'Opheldering apparatuur VS in Friesland'

Het Amerikaanse ministerie van defensie heeft eigen apparatuur om satellietinformatie op te vangen in het Friese Burum. Die apparatuur is alleen toegankelijk voor Amerikaanse staatsburgers met speciale toegang. Dat meldt Nieuwsuur na onderzoek. De Tweede Kamer wil opheldering.

Op het satellietstation in Burum wordt door de Nationale Sigint Organisatie, die valt onder het Nederlandse ministerie van Defensie, informatie vergaard uit telecommunicatie voor de Nederlandse inlichtingendiensten MIVD en AIVD. Op de andere helft van het terrein, van het internationale bedrijf Inmarsat, staat apparatuur van de Amerikaanse defensie.

Dat het gaat om apparatuur van de Amerikaanse defensie blijkt volgens Nieuwsuur onder meer uit contracten voor upgrades van software voor de apparatuur van het Amerikaanse ministerie met Amerikaanse bedrijven als Viasat en Northrop. Het Amerikaanse ministerie van defensie heeft laten weten inderdaad zijn eigen satellietgrondstationapparatuur te hebben geïnstalleerd 'op het Nederlandse grondstation om zo aan te kunnen sluiten op een satelliet waarmee Burum contact heeft'.

De apparatuur kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het monitoren van de eigen troepen tijdens missies. Uit een document van de Amerikaanse overheidsdienst GSA zou blijken dat het netwerk van Inmarsat, waarvan grondstations zich in Hawaï en Nederland bevinden, exclusief wordt beheerd door een Amerikaans bedrijf en alleen wordt bediend door Amerikaanse staatsburgers met een speciale bevoegdheid.

Een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Defensie heeft laten weten dat op het grondstation van Defensie geen Amerikaanse overheidsapparatuur staat. "Inmarsat is een commercieel bedrijf op het gebied van satellietcommunicatie."

De PvdA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en 50Plus willen volgens Nieuwsuur van minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD) weten wat de Amerikanen precies doen met de apparatuur in Burum. SP-Kamerlid Ronald van Raak stelt dat het er in eerste instantie op lijkt dat de apparatuur wordt gebruikt voor militaire inlichtingen. "Maar dat weet je dus niet. We hebben de afgelopen tijd gezien dat de Amerikanen elke mogelijkheid aangrijpen om te spioneren en ik wil wel van de Nederlandse regering, met name van minister Hennis, weten wat de Amerikanen uitspoken en wat onze betrokkenheid daarbij is."