximaal te lenen bedrag, Frank leent zo veel mogelijk. Dat bedraagt zo'n 1.100 euro. "Ik heb een beperking waardoor ik sowieso al studievertraging oploop, maar er zijn meer mensen die daardoor meer geld kwijt zijn aan studeren." Gemiddeld leent een student zo'n 600 euro per maand.

Die rente werd al eerder aangekondigd, maar nu is bekend dat het voor WO- en HBO-studenten een rente van 0,46 procent wordt komend jaar. Voor MBO'ers gaat dit om 1,78 procent over 2023. "Ik snap dat je niet zo maar eindeloos kunt lenen, maar ze hebben altijd nul procent beloofd. Dit is wel echt de druppel", zegt Hedwich. "Er is altijd beloofd dat studielening kosteloos is, en nu zie je dat die belofte gewoon niet houdbaar is."

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap laat weten dat rente ieder jaar wordt berekend en vastgesteld: "Lang was de rente 0%, een unicum. Maar er is nooit toegezegd dat de rente 0% zou blijven. Bij het aanvragen van de studiefinanciering wijst DUO de student er altijd op dat er een lening wordt aangegaan waarover rente zal moeten worden betaald." 

De rente over komend jaar is bekend, maar hoeveel rente er over je schuld uiteindelijk moet worden betaald is niet te zeggen. Dat ligt aan het geleende bedrag, hoe lang je over het terugbetalen doet én de rente van de volgende jaren. Want het percentage voor komend jaar is bekend, maar dit kan in de toekomst nog veranderen. "Het lijkt misschien weinig, maar als je kijkt naar de bedragen die studenten hebben wordt dat wel flinke kostenophoging."

De ASVA, de studentenvakbond in Amsterdam, zegt deze situatie oneerlijk te vinden. "Studeren wordt voor de maatschappij zo moeilijk gemaakt op deze manier", laat een bestuurslid weten. De vakbond stelt een rente-plafond voor, net zoals bij de energieprijzen. Op die manier weet een student dat het nooit hoger dan een bepaald percentage kan worden en kan het volgens de bond niet meer uit de hand lopen.

"Een huis kopen of huren lijkt soms al onmogelijk, en met deze enorme schuld is het alleen maar moeilijker", zegt Hedwich bezorgd. "Ik heb overwogen minder te gaan studeren zodat ik meer kan werken en mijn schuld minder groot wordt. Maar als je het doorrekent dan ben je zo langer aan het studeren, en ook dat kost dan weer meer geld."

Het ministerie erkent dat het voor de groep die onder het leenstelsel heeft gestudeerd wrang is dat ze zo relatief kort na afschaffing, de basisbeurs weer ziet terugkomen. "Daarom heeft het kabinet financiële middelen vrijgemaakt voor een tegemoetkoming."

Tegemoetkoming voor de pech-generatie, een kwijtschelding van een deel van de lening, of een lage tot geen rente hoeven betalen. Daarop hoopt zowel Frank als Hedwich. Of dat bereikt wordt na het protest is nog maar de vraag.

Per 1 januari wil het kabinet overstappen op een nieuwe methode waarbij actuele studieschuld voorop staat, niet oorspronkelijke studieschuld. Dit zou het afbetalen van studieschuld en de mogelijkheid tot lenen voor (oud-)studenten ten goede komen.

Er zijn al veel demonstraties geweest waarbij aandacht wordt gevraagd voor studieschuld. "Of dit gaat werken weet ik niet. Maar thuiszitten en niks doen heeft al helemaal geen zin. Dan probeer ik er ten minste nog iets aan te doen." Hedwich is klaar om naar Den Haag te gaan: "Dan maar hopen op het beste." Ook Frank zet zijn beste beentje voor: "Ik sta daar omdat ik het niet pik. Ook wij moeten worden gehoord."

Vanochtend is het bewolkt en komen er verspreid over het land buien voor. De wind uit het zuidwesten is boven land matig tot vrij krachtig, aan zee en op het IJsselmeer krachtig, windkracht 6.

Vanmiddag gaan de buien zich beperken tot het noordwesten en later alleen het noorden, elders blijft het dan zo goed als droog. Het blijft overwegend bewolkt. De maximumtemperatuur bedraagt ongeveer 14°C. Er staat een matige wind uit het zuidwesten, aan de kust is de wind krachtig, windkracht 6.

Vanavond komen er in het uiterste noorden eerst nog buien voor, verder blijft het zo goed als droog. De wind waait uit zuidelijke richtingen en is boven land matig, aan de kust krachtig, windkracht 6. (Bron: KNMI)

Het was een grijze middag tijdens oefening Falcon Autumn. (Foto: Charged)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Mail hem naar weer@fok.nl onder vermelding van je username en waar je de foto (ongeveer) hebt gemaakt. Dan kom je 'm vanzelf tegen!