In Memoriam: Chuck Berry (1926-2017)
De afgelopen nacht bereikte ons het treurige nieuws dat de wereld wederom afscheid heeft moeten nemen van een pionier van de rock-'n-roll. Charles Edward Anderson Berry, bij de meesten beter bekend als Chuck Berry, is namelijk gisteren op 90-jarige leeftijd overleden. Chuck Berry was één van de weinige muzikanten wiens werk als inspiratiebron diende voor zowel The Beatles als The Rolling Stones (en ontelbaar veel andere artiesten) en is tevens de enige rock-'n-roll-artiest wiens liedje 'Johnny B. Goode' tot aan de andere kant van het universum heeft gereisd aan boord van het ruimteschip de Voyager. In deze In Memoriam blikken we terug op het leven van Chuck Berry, een leven vol seks, drugs en rock-'n-roll.
Chuck Berry in Leeuwarden in 2008
De jonge jaren
Charles Edward Anderson Berry wordt op 18 oktober 1926 geboren in St. Louis als vierde kind in een middenklassegezin van acht personen. Vader henry was een diaken bij de lokale baptistenkerk en moeder Martha was een schoolhoofd. Al vanaf zijn kinderjaren had de kleine Berry altijd al belangstelling voor muziek. Als hij in 1941 op de Sumner High School zit doet de dan 15-jarige Berry zijn eerste publieke optreden.
In 1944 wordt student Berry gearresteerd voor het overvallen van drie winkels in Kansas City en het stelen van een vluchtauto met een niet werkend pistool. Berry wordt veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf in de jeugdgevangenis van Jefferson City (Missouri). Hier vormt hij met andere gevangenen een zingend kwartet en houdt hij zich bezig met boksen. De zanggroep was redelijk succesvol en mocht na enige tijd zelfs buiten het detentiecentrum optreden. Als Berry in 1947 21 jaar is geworden zit zijn straf erop en wordt hij vrijgelaten.
Op 28 oktober 1948 trouwt Berry met Themetta 'Toddy Suggs die op 3 oktober 1950 het leven zou schenken aan dochter Darlin Ingrid Berry. Berry verdiende de kost als fabrieksarbeider bij een tweetal auto-assemblagefabrieken en als Conciërge in het flatgebouw waar het jonge gezinnetje woonde. In 1950 had Berry genoeg geld gespaard om een bakstenen huisje met drie kamers en een ligbad te kunnen kopen.
Vanaf de vroege jaren vijftig zou Berry ook geld verdienen door op te treden met lokale artiesten in het clubcircuit. Al sinds zijn tienerjaren speelde Berry graag een fijn stuk traditionele blues waarbij de jonge muzikant zich liet inspireren door grootheden van die tijd zoals Louis Jordan en T-Bone Walker. Ook kreeg hij rond dezelfde tijd gitaarles van zijn vriend Ira Harris. In 1953 maakt Berry deel uit van Johnnie Johnson's trio, een band waarmee ballades, blues en de in die tijd enorm populaire country werd gespeeld. Het zou dan ook niet lang duren voordat Berry lokaal bekend zou worden als 'de hillbilly van de Cosmo'.
Biggest Show of Stars for 1957
De grote doorbraak
In mei 1955 reist Berry naar Chicago waar hij een ontmoeting heeft met Muddy Waters. Waters geeft hem de tip om contact op te nemen met Leonard Chess van het platenlabel Chess Records. Berry verwachtte dat Chess vooral interesse zou hebben voor zijn bluescomposities maar de platenbaas was vooral geinterreseerd in zijn countrytrack 'Isa Red', welke eerder al was opgenomen door Bob Wills. Op 21 mei 1955 neemt Berry een eigen versie van 'Ida Red' op onder de nieuwe titel 'Maybellene'. Van de single gaan meer dan een miljoen exemplaren over de toonbank, waarmee Chuck Berry zijn eerste nummer 1 hit te pakken heeft.
Eind juni 1956 heeft wederom een hit, ditmaal met de single 'Roll Over Beethoven' die de 29e plaats in de Billboard Top 100 zou halen. Rond dezelfde tijd zou de snarenplukker ook bevriend raken met Carl Perkins. Als de twee muzikanten samen gaan touren ontdekt Perkins dat Berry niet alleen een groot liefhebber is van countrymuziek maar ook alle nummers kent die Perkins tijdens zijn optreden speelt. Ook zijn de beide mannen groot fan van het werk van de legendarische jodelaar Jimmie Rodgers.
Eind 1957 maakt Chuck Berry deel uit van Alan Freed's Biggest Show of Stars for 1957 en tourt door de Verenigde Staten met artiesten zoals onder meer Buddy Holly, Paul Anka, the Everly Brothers, Fats Domino en Eddie Cochran. Van 1957 tot 1959 zou de muzikant meerere malen in de Amerikaanse hitlijsten staan en scoorde top 10 hits met liedjes als 'Rock And Roll Music', 'Sweet Little Sixteen' en 'Johnny B. Goode'. Met het laatstgenoemde liedje is Berry ook te zien in de film Go, Johnny, Go (1959).
Uit het Nieuwsblad van het Noorden van 3 januari 1957
Aan het einde van de vijftiger jaren is Chuck Berry een gevestigde naam. De muzikant is eigenaar van Berry's Club Bandstand, de eerste nachtclub in St. Louis voor een raciaal gemengd publiek. Vlak nadat Chuck Berry zijn single 'Come On' heeft uitgebracht wordt de artiest in december 1959 in de boeien geslagen vanwege seksueel misbruik van Janice Escalante, een 14-jarig Apachemeisje die als bediende in de club van Berry werkte. In maart 1960 wordt de muzikant veroordeeld tot een geldboete van 5000 dollar en een gevangenisstraf van vijf jaar. Berry gaat echter in beroep tegen de racistische rechter en na een tweede rechtszaak moet Berry alsnog drie jaar achter de tralies. Vanwege goed gedrag zou de muzikant al na anderhalf jaar vrijgelaten worden.
The Beatles en de Stones
Als Berry in 1963 uit de gevangenis komt merkt hij dat zijn muziek ook de andere kant van de oceaan heeft bereikt. Zo hadden de in die tijd populaire bandjes als The Beatles en The Rolling Stones al een aantal van zijn composities op de plaat gezet. Ook The Beach Boys hadden dat jaar een megahit met hun liedje 'Surfin' USA', wat overduidelijk was gebaseerd op de melodielijn van Berry's 'Sweet Little Sixteen'. Van 1964 tot 1965 zou Berry een achttal singles uitbrengen, waarvan 'No Particular Place To Go' (een nieuwe bewerking van zijn oude hit 'School Days', die zou worden gebruikt bij de introductie van veiligheidsgordels in auto's), 'You Can Never Tell' en het rockende 'Nadine' de Amerikaanse top 20 zou bereiken.
Uit de Leeuwarder Courant van 22 oktober 1964
Nadat Berry in 1964 een succesvolle tournee had gedaan door het Verenigd Koninkrijk keerde hij begin 1965 terug naar Amerika. Berry wou vanaf dat moment alleen nog maar touren met lokale bands als zijn begeleidingsband en kwam bij concerten met een contract op de proppen waarover niet viel te onderhandelen. Het duurde dan ook niet lang voordat Chuck Berry de reputatie kreeg van een moeilijke artiest waarmee eigenlijk niet te werken viel. Van 1966 tot 1969 brengt Chuck Berry een vijftal albums uit bij Mercury Records, waaronder zijn eerste livealbum Live At Fillmore Auditorium, waarbij Berry werd begeleid door niemand minder dan de Steve Miller Band.
In 1969 is Chuck Berry, samen met The Byrds en John Lee Hooker, te zien op het Schaefer Music Festival, gevolgd door grootse concerten in Central Park in New York en op de beroemde Toronto Rock and Roll Revival, een festival dat vooral bekend zou worden door het epische optreden van John Lennon en de Plastic Ono Band.
Schaakmat in het Witte Huis
In 1970 zou Chuck Berry voor een aantal jaren terugkeren bij Chess Records. Op zijn eerstvolgende album Back Home (1970) staan geen hitsingles maar in 1972 brengt Chess Records een liveversie van 'My Ding-a-Ling' uit op single. Berry had het nummer eerder al als 'My Tambourine' uitgebracht op zijn album From St. Louie To Frisco (1968). Het zou zijn enige nummer 1 hit van het decennium worden. Met de live-single 'Reelin' and Rockin'' scoort Berry datzelfde jaar zijn laatste top 40 hit in zowel de Verenigde Staten als in het Verenigd Koninkrijk. Deze tracks waren later ook te vinden op het album The London Chuck Berry Sessions.
Gedurende de zeventiger jaren teerde Berry vooral op zijn vroegere hits. Berry ging op reis met zijn trouwe Gibson gitaar en was er van overtuigd dat er overal wel een band te vinden was die zijn liedjes kende. Deze werkwijze zorgde voor kwalitatief nogal uiteenlopende optredens van de legendarische artiest. Zo speelt Chuck Berry met onder meer de bands van Bruce Springsteen en Steve Miller. Springsteen zou zich later vooral het optreden herinneren dat werd gefilmd voor de documentaire Hail! Hail! Rock 'n' Roll. Chuck Berry had geen setlist voor het optreden gemaakt maar ging er gewoon vanuit de de overige bandleden elk intro van hem zouden herkennen om dan in te kunnen vallen. Berry sprak tijdens het concert ook niet met de bandleden en bedankte ze evenmin na het wervelende optreden in St. Louis.
Uit de Leeuwarder Courant van 10 juni 1988
De laatste concertjaren
Vanaf het einde van de zestiger jaren is Chuck Berry vooral te vinden in het schnabbelcircuit van artiesten uit het golden oldies tijdperk. Zo geeft Berry een optreden in het Londense Hyde Park waar hij 17.000 Britse Pond incasseerde voor een optreden van 20 minuten. Ook in deze jaren speelt Berry nog steeds met lokale begeleidingsbands. In het schnabbelcircuit worden concerten veelal in cash uitbetaald en er ontstaan geruchten dat Chuck Berry inkomstenbelasting zou hebben ontdoken. In 1979 zou Berry schuld bekennen en verdween voor vier maanden in de gevangenis. Ook moest de artiest 1000 uur aan benefietconcerten geven. Op 1 juni van dat jaar speelde Berry, op verzoek van de Amerikaanse president Jimmy Carter, nog in het Witte Huis in Washington.
Uit de Leeuwarder Courant van 9 oktober 1987
Ook gedurende de tachtiger jaren gaf Chuck Berry nog zo'n 70 tot 100 optredens per jaar. In 1986 organiseert Rolling Stone Keith Richards een speciaal optreden voor de 60 jaar wordende rockartiest. In de studio wordt zo'n tien dagen hard gerepeteerd door onder meer Eric Clapton, Etta James, Julian Lennon, Robert Cray en Linda Ronstadt, maar op het avond van het concert gooit de eigenwijze Chuck Berry geheel in stijl de setlist weg en speelt een geheel onvoorbereide set waar overigens de vonken van afvliegen. Van dit optreden wordt de film Hail! Hail! Rock 'n' Roll gemaakt die in 1988 ook in de Nederlandse bioscopen te zien is.
Uit de Leeuwarder Courant van 13 juli 2000
Aan het einde van de tachtiger jaren koopt Berry het restaurant The Southern Air in Wentzville, Missouri. In 1990 wordt de oude rocker aangeklaagd door een aantal vrouwen omdat Berry een videocamera had geinstalleerd in het vrouwentoilet. Volgens Berry was de camera opgehangen om een personeelslid te kunnen betrappen die werd verdacht van diefstal. Bij een inval van de politie in het huis van Berry werden echter meerdere videobanden gevonden met opnames van de toiletruimte, waaronder ook filmbeelden van een minderjarig meisje. Ook werd er 62 gram marihuana in beslag genomen. Om aan de aanklacht voor misbruik van een minderjarige te ontkomen bekende Berry het bezit van de softdrugs en moest opnieuw een half jaar brommen. Ook moest hij de 59 vrouwen die hem aanklaagden een schadevergoeding betalen van in totaal 1,2 miljoen dollar plus de kosten van de rechtszaak.
Uit de Leeuwarder Courant van 15 juli 2000
In 2000 en 2008 zou Chuck Berry tournees doen in Europa waarbij de ouwe rocker ook een tweetal gedenkwaardige optredens zou geven in onder meer Leeuwarden, Den Haag, Amsterdam en Tilburg. In de laatste jaren van zijn leven woonde Chuck Berry in Ladue, zo'n 15 kilometer van de stad St. Louis waar hij van 1996 tot 2014 elke woensdag optrad in het Blueberry Hill restaurant. Op 18 oktober 2016 maakt de dan 90-jarige Chuck Berry bekend dat hij zo'n 38 jaar na zijn album Rock It in 2017 een nieuwe plaat gaat uitbrengen. Op 18 maart 2017 kreeg de politie van St. Charles County, Missouri een telefoontje dat de bejaarde muzikant in bewusteloze toestand in zijn huis was aangetroffen. Bij aankomst van de politie bleek Chuck Berry al te zijn overleden.
"One of my big lights has gone out.”
— Keith Richards (@officialKeef) 19 maart 2017
- Keith, 3/18/17 pic.twitter.com/I86dHlvN5W
